Bingöl’ün Karlıova ilçesinde yapılmak istenen termik santralin bölgenin doğasına zarar verek tarım ve hayvancılığı bitireceğini belirten köylüler ‘Sonuna kadar mücadele etmekten vazgeçmeyeceğiz’ diyerek santrale izin vermeyeceklerini belirtti
Bingöl’de 1990’lı yılından sonra yapılan baraj ve hidroelektrik santrallerinin tahribatları sürerken, yeni termik santralleriyle farklı alanlar da yok edilmek isteniyor. Karlıova ilçesine bağlı Xalefan köyünde, kentin ekolojik dengesini tamamen değiştirebilecek nitelikte olan bir termik santral kurulmak isteniyor. 80 milyon ton kömürün bulunduğu tahmin edilen köyde kurulmak istenen santral için 7 Haziran’da Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu tarafından ihale yapılacak.
Termik santralin kurulmak istenildiği alanda, Görnük Çayı’nın yanı sıra köylülerin bahçe, mera ve tarım arazileri bulunuyor. Santralin kurulması durumunda çıkacak toz bulutlarının Xalefan başta olmak üzere Hacyon, Ayzon, Aynîk, Sîgik, Kızılağaç, Sagnîs, Kurik, Çatak, Gomîşon, Karabalçık, Sîxi, Boran, Bahçeköy ve Çirrik köylerindeki yaşam alanlarına zarar vermesi bekleniyor. Yine Bingöl kent merkezinin içme suyunun karşılandığı Görnük Çayı’nın da santral nedeniyle zarar göreceği belirtiliyor. Xalefan ve çevre köy sakinleri, doğa yıkımına neden olacağı için santralin yapılmasını istemiyor.
Doğa kıyımı, tarım ve hayvancılığı bitiriyor
Santralin Bingöl’ün tamamını etkileyeceğini ifade eden Xalefan köy muhtarı Salih Bakan, santralle doğanın yok edileceğini söyledi. Bakan, “Bugüne kadar yapılan HES ve barajlarla coğrafyamız talan edildi. Tarım bitti ve hayvancılık da bitmek üzere. Buradan çıkarılmak istenilen kömür de kalitesiz bir kömür ve yetkililer bunun farkında. 2019’dan bu yana her bahar döneminde köye birileri gelip bakanlıktan geldiklerini söylüyor. İşte kömür sahasına ineceklerini ve santrali kuracaklarını söylüyorlar. Santral kurulduktan sonra burada yaşayan halk ne yapacak? Köylüler tarım yapamayacak” dedi.
Doğa tahribatı nedeniyle Karlıova’da tarımın yüzde 30’a indiğini ve hayvan besleyenlerin sayılarının düştüğünü aktaran Bakan, “Santral kurulursa zaten tamamen bitmiş olacağız” dedi. Santralin bölgede kansere de yol açacağını söyleyen Bakan, “Santralden çıkan gazlardan bölge komple etkilenecek. Dolayısıyla buna tamamen karşıyız” diye kaydetti.
Köylüler karşı: Önce HES şimdi santral
Santralin yapılmak istendiği alanda tarım arazileri ve meyve bahçelerinin olduğuna dikkati çeken köy sakinlerinden Vehpi Başak, bölgenin ailelerin geçim kaynağı olduğunu kaydetti. Başak, “Hem hayvancılık hem de tarım yapıyoruz. Bahçelerimiz orada. Doğa yıkımı bunun ayrı bir boyutu. Daha önce yaptıkları HES’ten dolayı orayı mahvettiler. Şu anda arazilerin tamamını kapsayacak bir santral yapılıyor. Sadece benim değil diğer köylülerin de arazileri orada. Bu santral yapılırsa insanlar göç etmek durumunda kalacak. Daha önce yapılan HES zamanında ‘doğaya zarar vermeyeceğiz’ dediler. Ancak bütün arazilerimiz mahvettiler ve yapılan HES’in de bir yararını görmedik. Bu santrale karşı bölge köyleri ve Bingöl halkının tamamına çağrımızdır; Doğayı bozacak olan bu projeye karşı herkes birlik olsun” ifadelerini kullandı.
Çevre köyleri de etkileyecek
Santralin yararından çok zararının bulunduğunu aktaran köyün eski imamı İbrahim Şener, çevre köylerin de santralden zarar göreceğini belirtti. Şener, “Hava bozuluyor, iklim bozuluyor, yer bozuluyor. Milletin hali ne olacak ve millet ne yapacak? Bu santralin yapılması zarar. Millete hakaretten başka bir şey değildir. İstediğimiz bu santralin yapılmaması. Devlet kalksın diğer işlerine baksın. Bazı kişilerin keyfi ve menfaati doğrultusunda kalkıp halkı zarara sokmanın anlamı yok” diye konuştu.
‘Her koşulda karşı koyacağız’
Termik santrali “zehir” olarak nitelendiren Zeki Anuk, doğanın dengesinin bozulmak istendiğini söyledi. Anuk, “Bölgemiz tarım ve hayvancılık bölgesidir. Bu bölgede o termik santral ne geçerlidir, ne de bizler müsaade ediyoruz. Sonuna kadar mücadele etmekten vazgeçmeyeceğiz. Birilerinin rantı için bu kadar insanın hüsrana uğratılmasını kabul etmeyiz” diye kaydetti.
Doğanın kirletilmesini ve yaşam alanlarının yok edilmesini istemediklerini vurgulayan köy sakinlerinden Celal Şener ise, santrale her koşulda karşı olduklarını dile getirdi.
MA / Cengiz Özbasar
