İHD İzmir Şubesi’nin açıkladığı, 2021 yılı Ege bölgesi hak ihlalleri raporuna göre gözaltı, tutuklama, düşünce ve ifade özgürlüğü kapsamında toplam bin 447 hak ihlali yaşandı
İnsan Hakları Derneği (İHD) İzmir Şubesi, 2021 yılı Ege bölgesi hak ihlalleri raporunu şube binasında düzenlediği toplantıda açıkladı. Raporun İzmir, Aydın, Denizli, Manisa, Uşak, Afyon, Kütahya, Antalya, Burdur, Muğla, Balıkesir ve Isparta illerinden yerel ve ulusal basın taramaları, kişilerin bizzat veya ailelerinin yaptığı başvurular, hapishanelerdeki mahpusların gönderdiği mektuplardan hazırlandığı belirtildi.
Raporda toplumu kutuplaştıran, şiddeti esas alan, Kürt sorununun ve uluslararası sorunların çözümünde çatışma ve savaşı körükleyen politikaların 2021 yılında da yaşam hakkı ihlallerine neden olduğuna yer verildi.
Cezaevleri
Rarporu açıklayan İHD İzmir Şube Yöneticisi Ali Aydın, cezaevlerinde hak ihlallerinin arttığına dikkat çekerek, “Hapishanelerde çeşitli gerekçelerle girişte ve sonrasında devam eden kaba dayak, siyasi suçlardan tutuklananların ‘terörist’ olarak yaftalanması ve bu gerekçeyle şiddete maruz kalmaları, her türden keyfi muamele ve keyfi disiplin cezaları, hücre cezaları, sürgün ve sevk uygulamaları yakın tarihte görülmedik boyutlara ulaşmıştır. Sağlık hizmetine erişimin kısıtlanması, hapishane reviri ziyaret hakkının kısıtlanması, Adli Tıp Kurumu’na, adliyeye ve hastaneye götürülürken kelepçe takılması dâhil kötü muamele uygulamaları, mahpusların sağlık sorunlarının zamanında ve etkili bir şekilde çözülmemesi, uzun bir süredir devam eden bir başka sorundur” dedi.
Aydın, Halkların Demokratik Partisi (HDP) İzmir il binasına 17 Haziran 2021’de Onur Gencer tarafından yapılan silahlı saldırıda Deniz Poyraz’ın katledilmesine de işaret ederek, yaşam hakkının ihlal edildiğine değindi.
Gözaltında 179 işkence
Aydın, Kürt sorununun çözümsüzlüğünün Türkiye’nin demokratikleşmesindeki en büyük engel olduğuna vurgu yaparak, “7 Haziran 2015 genel seçimlerinin hemen ardından başlayan silahlı çatışma ortamı halen sürmekte ve başta yaşam hakkı olmak üzere ağır ve ciddi insan hakları ihlallerine yol açmaktadır. Bu ihlaller, siyasi iktidarın Kürt sorununa yönelik şiddet politikalarını aynı zamanda kendi iktidarını sürdürmek için kullandığını da göstermektedir. Dolayısıyla bu sorunun çözümü Türkiye demokrasisinin gelişebilmesi için bir zorunluluktur” diye belirtti.
Aydın, devamında Ege bölgesinde yaşanan hak ihlallerini şöyle sıraladı:
“*2021 yılında Ege Bölgesinde 598 kişi gözaltına alınmış, 17 kişi tutuklanmış, 179 kişi gözaltına alınırken darp ve işkence görmüş, 172 kişi gözaltına alınırken ters kelepçe takılmış, 68 ifade özgürlüğü engeli yaşanmıştır.
* Gözaltı-tutuklama-düşünce ve ifade özgürlüğü kapsamında 2021 yılında toplam 1447 hak ihlali yaşanmıştır.
* Kayıtlarımıza yansıyan bilgilere göre çocuk alanında 258 ihlal yaşanmıştır. Çocuğa darp ve şiddet uygulama 32, okulda zehirlenme 110, çocuğa taciz ve cinsel istismar 37 bu ihlallerin başında gelmektedir.
* Kadına yönelik 645 hak ihlali yaşanmıştır. Kadına darp ve şiddet 76, taciz ve tecavüz cinsel saldırı 24, kadın cinayeti 64, kadın cinayetlerinde haksız indirim, cezasızlık 49, fuhuşa zorlama 106, kadın aktivistlere gözaltı, takip ve soruşturma 44, gözaltında hakaret 37 hak ihlalleri başta gelmektedir.
* Yurtdışına geçmeye çalışan mülteci sayısı 16 bin 512 olarak tarafımızdan kayıt altına alınmıştır. Mülteci işçi ölümü 3, mülteci işçiye gözaltı 107, batan tekneden kurtulan mülteci sayısı 105 ve sınır dışı edilen mülteci sayısı 167 olarak tarafımızdan kayıt altına alınmıştır.
* 2021 yılında mültecilerle ilgili 17.083 hak ihlali tespiti yapılmıştır.
* Çalışma yaşamı ile ilgili 2 bin 164 hak ihlali yaşanmıştır. 2021 yılı içinde çalışma yaşamı alanında 291 işçi yaralanmış, 80 işçi ölümü, işten atılmalar 200, ücretsiz izne zorlama 760, yüz yüze eğitimde Kovid 19’a yakalanan 27 bin 507 öğretmen mobbing uygulamasına maruz kalmıştır.
* Yapılan başvurulardan elde ettiğimiz verilere göre hapishanelerde kalan mahpuslar, 43 çeşit hak ihlali ile karşılaştıkları anlaşılmıştır. Şüpheli ölüm 2, hasta mahpus 8, tedavi ve sağlığa erişim engeli 15, denetimli serbestlik engeli 38, zorla koğuş değiştirme 13, 10 spor ve ortak görüşlere çıkarılmama gibi hak ihlalleri yaşanmıştır.
* 2021 yılı içerisinde 196 çevre hakkı ihlali yaşanmıştır. 24 orman yangını, 49 yangın sonucu yaralanma, 54 JES (Jeo Termal Santralleri) 15 çevre tahribatı en çok tespit edilen hak ihlalleridir. Ayrıca 648 yaşam hakkı ihlali, 384 darp, şiddet, yalama, silahlı saldırı, 119 karantinaya alınan sınıflar, 235 korona pozitif öğrenci 11 intihar şeklinde hak ihlalleri yaşanmıştır.
* Derneğimize yapılan başvurular ve derneğimizin yaptığı kaynak taramalarından elde ettiğimiz verilere göre 2021 yılı içerisinde 23 bin 468 hak ihlali yaşanmıştır.”
Kaynak: MA
