Filipinler’de aile saltanatı, yolsuzluk, işkence ve cinayetlerle özdeşleşen diktatörlüğün devrilmesinden 36 yıl sonra Diktatör Marcos ailesi yeniden devlet başkanlığı koltuğuna oturuyor
Filipinler’de devlet başkanlığı seçimini talan, yağma ve katliam dönemin diktatörü Emmanuel Edralín Marcos’un oğlu Ferdinand Marcos’un dönemine geçiliyor.
Filipinler Seçim Komisyonunun (COMELEC) resmi olmayan verilerine göre, eski diktatör Ferdinand Marcos’un aynı isimli oğlu, yüzde 58,92 ile seçimin galibi oldu. Seçimde Leni Robredo’nun oy oranı ise yüzde 28,11’de kaldı.
Diğer adaylardan eski boks yıldızı Manny Pacquiao yüzde 6,58, Manila Belediye Başkanı Isko Moreno yüzde 3,61 ve eski ulusal polis şefi Senatör Panfilo Lacson yüzde 1,7 oy aldı.
“Bongbong” lakaplı Feridinand Marcos seçim sonuçlarına ilişkin yaptığı açıklamada, 6 aydır kendisini destekleyenlere teşekkür etti: “Bu kadar büyük bir çaba tek kişi ile sınırlı değil, çok farklı şekillerde çalışan, çok sayıda insanı kapsıyor.” Seçim sonuçları resmi olarak onaylandığında Marcos, mevcut Devlet Başkanı Rodrigo Duterte’den görevi devralacak. Bu dönem 30 Haziran’da başlayacak ve altı yıl sürecek.
Rodrigo Duterte’nin kızı yardımcı seçildi
Filipinler’in zorba devlet başkanı Rodrigo Duterte’nin kızı Sara Duterte-Carpio da başkan yardımcısı seçildi. Resmi olmayan sonuçlara göre, Davao Belediye Başkanı olan Sara Duterte-Carpio oyların yüzde 61,25’ini alarak devlet başkan yardımcısı oldu. Yardımcılık için yarışan Liberal Partiden Kiko Pangilinan yüzde 17,94 oy alarak ikinci oldu. Yüzde 15,93 oyla Senato Başkanı Vicente Tito Sotto III üçüncü oldu. Ülkede devlet başkanı ve yardımcısı ayrı ayrı seçiliyor. Sara Duterte-Carpio, 13 Kasım 2021’de aday olacağını açıklamıştı.
Rodrigo Duterte 30 Haziran 2016’da başkanlık koltuğuna oturmuş, despotik bir yönetim oluşturmuştu.
Küfürlü ve cinsiyetçi çıkışlarıyla tanınan otoriter bir rejim oluşturan Devlet Başkanı Rodrigo Duterte seçim öncesi emekli olacağını açıklamıştı.
Ekonomi kötü durumda
Filipin ekonomisi civid-19 pandemisinin de etkisiyle giderken kötüleşti, yoksulluk ve işsizlik arttı. Duterte zamanında uyuşturucu karşıtı operasyonlar sırasında binlerce kişi öldürüldü. Öldürülenlerle ilgili dosyalar ve uyuşturucu vakaları önemli dosyalardan.
Plaza Miranda, tek adam rejimi ve isyan
Ferdinand Marcos’un babası Ferdinand Emmanuel Edralín Marcos 1965-1986 arasında ülkenin başındaydı. Diktatör Ferdinand Marcos 1986 halk ayaklanmasında devrildi. 1986’ya dek 21 yıl baskı, seçim hileleriyle, yolsuzluklarla geçti.
Diktatör Marcos’a karşı 1970’e Filipinler’de öğrenci gençliği eylemleri oldu. Gençliği aştı protestolar zamanla.
Liberal Partinin yerel seçim için toplantı yaptığı Plaza Miranda’da 21 Ağustos 1971’de el bombası patladı ve 9 kişi hayatını kaybetti. Sorumluları hakkında farklı iddialar varken Marcos, bunu solcu avına, komünist avına çevirmek için düğmeye bastı.
ABD’nin Asya jandarmalarından olan ve kanlı dönemde ABD desteği alan Marcos, Plaza Miranda bombalamasından Filipinler Komünist Partisi’ni sorumlu tuttu ve sıkıyönetim ilan etti. Tek adam rejimine dönüştürülen bu süreç Hitler Almanya’sında Hitler’in faşist rejiminin başlangıcı sayılan “Reichstag Yangını” vakasına benzetildi. İnsan avı başlatıldı.
İnsan hakları raporlarına göre Liberal Parti Lideri Benigno Aquino dahil 70 bin kişi gözaltına alındı. Tek adam rejimi 34 bin kişiyi işkenceye aldı. İnsan hakları raporlarının tespit ettiği verilere göre 3240 kişi öldürüldü. Marcos 1973’te anayasa yenileme plebisiti yaptırdı, yüzde 90 evet çıktığını söyledi. Böylece yetkilerini daha da arttırdı. Meclis ve seçimler göstermelik hale dönüştürüldü.
Sıkıyönetim 1981’de göstermelik olarak kaldırıldı. Muhalif Benigno Aquino yedi yıl hapiste tutuldu, tedavi için ABD’ye gitti. Benigno Aquino, Ağustos 1983’te ülkesine döndüğü sırada havaalanında öldürüldü. baskı artınca Marcos, 1986’da erken seçime. Muhalefet ortak aday olrak öldürülen Benigno Aquino’nun eşi Corazon Aquino’u gösterdi. Marcos 7 Şubat 1986 seçimlerini kazandığını iddia etti, seçim yine hileli bulundu. Protestolar arttı.
ABD artık arkasında duramaz oldunca diktatör Marcos 25 Şubat 1986’da ABD’nina dalardna oluşan eyaleti Hawaii’ye kaçtı. Marcos Eylül 1989’da öldü.
Soygunla büyük servet
İsyanla 1986’da devrilen diktatörden 36 yıl sonra, Marcos ailesi yeniden iktidara gelmiş oldu. Baba Ferdinand Marcos ve ailesi diktatörlüklerinde zenginliklerini, nüfuzlarını arttırmıştı. Mayıs 2022’de başkan seçilen oğul Ferdinand Marcos vali, kongre üyesi ve senatör olarak görev yapmıştı. Kız kardeşi Imee de hala senatör. Baba Marcos’un dul eşi Imelda, Temsilciler Meclisi’nde 4 dönem görev aldı.
Marcos eşini de yönetici yapmıştı. Marcos’un eşi İmelda Marcos eski güzellik kraliçesiydi, başkent Manila valiliği ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı görevlerine getirilecekti. Marcos ve eşi, önemli yerlere akrabalarını atayıp yolsuzluk ve talan saltanatı kurmuştu.
Ayakkabıları için müze
Mücevherler, pahalı tablolar, antikalar, binlerce ayakkabıları olmasıyla bilinen aile kaçarken 24 çanta külçe altın, elmaslar ve paralar almıştı. İsviçre ve ABD, bankalarında milyar dolarlık hesapları çıkınca 10 milyar dolarlık servetlerinin olduğu yazıldı. İmelda Marcos büyük servet içinde ayakkabı takıntısıyla binlerce ayakkabısı için müze açmıştı.
MANİLA
