ABD Başkanı Joseph Biden hem soykırım hem Meds Yeghern ifadesi kullandı. Türkiye Dışişleri yanıt verdi
ABD Başkanı Joseph (Joe) Biden, Ermeni Soykırımı’nın 107’inci yıl dönümünde yazılı açıklama yayınladı. Biden açıklamasında, “Amerikan halkı bugün, yani 107 yıl sonra, soykırımda yok olan tüm Ermenileri onurlandırmaya devam ediyor” dedi
Biden, açıklamasında şu ifadelere yer verdi: “24 Nisan 1915’te Osmanlı otoriteleri Ermeni entelektüelleri ve cemaat liderlerini tutuklandı. Böylece 20’inci yüzyıldaki en kötü vahşetlerden biri olan Ermeni soykırımı başladı.
Osmanlı makamları 24 Nisan 1915’te İstanbul’daki Ermeni aydınları ve cemaat liderlerini tutukladı. Böylece 20’inci yüzyılın en büyük toplu kıyımlarından biri olan Ermeni Soykırımı başladı. Bugün bir imha harekatıyla tehcir edilen, katledilen ve ölüme yürüyen 1,5 milyon Ermeni’yi anıyoruz, trajik can kayıplarının yasını tutuyoruz. Ermeni Soykırımı üzerine düşünürken nefretin her türlüsüne karşı tetikte olduğumuzu yineliyoruz. Kendimizi sesimizi duyurmaya, kalıcı izler bırakan vahşeti durdurmaya adadık. Meds Yeghern’de hayatını kaybedenlerin yasını tutarken çocuklarımız için temenni ettiğimiz daha iyi ve barışçıl bir dünyayı inşa etme çabalarımızı iki katına artıralım. İnsan haklarına saygı duyulduğu, bağnazlığın kötülüklerinin günlük hayatımıza damgasını vurmadığı, insanların haysiyet ve güvenlik içinde hayatlarını sürdürdüğü özgür bir dünya… Ermeni halkının gücü ve dirayeti üzerine düşünmek için uygun bir zamandayız. ABD, Ermeni halkı ve kültürlerini yeni topraklarda yeniden inşa edebilmesi için kararlı oldu. Ermeni Amerikalılar, ABD’nin hayati bir parçasıdır, atalarının katlandığı trajediye dair bilgileri her ne kadar yanlarında taşısalar da ulusumuzu daha güçlü ve dinamik hale getiriyorlar. Acılarını tanıyoruz, hikayelerini onurlandırıyoruz. Bugün, yani 107 yıl sonra, Amerikan halkı soykırıma uğrayan tüm Ermenileri onurlandırmaya devam ediyor.”
Türkiye Dışişleri açıklaması
Türkiye Dışişleri ise şu yazılı açıklamayı yaptı: “1915 olayları konusunda tarihi olgularla ve uluslararası hukukla bağdaşmayan açıklamaların geçerliliği bulunmamaktadır. Buna ABD Başkanı Biden’ın 2021 yılında yaptığı hatanın tekrarı niteliğindeki bugünkü talihsiz beyanı da dahildir. Siyasi saiklerle tarihi gerçekleri çarpıtan, bu tür açıklamaları ve kararları reddediyor, bu yanlışta ısrar edenleri kınıyoruz. Tarihten husumet çıkarmaktan başka amaca hizmet etmeyen tek taraflı ve seçici yaklaşımlar ahlaken sorunlu, siyaseten art niyetlidir. İnsani ve vicdani duruş, etnik ve dini ayrım gözetmeksizin o dönemde yaşanan tüm acıların anılmasını gerektirir. Türkiye, Ermeniler dahil tüm Osmanlı nüfusunun yaşadığı acıları saygıyla anmaktadır. Bu acıları siyasete malzeme yapma girişimlerini reddediyoruz. Türkiye, 1915 olayları gibi tarihin tartışmalı dönemlerinin önyargısız biçimde, bilimsel ve hukuki esaslar çerçevesinde araştırılması ve adil bir hafızaya ulaşılması gerektiği görüşündedir. Bu anlayışla Türkiye, Ortak Tarih Komisyonu kurulmasını önermiş, arşivlerini açmıştır. Türkiye, bölgesinde ve dünyada barış ve istikrarın hakim olması, işbirliği ruhunun öne çıkması için çaba göstermektedir. Ermenistan’la başlatılan normalleşme girişimi bu anlayışın bir başka tezahürüdür.”
2021 sonrası
Donald Trump’tan sonra Kasım 2020’deki başkanlık seçiminde Biden seçilmişti. 20 Ocak 2021’de Biden Beyaz Saray’a geçti. Biden başkan seçilmeden önce kampanyası sırasında Ermeni Soykırımı’nı tanıma vaadinde bulunmuştu. Başkanlık koltuğuna oturduktan sonra Biden 24 Nisan 2021!de “soykırım” sözcüğünü resmi açıklamada kullanan ilk ABD Başkanı olmuştu.
WASHINGTON
