Rusya-Ukrayna Savaşı 35. günde de devam etti. Bazı bölgelerde bombardıman ve çatışma sürerken Kiev ve Çernihiv kentlerindeki Rus güçleri çekilme halinde
Tek yanlı bağımsızlık ilan eden Donetsk yönünde çatışmalar savaşın 35. günü 30 Mart 2022’de de devam etti. Rus ordusu, Kreminna ve Mariupol yerleşim bölgelerine hava ve füze saldırıları düzenledi. Stepnogorsk, Orihov ve Gülyaypole yerleşimlerinin yakınındaki Ukrayna Savunma Kuvvetleri birimlerinin mevzilerine topçu atışları oldu.
Mikolayiv saldırısında 12 ölüm
Odessa ve Kherson’a yakın Mikolayiv’de (Mykolayiv) 29 Mart’ta vurulan valilik binasında 12 kişinin hayatını kaybettiği, 33 kişinin yaralandığı açıklandı. Avrupa Birliği de Azak (Azov) Denizi kısısındaki Mariupol kentindeki ofisinin Rus güçlerince hedef alındığını, bina ve ekipmanın büyük hasar gördüğünü kaydetti.
‘145 çocuk hayatını kaybetti’
Ukrayna Başsavcılığı iddiasına göre Rusya’nın saldırılarına başladığı 24 Şubat’tan beri 145 çocuk yaşamını yitirdi, 222 çocuk yaralandı. Rus ordusunun bombardımanlarında 790 eğitim kurumunun hasar gördüğü, bunlardan 75’inin tamamen yıkıldığı belirtildi.
Rusya: İskender füzeleri kullandık
Daha önce farklı balistik füzeler kullandıklarını duyuran Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov, Rus ordusunun Ukrayna’daki cephanelerine karşı “İskender” balistik füze sistemi kullandıklarını da açıkladı.
Rus ordusunun bir günde 64 askeri nesneyi yok ettiğini savunan Konaşenkov, Mikolayiv bölgesindeki Bereznigovatoe yerleşim biriminde Ukrayna özel operasyon kuvvetlerinin karargahı dahil 4 komuta merkezinin yok edildiğini kaydetti.
Belirli hedeflere yönelik yüksek hassasiyetli silahlar kullandıklarını da aktaran Konaşenkov, “Hmelnitski ve Starokonstantinov bölgelerinde bulunan, Donbass’taki askeri zırhlı araçlara yakıt sağlayan büyük yakıt depoları havadan yüksek hassasiyetli roketlerle yok edildi” dedi.
Konaşenkov, Rus ordusunun “İskender” balistik füze sistemi ile Kamenka ve Dontesk bölgesindeki yerleşim yerlerinde Ukrayna ordusuna ait 2 roket ve top cephanesini vurduğunu belirtti. Konaşenkov, “Bugüne kadar Ukrayna ordusuna ait 124 uçak, 77 helikopter, 214 hava savunma füze sistemi, 321 insansız hava aracı, 1752 tank ve zırhlı araç, 184 çok namlulu roketatar, 734 obüs ve havan topu, 1640 özel askeri araç yok edildi” diye konuştu.
Martın 3. haftası da Konaşenkov ilk defa Kinjal hipersonik füzeleri kullandığını, birkaç gün önce de Jitomir ve Mıkolayiv bölgesindeki askeri yerleri vurmak için de “Kalibr” ve “Oniks” gibi balistik füzeler kullandıklarını söylemişti.
Sinagog açıklaması
Konaşenkov, Ukrayna’nın Uman şehrindeki sinagogda Ukrayna silahlı güçlerinin silah ve mühimmat depoladığını da iddia etti. Konaşenkov, “Fotoğraflar, İsrail Parlamentosu’nda 20 Mart’ta Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelensky’in Rus ordusunun Uman şehrinde sinagogu vurduğuna dair yaptığı konuşmanın ertesi günü çekildi. Rus silahlı kuvvetleri dini yerleri vurmuyor. Kiev rejimi böyle yerleri silah toplama ve sevkiyat yeri olarak kullanıyor” dedi.
Kiev ve Çernihiv’den çekilme
Rus ordusunun başkent Kiev ve başkentin Kuzeydoğusunda Belarus’a yakın Çernihiv kentinde de çekilme halinde olduğu kaydedildi. Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı Rus ordusunun Kiev ve Çernihiv bölgelerinden çekilmesinin devam ettiğini açıkladı. Genelkurmay Başkanlığının Facebook hesabından yapılan açıklamada Kiev’i kuşatan Rus ordusunun başaramadığını, Kiev, Çernihiv bölgelerinden çekilmeye devam eden Rus ordusunun muhtemelen birliklerini ülkenin doğu yönünde yoğunlaştıracağı kaydedildi. Açıklamada Rusya güçlerinin, Karadeniz ve Azak bölgelerini, Volınsk, Polinsk, Siversk, Tavriçeskoye ve Slavyansk yerleşim birimlerini elinde tutmaya devam ettiği; Lugansk (Luhansk) bölgesindeki Popasna, Rubijne yerleşimlerinin kontrolünü ve Mariupol şehrini tamamen geçirmeye odaklandığı belirtildi.
Zelensky: Ukraynalılar saf değil
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelensky, Rusya’nın Kiev ve Çernihiv çevresindeki askeri operasyonları azaltacağına dair vaadi konusunda “Ukraynalılar saf değil” dedi. Zelensky, görüşmelerden gelen ilk işaretlerin “olumlu” olduğunu ancak Rus mermilerinin patlamaya devam ettiğini söyledi.
Çernihiv Valisi Viacheslav Chaus da Moskova’nın buradaki askeri operasyonları azaltma taahhüdüne rağmen, Rus saldırılarında bir düşüş görmediğini söyledi. Taahhüde inanmadığını kaydeden Chaus, Rus kuvvetlerinin Nijin şehrine havadan da olmak üzere saldırılar düzenlediğini ve “bütün gece Çernihiv şehrini vurduklarını” söyledi.
ABD açıklaması
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) sözcüsü John Kirby, Rus birliklerinin şehirden uzaklaşmasına rağmen Kiev’e yönelik tehdidin devam ettiğini söyledi.
Seyahat uyarısı
ABD Dışişleri Bakanlığı da seyahat uyarısı yaptı. Yazılı açıklamada, “Rus hükümet yetkilileri Rusya’daki ABD vatandaşlarına ayrımcılık yapabilir ve onları tutuklayabilir” denildi. Moskova’daki Amerikan Büyükelçiliği’nde hizmetlerin sınırlı olarak yürütülebildiği belirtilerek, ABD vatandaşlarından Rusya’ya seyahat etmemeleri istendi. Dışişleri Bakanlığı, savaş koşulları dolayısıyla Amerikalıların Ukrayna’ya da seyahat etmemeleri çağrısında bulundu.
Dolmabahçe müzakereleri
29 Mart Salı günü İstanbul’da Dolmabahçe’de Rusya ile Ukrayna heyetleri arasında yürütülen müzakereler konusunda da açıklamalar devam etti.
ABD Başkanı Joseph (Joe) Biden, İstanbul’da yapılan görüşmeler için Kremlin’i işaret etti: “Atacakları adımları görene dek, buna fazla bir anlam yüklemiyorum. Önerdikleri şeyleri yapacaklar mı göreceğiz. NATO üyesi dört müttefikimizin liderleri ile bir görüşme yaptım. Aramızda, (Rusya’nın) ne gibi bir öneri ile geleceklerini bekleme konusunda bir ortak anlayış var.”
Müzakerelerde Rusya heyetinde batının mallarına el koyduğu, yatlarını Türkiye’ye kaçıran oligark Roman Abramoviç de yer almıştı. Rusya, Roman Abramoviç’in heyette gayri-resmi olarak yer aldığını kaydetmişti.
İstenen garantör ülkeler İsrail hariç NATO üyesi
Ukrayna heyeti müzakereler sonrası basına açıklamalarda bulunmuştu.
Ukrayna Halkın Hizmetkarı Partisi Başkanı David Arakhamia “garantör” ülkeler istediklerini söyledi. İstenen garantör ülkeler İsrail hariç NATO üyeleri. David Arakhamia “BM Güvenlik Konseyi ülkeleri, Çin ve Rusya da orada var, onlardan ayrıca bahsedeceğim. ABD, Fransa, Türkiye ki şu anda buradayız, Almanya, Kanada, Polonya ve İsrail” dedi.
Ukrayna heyeti üyesi Oleksandr Chalyi, görüşmelere ilişkin, Ukrayna’nın AB üyeliğinin inkar edilmektense desteklendiği bir sistem arayışı olduğunu belirterek şunları söylemişti: “Şunun altını çizmek isterim ki anlaşma ve güvenlik garantörlüğü savaş devam ederken mümkün değildir. Burada konu Ukrayna’nın toprak bütünlüğü ve güvenliğinin yeniden sağlanmasıdır. Bizim temel talebimiz bu olacaktır anlaşma noktasında. Bunların çok net yasal açıdan bağlayıcı güvenlik garantileri olması gerekir ve bunun niteliği de NATO sözleşmesinin 5. maddesiyle benzer olmalıdır. Bu türden bir sistem Ukrayna’ya herhangi bir askeri saldırıya karşı korumalı böyle bir saldırı olursa 3 gün içerisinde istişarenin gerçekleştirilmesi hakkımız bulunmalıdır ve bu istişarelerin başarısız olması halinde garantör ülkelerin bize askeri destek sunması gerekir öyle bir madde altında. Ukrayna’nın güvenliği böyle bir senaryoda temin edilmesi için ne gerekiyorsa yapılmalıdır, temel talebimiz bu şekildedir. NATO sözleşmesindeki, 5. maddesindeki güvenlik garantilerine benzer garantiler sağlanırsa bu yol açabilecektir, askeri üsse o zaman izin verilmeyecektir. Bizim öyle bir senaryo da herhangi bir siyasi ve askeri ittifaka katılımımız da söz konusu olmayacaktır, sadece garantörlerin rızası, izni kapsamında tatbikatlarımız olacaktır. Anlaşmada, Ukrayna’nın AB’ye katılımını engelleyen hiçbir maddeye yer verilmemelidir ve ikincisi güvenlik garantörlerinden böyle teminatlar sağlanmalıdır.”
Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkan Yardımcısı Mihail Podolyak ise görüşmelerle ilgili, uygulanma şeklinin çok önem taşıdığını, Ukrayna devletinin, Ruslara göre farklı bir çalışma şeklinin olduğunu, güvenlik garantileri altında çok daha farklı bir güvenlik ortamı oluşacağını vurgulayan Podolyak, şunları kaydetmişti: “Öncelikle tabii ki bu anlamda bir referandum yapılması gerekecek, Ukrayna’da Ukrayna halkı kendi görüşlerini belirtecek, sonrasında bütün garantör ülkelerin ve Ukrayna parlamentosunun onayı gerekecektir. Kırım gibi anlaşmada, ayrı bir madde kapsamında ele alınmalıdır ve ikili görüşmeler kapsamında bu bölgelerin geleceğine karar verilmelidir. 15 sene içinde Rusya ve Ukrayna arasında bu konuların. Kırım konusunun çözülmesi için askeri güç kullanılmayacağına dair bir maddenin bu anlaşmada yer verilmesi gerekir. Müzakerelerin ayrı bir kısmında alınabilir.”
Duma başkanı: Petrol, doğal gaz, tahıl, gübre, kömürü Ruble ile satalım
Rusya’ya yaptırımlar sürerken Rusya Parlamentosu’nun alt kanadı Duma Başkanı Vyacheslav Volodin 30 Mart’ta yaptığı açıklamada, petrol, doğal gaz, tahıl, mineral, gübre, kömür ve keresteyi Rusya adına kârlı olacağı için dünya piyasalarında Rus Rublesi ile satılmasını teklif etti. Vyacheslav Volodin, Avrupa ülkelerinin doğal gazı “Ruble” olarak ödeme yeteneğine sahip olduğunu belirterek, “Gaz istiyorsan ruble ara” ifadelerini kullandı.
Ukraynalı müzakereci Podolyak: Rusya ile barış anlaşmasını ulusal referanduma götüreceğiz
Türkiye’de Rus ve Ukraynalı müzakere heyetlerinin yaptığı görüşmelerin ardından Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Danışmanı ve aynı zamanda müzakere heyetinde yer alan Mihaylo Podolyak yeni açıklama yaptı.
Müzakerelerde yer alan Roman Abramoviç için ise “etkili bir arabulucu” yorumu yapan Podolyak, “Delegasyonlar arasında etkili bir arabulucu. Yani başlangıçtan beri yanlış anlaşılmaların önüne geçilmesi için süreci kısmi olarak yönetiyor. Yani bir taraf bir şey söylediğinde diğer tarafın yanlış anlamaması yönünde” dedi.
Bazı batılı medya kuruluşlarının Abramoviç dahil bazı müzakere heyeti üyelerinin zehirlendiği yönündeki iddialarını yalanlayan Podolyak, bu gibi haberlerin müzakere heyetleri üzerinde baskı kurmak amacıyla yapıldığını savunArak, asıl olarak sorunların özüne odaklanmaları gerektiğini ifade etti.
Rusya ile sürdürdükleri müzakerelerde ilerleme kaydedildiğini hatırlatan Podolyak, “Rusya’nın askerlerini 23 Şubat’taki pozisyonuna çekmesi halinde Rusya ile barış anlaşmasını ulusal referanduma götüreceğiz” dedi.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov: Dün İstanbul’da yapılan görüşmelerin sonuçlarını olumlu bir gelişme olarak görüyoruz
Afganistan’a komşu ülkelerinin Dışişleri Bakanları Toplantısı için Çin’de bulunan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, gazetecilere gündeme ilişkin açıklamalarda bulundu. Gazetecilerin, “Ukrayna tarafıyla İstanbul’da yapılan görüşmelerin sonuçlarını nasıl değerlendiriyorsunuz?” sorusunu yanıtlayan Lavrov, “Dün İstanbul’da yapılan görüşmelerin sonuçlarını olumlu bir gelişme olarak görüyoruz. Bu henüz nihai sonuç değil. Ukraynalı müzakerecilerin, nükleer dışı statü ve NATO çerçevesi dışında güvenliğini sağlama gereğinin teyit etmesini Ukraynalı meslektaşlarımızın meseleleri anlamaları açısından önemli bir ilerleme olarak görüyorum” dedi.
Bir gazetecinin, “Rusya’nın hasım listesi var. Dost ülkeler listesi var mı?” sorusuna da kısaca cevap veren Lavrov, “Bu listede yer almayan diğer tüm ülkeler bize dost olan ülkelerdir” diye cevapladı.
Rusya’nın, Ukrayna’da başkent Kiev ve Çernihiv gibi bölgelere saldırmama kararına karşın ABD Başkanı Joe Biden’ın, “Eylemlerini görene kadar herhangi bir şey söyleyemem. Dediklerini yapacaklar mı göreceğiz” sözleri ve ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın, “Rusya’nın sözleri ve eylemleri arasında fark var” açıklamasına cevap veren Lavrov, “Sözleri eylemlerinden farklı olanlardan bahsedecek olursak, ABD’nin bir şey söylediği ve tamamen farklı bir şey yaptığı şu anda çok sayıda örnek vermek bile istemiyorum” dedi.
İnsani amaçla ateşkes
Rusya, yarın Moskova saatiyle 10.00’dan itibaren yalnızca insani amaçlarla ateşkes ilan ettiğini duyurarak, sivillerin ve yabancı vatandaşların Mariupol’den Zaporijya’ya tahliyesi için ek bir insani koridor açılacağını bildirdi.
DIŞ HABERLER
