İktidarın getirdiği ‘Seçim Kanunu Teklifi’ne dair değerlendirmelerde bulunan HDP’li Tiryaki, paketin seçime müdahale hazırlığı olduğunu ve ‘HDP’nin seçmenini seçeneksiz bırakmayacağını’ söyledi
AKP-MHP ortaklığıyla seçim barajının da düşürülmesini içeren “Seçim Kanunu Teklifi”nde, muhalefetin ittifakla barajı geçse dahi kazanılan milletvekilliği sayısını azaltma, partilerin seçime girmesini zorlaştıran maddeler de yer aldı. Getirilen kanun teklifine göre, partilerin seçimden 6 ay önce en az 41 ilde örgütlenmeyi tamamlamaları gerekecek.
Teklifte seçim güvenliğine yönelik madde ise il ve ilçe seçim kurulu başkan ve üyeleri, en kıdemliler arasından seçilmek yerine birinci sınıfa ayrılmış hakimler arasından kura ile belirlenecek. Kura işlemine istemeyen hakimler katılmayabilecek. Yanı sıra siyasi partilerin, sandık kurulu üyelerine seçmek istedikleri kişi başka bir partiye üyeyse o partinin onayını alması gerekecek.
AKP-MHP tarafından getirilen teklifi Halkların Demokratik Partisi (HDP) Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Üyesi Mehmet Rüştü Tiryaki, Mezopotamya Ajansı’na (MA) değerlendirdi.
Seçime müdahale hazırlığı
Teklifin tamamen AKP ve MHP’nin ihtiyaçlarına göre hazırlandığını vurgulayan Tiryaki, yasa teklifinin seçim sonuçlarına etki etme için hazırlandığı olduğunu belirtti. Yeni düzenleme ile seçime girme yeterliliğinin ancak 41 il ve bu illerin en az üçte bir ilçesinde örgütlenmesini tamamlaması, kongrelerini yapmış olması ve yönetimlerini oluşturması gerektiğini aktaran Tiryaki, “İstediğiniz kişiyi yönetime seçemiyorsunuz o bölgede ikamet etmesi gerekiyor. Yeni düzenleme ile iki dönem üst üste kongresini yapmayan partilerin feshedilmesi gündeme gelecek, ya da Meclis’te grubu olan partilerin seçime girmesi engellenecek” diye belirtti.
Düzenlemenin AKP-MHP tarafından iktidar olabilmek için getirildiğini ve muhalefetin ittifakını ve Meclis’te daha fazla siyasi partinin temsilini engelleyeceğini söyleyen Tiryaki, “İttifak içerisinde yer alan partiler barajı aşsa da seçimin yapıldığı ilde yeterli oyu alamazsa milletvekili çıkaramayacak. AKP ve MHP’nin kendi çıkarları için ve 2018’de eksik aldıklarını düşündükleri milletvekillerini telafi etmek için getirdikleri bir düzenlemedir” diye konuştu.
“Cumhur İttifakı karşısında seçimlere Millet İttifakı’nda girecek partileri engellenmeye çalışılıyor” diyen Tiryaki DEVA ve Gelecek Partisi’nin ittifakta yer almasının engellenmeye çalışıldığını söyledi.
HDP seçeneksiz değil
Tiryaki HDP’nin etkilenip etkilenmeyeceğine dair de şunları söyledi: “Bu teklifle belki bir yandan HDP’yi kapatıp, bir yandan da başka ittifakları kurması engelleme amacı da olabilir. Bugüne kadar Kürt sorununun demokratik ve barışçıl yollarından, Kürtlerin kolektif haklarının tanınmasıyla çözülebileceğini belirten partiler hakkında çok sayıda kapatma davası açıldı ve AYM, siyasi partileri kapattı. HDP hakkında da böyle bir karar verilmesi mümkün. HDP asla seçmenini seçeneksiz bırakmayacak. Her halükarda HDP fikriyatı seçimlere katılacak.”
Hakimler görevden alınacak
Seçim kanunu üzerinde AKP’nin iki yıl boyunca çalıştığına da dikkati çeken Tiryaki, her bir maddenin uzun bir çalışma sonucu hazırlandığını ve hesapların da ona göre yapıldığını kaydetti. Getirilen kanun teklifinde yer alan önemli maddelerden birinin il, ilçe seçim kurulu başkan ve üyeliklerine seçilen hakimlere yönelik olduğunu vurgulayan Tiryaki, şunları söyledi: “Bu madde içerisinde iki önemli hüküm daha var. Bunlardan biri hakim istemezse eğer kuraya katılmayabilir. Bu da il, ilçe seçim kurulu başkan ve üyesi olarak görev yapması muhtemel olacak hakimler üzerinde bir tür mahalle baskısı kurmanın önünü açmış oldu. Yargıç güvencesini ortadan kaldırıyor. İkinci düzenleme de 2022 yılı Ocak ayında 900’ü aşkın ilçe ve 81 ilde, il, ilçe seçim kurulu başkanları ve üyeleri belirlendi ve bunlar yemin ederek, görevlerine başladı. 2024 yılına kadar da görevde olacaklar fakat getirdikleri geçici bir düzenleme ile bunların tamamının görevlerine son verilecek. Önümüzdeki 2023 yılı seçimlerinde getirdikleri sistemle hakimleri belirleyecekler. Yani var olan yasayla seçilmiş hakimlerin hepsini görevden alıp, hukuksuz bir biçimde yeni yargıçları belirleyecekler.”
ANKARA