Gazetecilikte Kadın Koalisyonu’nun şubat ayı raporuna göre, dünyada 33 kadın gazeteci şiddete, tehdide veya tacize maruz kalırken, Türkiye’de ise en az 19 kadın gazeteci mesleki faaliyetlerine yönelik şiddet ve tacize uğradı
Gazetecilikte Kadın Koalisyonu (CFWIJ), 2022 Şubat ayı raporunu açıkladı. Rapora göre; dünyada 33 kadın gazeteci şiddete, tehdide veya tacize maruz kaldı. Türkiye’de ise en az 19 kadın gazeteci, mesleki faaliyetlerine yönelik şiddet ve tacize maruz kaldı. Rapora göre, Türkiye, Kanada ve Azerbaycan en çok vaka kaydedilen üç ülke oldu. CFWIJ, Rusya’nın 24 Şubat 2022’de Ukrayna’ya geniş çaplı bir askeri işgal başlatmasının ardından doruğa ulaşan Doğu Avrupa bölgesindeki gerilimi de yakından izledi.
‘Sahadaki kadın gazetecilerin listesini oluşturduk’
Dünyanın dört bir yanındaki haber merkezlerine yardımcı olmak için, sahadaki kadın gazetecilerin bir listesini de oluşturduklarını kaydeden CFWIJ, “Ukrayna, Rusya ve çevresindeki bölgede çalışan bağımsız gazeteciler ve haber odaları, desteğimize her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyuyor. CFWIJ ve diğer 84 kuruluşun güvenlikleri ve korunmaları için yaptığı çağrıya katılmak için imza kampanyamızı imzalayabilirsiniz” açıklamasında bulundu.
‘Bağımsız basın için zor bir aydı’
CFWIJ’in Afgan mültecilere yönelik tahliye ve destek çalışmalarına devam ettiğini kaydedilen açıklamada, ülkeden kaçan 320 kişiye yardım edildiği belirtildi. Açıklamanın devamında, “Bulgularımızın da gösterdiği gibi, görünürde barışın olduğu ülkelerde bile Şubat 2022, kadın gazeteciler ve bağımsız basın için zor bir ay oldu. Dünyanın her yerinde çeşitli şekillerde gazetecilerin öldürülmesine ve hapsedilmesine, baskıcı yasalara ve kapsamlı yasal tacizlere tanık olduk” denildi.
Açıklamanın devamında yaşanan ihlaller şöyle sıralandı:
“Meksika: Bir televizyon sunucusu ve model olan Michell Simon olarak bilinen Michelle Perez Tadeo’nun, 22 Şubat’ta başkent Mexico City’de görevli itfaiyeciler tarafından cesedi bulunmadan önce üç gün boyunca kayıp olduğu bildirildi. Son iki ayda ülkede ölü bulunan altıncı gazeteci oldu.
Bir kadın gazeteci tutuklandı
Türkiye: Gazeteci Hülya Kılınç, Libya’da öldürülen bir istihbarat görevlisinin cenazesiyle ilgili raporu nedeniyle 16 Şubat’ta serbest bırakılmadan önce bir gün boyunca cezaevinde tutuldu.
Şubat 2022’de Türkiye, Birleşik Krallık (İngiltere), Zambiya ve Yunanistan’da en az 16 kadın gazeteci yasal tacize uğradı. Kanada ve Pakistan’da altı kadın gazeteciye karşı organize trol kampanyaları başlatıldı. Türkiye ve Azerbaycan’da 4 kadın gazeteci gözaltına alındı.
Türkiye yasal tacizde ilk sırada
Türkiye 19 yasal taciz, karalama ve gözaltı vakasıyla ilk sırada yer aldı. Kanada’da, CFWIJ yedi organize trol kampanyası ve cinsiyetçi saldırı vakasını belgeledi. Azerbaycan iki gözaltı vakasıyla üçüncü sırada yer aldı.
CFWIJ Afganistan’dan içlerinde gazeteciler, aktivistler, kadın hakları savunucuları olan toplamda 320 kadını tahliye etti. Ancak, hala ciddi tehlikede olan yüzlerce kadın var.
İki kadın gazeteci hapis cezasına çarptırıldı
Türkiye: Gazeteci Selda Manduz, savcının mahkûmiyet kararına itiraz etmesi üzerine beraat kararını bozan Türk istinaf mahkemesi tarafından “terör propagandası yapmak” suçundan 18 ay hapis cezasına çarptırıldı. Mahkeme hükmün açıklanmasının geriye bırakılmasına karar vererek cezayı erteledi.
Türkiye: Diyarbakır’daki bir mahkeme, gazetecilik faaliyetleriyle ilgili bir davada gazeteci Durket Süren’e “terör propagandası yapmak” suçlamasıyla bir yıl altı ay 22 gün hapis cezası verdi.
Bir kadın gazeteci tehdit edildi
Rusya: Gazeteci Elena Milashina, Çeçen lider Ramzan Kadırov’un tekrarlanan tehditleri sonrasında ülkeden kaçmak zorunda kaldı.
4 kadın gazeteci çalışmalarıyla ilgili gözaltına alındı
Azerbaycan: Gazeteciler Fatima Mövlamli, Sevinj Sadygova ve erkek meslektaşları Teymur Kerimov, başkentteki bir protestoyu izleyen polis tarafından zorla gözaltına alındı. Bir polis karakolunda saatlerce gözaltında tutuldular, burada dövüldüler ve serbest bırakılmadan önce sorgulandılar.
Türkiye: Terörle mücadele polisleri 4 Şubat sabahı erken saatlerde gazeteci Nurcan Yalçın’ın evine baskın düzenledi ve onu sebepsiz yere tutukladı. Gazeteci daha sonra serbest bırakıldı.
Türkiye: Polisler, 14 Şubat günü erken saatlerde Mezopotamya Ajansı (MA) muhabiri Zeynep Durgut’un Şırnak’taki evine baskın düzenledi ve onu gözaltına aldı. 4 gün tutuklu kaldıktan sonra serbest bırakıldı.
11 kadın gazeteciye ceza davalarıyla karşı karşıya
Hindistan: İcra Müdürlüğü (ED), Hintli kitle fonlaması platformu Ketto aracılığıyla Kovid-19 yardımı için toplanan fonları zimmete geçirdiğini iddia ederek gazeteci Rana Ayyub hakkında mali soruşturma başlattı.
Türkiye: Gazeteci Sultan Eylem Keleş’e Eylül 2020’de özel bir şirket olan BIMEKS işçilerinin protestolarını haber yaptığı için dava açıldı. Sultan aleyhindeki davanın ilk duruşması 13 Eylül 2022’de İstanbul’da görülecek.
Türkiye: İstanbul Emniyet Müdürü, iş insanı Tuncay Çapraz ve polise yönelik yolsuzluk iddialarını haber yaptıktan sonra gazeteci Seyhan Avşar’a “hakaret ve iftira” suçlamasıyla ceza davası açtı.
Türkiye: Hazal Ocak, Olcay Büyüktaş Akça ve diğer iki gazeteci, 2021’de Cumhuriyet gazetesinde yayınlanan bir haber nedeniyle yargılanmaya devam ediyor.
Türkiye: İzmir’deki bir mahkeme, bu ay terörle ilgili bir davada Mezopotamya Ajansı muhabiri Ruken Demir’i beraat ettirerek iki yılı aşkın bir süredir devam eden yasal bir çileyi sona erdirdi.
Türkiye: Jiyan Haber genel yayın yönetmeni Sonya Bayık aleyhindeki davanın dördüncü duruşması 10 Şubat’ta görüldü. Gazeteci, Hasankeyf’teki sel baskınını protesto ettiği için “yasaklı toplantılara katılmak” suçlamasıyla yargılanacak.
Türkiye: Gazeteciler İsminaz Temel ve Havva Cuştan, gazetecilik faaliyetlerini suç sayan bir davada terörle bağlantılı suçlamalardan yargılanmaya devam ediyor.
Türkiye: Emektar gazeteci Sedef Kabaş ve 38 kişi hakkında “sermaye piyasasında kanuna karşı gelme” ve “ekonomiyi istikrarsızlaştırmaya teşebbüs” suçlamasıyla açılan davanın sekizinci duruşması 22 Şubat’ta görüldü. Sedef, duruşmada kendini savunamadı çünkü ayrı bir davayla ilgili olarak bir aydan fazla tutuklu.
Türkiye: Kürt illerinde “özyönetim” hakkında haber yaptıkları için eski yazı işleri müdürü Reyhan Çapan ve diğer Özgür Gündem gazetesi çalışanlarının davasının duruşması görüldü. Sonraki duruşmanın tarihi belirlenmedi.
Türkiye: Gazeteci Kibriye Evren’in terör örgütüne üye olmak ve terör propagandası yapmak suçundan yargılandığı davanın 15’inci duruşması Diyarbakır’da görüldü.
Türkiye: Sözcü yazarı Çiğdem Toker’in davasının yedinci duruşması İstanbul’da görüldü. Gazeteci, Çiğdem’in Sözcü Gazetesi’nde İstanbul Belediyesi’nin bütçe raporlarını ortaya çıkaran yazısı nedeniyle yargılanıyor.
Türkiye: Demirören Medya Grubu, Medya Koridor’un yazı işleri müdürü Canan Kaya’ya yaptığı haber nedeniyle 20 bin liralık hakaret davası açtı.
Türkiye: Gazeteci Hazal Ocak’a 200 bin TL tazminat talebiyle açılan hakaret davasının dördüncü duruşması İstanbul’da görüldü.
Bir gazeteci sahada taciz edildi
Kanada: Global News ile bağlantılı gazeteci Kylie Stanton, kamyoncuların protestosu sırasında sahada taciz edildi. Twitter’da yayınladığı bir videoda, bir erkek ve bir kadının kendisini takip ettiği görülüyor.
Bir gazeteci fiziksel saldırıya uğradı
Türkiye: Gazeteci Zeynep Kuray kasten hedef alındı ve Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) İstanbul’daki gösterisini çekmesi engellendi.
Yedi kadın gazeteci internette organize bir nefret kampanyasıyla karşı karşıya kaldı
Kanada’da gazeteci Brandi Morin, Abigail Bimman, Edmonton Journal, Edmonton Sun muhabiri Anna Junker, ve Marsha Lederman ve Melissa Martin de dâhil olmak üzere en az üç kadın gazeteci, internette çevrimiçi kampanyalarla hedef alındı. Pakistan’da ise Federal Soruşturma Ajansı (FIA), Gharidah Farooqi’nin karşılaştığı sürekli çevrimiçi taciz hakkında yaptığı şikâyetler üzerine harekete geçmedi.
Bir gazeteci çevrimiçi zorbalığa maruz kaldı
Kuzey İrlanda: Belfast Telegraph’ta uzman bir gazeteci olan Suzanne Breen, 10 yaşındaki kızının resmini sosyal medya hesabında paylaştıktan sonra çevrimiçi tacizin hedefi oldu.”
Kaynak: Jinha
