Batı Afrika turuna çıkan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Afrika turunu yarıda keserek geri döndü
Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Senegal ve Gine Bissau turuna çıkan Türkiye Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan Rusya-NATO, Donbass krizi büyüyünce gezisini keserek Senagal ayağında geri döndü.
Erdoğan Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde Cumhurbaşkanı Felix Tshisekedi ile Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda görüştü.
Erdoğan ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Felix Tshisekedi’nin huzurunda iki ülke arasında askeri anlaşma dahil 7 anlaşma imzalandı: “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kongo Demokratik Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Askeri Çerçeve Anlaşması, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kongo Demokratik Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Nakdi Yardım Uygulama Protokolü, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kongo Demokratik Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Savunma Sanayi İşbirliği Anlaşması, Kinşasa Finans Merkezi İnşaatına İlişkin Mutabakat Zaptı, Altyapı ve Kongo Nehri ile Kolları Üzerinde Nehir Ulaşımı Zaptı, 1083 Kilometre Uzunluğunda Otoyol İnşaatı Mutabakat Zaptı ve Demiryolu Hattı İnşaatına İlişkin Mutabakat Zaptı”
22 Şubat’ta da Erdoğan Senagal’de Cumhurbaşkanı Macky Sall ile görüştü, birlikte Türk şirketi tarafındna yapılan Dakar Olimpik Stadyumu açılışına katıldılar. Erdoğan Türkiye’nin Senagal-Dakar Büyükelçiliği kançılarya binasının açılış törenine katıldı.
Frank-Walter Steinmeier ile görüştü
Erdoğan Senegal’deki temasları kapsamında Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier ile de görüştü.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan Senegal’de olan Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier ile de 22 Şubat’ta bir görüşme yaptı. görüşmede, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da bulundu.
Erdoğan, dolar, altın, doğal gaz, petrol fiyatlarını yükselten borsalarda düşüşe neden olan Rusya-Ukrayna hattındaki kriz tırmanınca özel uçak “TUR” ile 23 Şubat’ta saat 06.47’de Ankara’ya döndü.
Gine Bissau’ya geçecekti
Batı Afrika turuna 20 Şubat 2022 günü çıkan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın programı 20-23 Şubat’tı kapsıyordu. Erdoğan Afrika turunun ilk durağı Kongo Demokratik Cumhuriyeti’ne gitti. Ardından Senegal’e geçti. Senegal’den sonra Gine Bissau’ya geçecekti.
Ancak 21 Şubat’ta Rusya Başkanı Putin, Donetsk ve Lugansk’ın bağımsızlıklarını tanıdığını açıkladı. Ukrayna-Rusya, Rusya-NATO kriiz büyüdü. Rusya Parlamentosu sınır ötesine asker göndermeyi içeren Ukrayna tezkeresini kabul etti. 22 Şubat sabahı BMGK olağanüstü toplandı. 22 Şubat günü Paris’te AB dışişleri bakanları olağanüstü toplandı. ABD, AB, İngiltere Rusya ve Donbass yetkililerine bazı bankalara, oligarklara yaptırım kararları aldı.
Almanya ve AB ülkeleri için önemli olan Kuzey Akım-1’e paralel olarak Baltık Denizi altından Rus doğalgazını Ukrayna’yı By-Pass ederek taşıyacak Kuzey Akım-2 (Nord Stream-2) tamamlanma aşamasında Almanya tarafından durduruldu.
Türkiye Dışişleri Bakanlığı da Putin’in tanıma kararına yazılı açıklamayla tepki gösterdi.
Dışişleri Bakanlığı şu açıklamayı yaptı: “No: 57, 22 Şubat 2022, RF’nin sözde Donetsk ve Luhansk Cumhuriyetleri’ni tanıma kararı hk.
Rusya Federasyonu’nun, sözde Donetsk ve Luhansk Cumhuriyetleri’ni tanıma kararı Minsk Anlaşmaları’na aykırı olduğu gibi, Ukrayna’nın siyasi birliğinin, egemenliğinin ve toprak bütünlüğünün açık ihlali anlamına gelmektedir.
Rusya’nın sözkonusu kararını kabul edilmez buluyoruz ve reddediyoruz.
Bu vesileyle Ukrayna’nın siyasi birliğinin ve toprak bütünlüğünün korunmasına bağlılığımızı vurguluyor, tüm ilgili taraflara sağduyu ve uluslararası hukuka riayet çağrısı yapıyoruz.”
Kriz tırmanınca Erdoğan da Afrika gezisini yarıda keserek döndü.
Dönüşte uçakta konuştu: Rusya’dan da Ukrayna’dan da vazgeçemeyiz
Afrika ziyareti dönüşü uçakta basına konuşan Erdoğan Türkiye’nin, Rusya ile siyasi, askeri ve ekonomik ilişkileri bulunduğunu söyledi. Erdoğan şöyle devam etti: “Ukrayna ile de aynı şekilde siyasi, askeri, ekonomik ilişkilerimiz var. ‘Ukrayna’dan vazgeç’ deseniz vazgeçemeyiz, çünkü ülkemizin buradaki çıkarları çok ileri derecede. ‘Rusya’dan vazgeç’ deseniz ondan da vazgeçemeyiz, çünkü onunla da şu anda gerçekten ileri derecede birlikteliklerimiz var. Bizim derdimiz öyle bir adım atalım ki hiçbirinden vazgeçmeden bu işi inşallah çözelim. Bunun için de ekibimizle, heyetimizle görüşmelerimizi yapacağız. Onun için NATO Liderler Zirvesi’ni çok önemsiyorum. Burada bütün liderlerin ne düşündüklerini göreceğiz. Ondan sonra da biz kendi içimizde arkadaşlarımızla çalışmamızı yapacağız.”
S-400 sistemi
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun, “S-400’lerin niye alındığını bilmiyorum, kime karşı kullanacağımız da açıklanmadı” şeklinde ifadeleri de sorulan Erdoğan şöyle konuştu: “Belirsizlik ve tehditlerin hiç azalmadığı bir bölgede Uzun Menzilli Bölge Hava ve Füze Savunma Sistemi ihtiyacı kapsamında tedarik edilen S-400’ler hakkında polemik yaratılmaya çalışıldığını görüyoruz. Özellikle bugün yaşadığımız Rusya-Ukrayna krizi bu silahların gerekliliğini yeniden ortaya koyuyor. ‘S-400 neden alınmış’. O kadar açıklandı, sebepleriyle, sonuçlarıyla, süreciyle kamuoyu bilgilendirildi. Buna rağmen, böyle ifadeler kullanmak, bölgemizde olup bitenlerden, dünyadan bihaber olmanın bir sonucu. Yaşadığımız coğrafya itibarıyla taktik balistik füzeler, seyir füzeleri, uçak, helikopter, İHA’ları önleyebilecek kabiliyette sistem ihtiyaçları bir zorunluluk. S-400’ün bir savunma silah sistemi olduğu ve bu silah sisteminin tedarikinin bir tercih değil, zorunluluk olarak ortaya çıktığı devamlı olarak her seviyede vurgulandı. Milli Savunma Bakanımız da açık ve şeffaf bir şekilde herkese söyledi, ‘Herhangi bir saldırı, tehdit olmazsa kimseye zararı olmayan bir sistem bu. Önceliğimiz ülkemizin, 84 milyonun güvenliği. Müttefiklerimizin vermediğini Rusya’dan temin ettiğimiz bir sistem. Bu sistem, NATO Komuta Kontrol sistemleri ve NATO’ya entegre milli sistemlere entegre edilmeksizin, müstakil olarak yalnızca Türk personel tarafından kullanılacak. Sistemde Rus personel görev almayacak. ‘Nerede kullanılacak?’ sorusunun cevabı gayet net; kim füzeyle ülkemize saldırırsa orda kullanılacak. Bir de ‘S-400’ler hangarda bekliyor’ deniyor. S-400’ler nerede beklemesi gerekiyorsa orda bekliyor. Tabii gizli konular bunlar. İhtiyaç duyulması halinde, bu sistemin kullanılmasına yönelik tüm hazırlıkların yapıldığını ve sürecin olması gerektiği şekilde ilerlediğini biliyoruz. Bu hususta da gereken açıklamalar yapıldı. Sonuç olarak; ülkemizin bekasını ilgilendiren hususlarda herkesi daha dikkatli olmaya, tarafsız olmaya ve milli menfaatler kapsamında konuyu ele almaya davet ediyorum”
Ermenistan ile normalleşme adımları
Türkiye – Ermenistan arasındaki normalleşme adımları sorulduğunda Erdoğan şunları söyledi:
“Biliyorsunuz, ben zaten Ermenistan’ın atacağı olumlu adımlara aynı şekilde karşılık vereceğimizi söylemiştim
Barış, istikrar ve refaha ihtiyacı var bu bölgenin. Bu anlayışla ülkemiz ile Ermenistan arasında da bir normalleşme süreci başlatmak için samimi bir çaba içine girdik. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham (Aliyev) kardeşim de bunu faydalı buluyor. Ermenistan’ın da bizimle normalleşme yönünde sergilediği iradeden memnunuz. Bu süreci yürütmek için karşılıklı olarak Özel Temsilciler atadık ve 14 Ocak’ta Moskova’da ilk görüşmeyi yaptılar. 24 Şubat’ta da bu defa Viyana’da bir araya gelecekler. Ermenistan’ın, sınırların açılması ve diplomatik ilişkilerin kurulması gibi bazı somut beklentilerinin olduğunu da biliyoruz. Ermenistan eğer şu anda Özel Temsilcilerle başlayan süreci devam ettirmekte kararlı olursa bizim için kapıların kapalı kalması diye bir şey söz konusu olmaz. Beşeri münasebetlerin güçlenmesi için aramızdaki doğrudan uçuşların yeniden başlaması kararını da aldık. Tarifesiz uçuşlar İstanbul-Erivan arasında bu ay başında açıldı. Ermenistan’dan da olumlu yaklaşımın devamını bekliyoruz. 6’lı Platform oluşturmak suretiyle de Türkiye-Ermenistan arasındaki bu sıkıntıları aşalım demiştik. Biz bu platformu açmaktan yanayız. Tabii tüm bunlar bir boşlukta olmuyor.
Bu manada Azerbaycan-Ermenistan ilişkileri ile Türkiye-Ermenistan normalleşme süreci birbirini destekleyerek ilerleyebilir. Keza, bölgesel iş birliği fikrimiz de bu ikili süreçleri destekleyecek ve bu ikili süreçlerden beslenecek. Herkesin bu tarihi fırsatı iyi kullanmak için yapıcı davranması lazım. Biz tüm bu süreçleri, bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da Azerbaycan ile yakın eş güdüm içinde yürütmeye devam edeceğiz.”
Heyetteki isimler
Afrika turundaki heyette Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, AKP Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Ömer Çelik, AKP Genel Başkan Yardımcısı Efkan Ala, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir ile Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da yer alıyordu.
ANKARA
