Tunus’ta doğa talanının ve çevre kirliliğinin önüne geçmek için girişimde bulunan kadınlar, geri dönüşüm projelerinin desteklenmesini ve bunun için kadınların ekonomik olarak güçlendirilmesini istiyor
Dünya genelinde bir yandan doğa talanı devam ederken diğer yandan da buna karşı mücadele gelişiyor. Doğayı koruma ve ekolojik bilincin gelişmesinde ısrar edenlerin başında da kadınlar geliyor. Tunuslu kadınlar da ülkelerinde doğayı, çevreyi koruma ve temiz tutma konusunda çalışmalar yürütüyor.
Tunus’ta Raiba Al-Werfalli isimli öğretmen atık geri dönüşümü için bir başlangıç projesi yaptı. NUJINHA’dan Zouhour Mechergui’ye konuşan Rabia Al-Werfalli, sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak için yeşil atıklara biyolojik fermantasyon yoluyla değer vermenin ve organik gübreye dönüştürmenin önemine değindi. Bu projenin çalışmak isteyen kadınlar ve devlet içinde faydalı olduğunu dile getiren Rabia Al-Werfalli, “Bu proje işsiz kişilerin geçim kaynağı olacak. Çevre Bakanlığı ve devletin ilgili kurumlarına sesleniyoruz; bu tür projelerin önünü açın ve destekleyin” dedi.
Gençleri eğitiyor
Hiçbir şeyi çöpe atmadığını ifade eden Al-Werfalli, bunun tersine evinde ve çalıştığı okulda atıkları dönüştürdüğünü ifade etti. Al-Werfalli, ayrıca bu konuda gençleri de eğittiğinden söz etti. Çevre dostu projeleri günlük hayata sokmanın önemine değinen Al-Werfalli, kadınların buna dahil edilmesinin değerli olduğunu sözlerine ekledi. Tunus’un atıklarının yüzde 50’den fazlasının doğrudan ayrıştırılmadığını ifade eden Al-Werfalli, bunun yerine yetkililer tarafından kontrol edilen ve çoğu rastgele olan düzenli depolama alanlarına aktarıldığını belirtti.
Kadınların rolü önemli
Siyasetin doğadan, çevreden muaf olmadığını ifade eden ekoloji muhabiri Reem Bin Xelife de, yerel ve küresel olarak çevresel kamu politikalarını belirleyenin politikacılar olduğunu belirtti. Reem Bin Xelife, sürdürülebilir kalkınmanın insan hakkı olduğunu sözlerine ekledi. Tunus’ta çevresel sürdürülebilirliği sağlamak için kadınların rolünün önemine değinen Reem Bin Xelife, “Doksanlı yıllarının başlarından bu yana, Dünya Bankası kadınların doğal kaynakların yönetiminde önemli bir role sahip olduğunu düşündü. Çevrenin korunması için çok sayıda sesler yükseldi. Çevreyi koruma ve bu konuda kadınların rolü üzerine birçok kitap var. O süreçte kadınların büyük kısmı ev yaşamı ile sınırlıyken, bugün kadınlar erkeklerle yan yana hatta daha aktif bir şekilde toplum içinde yer alıyorlar” dedi.
Kadınların nasıl aktifleştirilmesi gerektiği konusuna değinen Reem Bin Xelife, bu anlamda kadınların ekonomik anlamada güçlendirilmesi gerektiğine işaret etti.
‘Değişim kadınlar ile olur’
Ekoloji Uzmanı Hadiya Şehid ise, kadınların toplumun değişiminin temeli olduğunu belirterek, “Kadınlar aileye ve içinde bulundukları çevreyi etkileyebiliyor” ifadesinde bulundu.
Doğanın korunmasında kadın haklarının tanınmasının son on yılın en önemli başarılarından biri olduğunu ve birçok uluslararası anlaşmaya yansıdığını dile getiren Hadiya Şehid, herkesin, başta iklim değişikliği olmak üzere sorunlara çözüm bulması ve çeşitli ulusal hareketleri desteklemesi gerektiğine işaret etti. Hadiya Şehid, Tunus’un son yıllarda çevresel sorunlara yönünü verdiğine dikkat çekti.
TUNUS