Ukrayna yönetimi, Rusya’da parlamentonun alt kanadı Duma’nın Ukrayna’nın doğusunda tek yanlı bağımsızlık ilan eden Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyet’inin tanınması için yasa tasarısı çıkarmasını BM’ye taşıdı
Ukrayna üzerinden Rusya ile NATO meydan okumaları dinmezken Rusya Devlet Duması’nın, Ukrayna’nın doğusundaki Rusya yanlısı grupların tek yanlı bağımsızlık kararını tanınması için Vladimir Putin’e çağrıda bulunulmasına yönelik kararı BMGK masasına kondu.
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, Rusya Devlet Duması’nın Ukrayna’daki Donbass hattında tek yanlı bağımsızlık ilan eden Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyet’inin tanınması için karar çıkarmasına ilişkin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine (BMGK) başvurduklarını duyurdu.
Kuleba, Twitter’dan yaptığı açıklamada, girişimin Minsk Anlaşmalarına aykırı olduğunu kaydetti. Tanma girişimine ilişkin BMGK’ye resmi olarak başvurduklarını ifade eden Kuleba, konunun şubattaki Minsk Anlaşmalarına ilişkin 17. toplantıda ele alınmasını talep ettiklerini vurguladı.
Geri çekilme muamması
Rusya, bazı askeri birimlerinin tatbikatlarını bitirdiğini ve Belarus ile Ukrayna sınırından çekileceğini söyledi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ise 16 Şubat’ta yaptığı açıklamada Ukrayna sınırında Rus birliklerinin geri çekildiğini gözlemlemediklerini söyledi. MSNBC televizyonuna açıklamalarda bulunan Blinken, Rus birliklerinin “tehdit edici bir pozisyonda” durmayı sürdürdüklerini söyledi. Blinken “Bir Rusya’nın dedikleri var. Bir de Rusya’nın yaptıkları. Ve biz güçlerini çektiğini görmedik. Kritik birliklerin sınıra doğru ilerlediklerini ve sınırdan çekilmediklerini görmeyi sürdürüyoruz. Yani gördüğümüz tamamen tersi. Bu güçlerin çekildiğini görmek zorundayız” dedi.
Blinken’in yanı sıra NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, İngiltere ve Almanya’dan yapılan açıklamalarda da Rus birliklerinin Ukrayna sınırından çekildiğinin doğrulanmadığı ifade edildi.
Rus basını yorumladı
Bu arada Rusya’daki Kommersant gazetesinde yer alan bir yorum, Rusya’nın “Batı üzerindeki askeri ve diplomatik baskısının” olumsuz sonuçlarına işaret etti. Yorumda bu sonuçlar Kiev’e silah tedarikinin artması, NATO’nun bölgede kuvvet yığması ve Ukrayna’da Rus karşıtlığında artış diye sıralandı.
Bir dış politika yorumcusu “Beyaz Saray’ın mükemmel stratejisi: Eğer Rusya işgale başlarsa dünya uyarılmış olacak; başlamazsa, Biden Putin’in gözünü korkutan lider olarak ortaya çıkacak” dedi.
Bir TV kanalı şu yorumu yaptı: “Dünyanın Ukrayna’ya artan ilgisi Putin’i caydırıyor gibi görünüyor… Muhtemelen daha ileri gitmeyeceğini düşünüyordu. Şimdi çılgın planlarının her biri en yüksek kürsülerden, anında aktarılıyor.”
Duma kararı
Rusya Parlamentosu’nun alt kanadı Devlet Duması, Ukrayna’nın doğusunda tek yanlı bağımsızlık ilan eden Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyet’inin tanınması için Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e çağrıda bulunulmasına yönelik kararı kabul etti. Duma Genel Kurulu’nda kurucusunun Vladimir Putin olduğu iktidardaki Birleşik Rusya Partisi’nin (Aralık 2001’de kuruldu) desteklediği, Komünist Parti’nin hazırladığı karar tasarısı 15 Şubat 2022 Salı günü oylamaya alındı.
Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Lugansk (Luhansk) Halk Cumhuriyet’inin tanınması için yapılan oylamada 351 milletvekili “evet” oyu, 16 milletvekili ise “hayır” oyu verdi.
Minsk Protokolü (Minsk Anlaşması)
Minsk Protokolü, Ukrayna’nın Donbass bölgesindeki savaşı durdurmak için Ukrayna, Rusya Federasyonu, Donetsk Halk Cumhuriyeti, Luhansk Halk Cumhuriyeti ve Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı (AGİT) temsilcileri tarafından 5 Eylül 2014 tarihinde Belarus’un Minsk kentinde imzalandı. Acil bir ateşkes başladı. Ancak gerilim ve çatışma sürdü. Daha sonra Minsk-2 Anlaşması (Minsk-II) 12 Şubat 2015’te imzalandı. 13 maddelik Minsk 2 Anlaşmasının hükümleri kısaca şöyle:
1-Acil ve kapsamlı bir ateşkes
2-Her iki tarafça da tüm ağır silahların geri çekilmesi
3-AGİT tarafından izleme ve doğrulama
4-Donetsk ve Luhansk bölgeleri için Ukrayna yasalarına uygun olarak geçici özyönetim konusunda bir diyalog başlatmak ve bir parlamento kararıyla bu bölgelerin özel statüsünü tanımak
5-Çatışmaya katılan insanlar için af çıkarılacak
6-Rehine ve mahkum değişimi yapılacak
7-İnsani yardım sağlanacak
8-Emekli maaşları da dahil olmak üzere sosyo-ekonomik bağların yeniden başlatılması.
9-Ukrayna hükümeti tarafından devlet sınırının tam kontrolünü tekrar düzenlenmesi
10-Tüm yabancı silahlı oluşumların, askeri teçhizatın ve paralı askerlerin geri çekilmesi.
11-Donetsk ve Luhansk’tan özel olarak bahsederek, merkeziyetçi olmayan anayasa reformu.
12-Donetsk ve Luhansk’ta temsilcileriyle mutabık kalınacak şartlara göre seçimlerin düzenlenmesi
13-Rusya, Ukrayna ve AGİT temsilcilerinden oluşan Üçlü Temas Grubu’nun çalışmalarını yoğunlaştırmak
KİEV-MOSKOVA
