Yaşanan ekonomik kriz yurttaşı geçinemez hale getirirken, yurttaş kendince yöntemler buluyor
Peş peşe yapılan zamlar sonrası temel gıdanın dahi lüks haline geldiği ülkede yurttaş eve ekmek götürmek için kendince yöntem arayışında. Sokakta yoksul ve işsiz sayısı her geçen gün artarken, evinde yeni eşyası olanlar, gelen yüksel faturaları ödemek için, eşyaları satışa çıkarırken, yeni evlenecek çiftler ise spotçuların yolunu tutuyor. Yurttaşlar yenisini alamadığı için eski ya da bozulan eşyaları atmak yerine, tekrar tekrar tamir ediyor.
Eski ayakkabıyı tamir ettirdiler
MA’dan Hakan Yalçın’ın haberine göre, Van’da ayakkabı tamircisi olan Baki Şen, yaşanan ekonomik kriz nedeniyle halkın yeni ayakkabı alamadığını ve artık giyilemeyecek duruma gelmesine rağmen ayakkabıların tamir ettirdiğini söyledi. Şen, işlerinin son birkaç ay içinde biraz daha arttığına dikkat çekerek, nedenini şu sözlerle açıkladı: “Bu aralar yaşadığımız yoğunluk insanların ne kadar mağdur olduğunu anlatmaya yetiyor. Bugün en kalitesiz ayakkabı fiyatı geçen yıla oranla üç kat artmış. İnsanlar yeni ayakkabı alamadığı için eski ayakkabılarını tamir etmek için getiriyor. Ayakkabı tamir parası 30-40 TL arasında değişiyor. Bir insan 700 TL’ye yeni ayakkabı alacağına 40 TL verip eskisini tamir ediyor. Ben, 15 yıldır bu işi yapıyorum ilk kez böyle bir durumla karşı karşıyayım. Ayakkabısını tamir için getirenler de 10 TL için dakikalarca pazarlık yapıyor. İnsanlar kiramı versin, evin ihtiyaçlarını mı karşılasın, yoksa ayakkabı mı alsın?”
Evlenen dahi ikinci el alıyor!
Ayakkabı tamircilerinde olduğu gibi ikinci el eşya alıp satan spotçularda da aynı şey söz konusu. Bir yandan yüksek faturalar, diğer yandan artan kiralar ve temel ihtiyaçlardaki artışı karşılayamayan yurttaşlar, eşyalarını satmak için spotçulara gelirken, evlenecek olan çiftler de ikinci el eşya için spotçuların yolunu tutuyor. 11 yıldır ikinci el eşya alım-satımı yapan Halil Yiğit, insanların krize alternatifler üreterek hayatta kalmaya çalıştıklarını belirtti. Yiğit “Özellikle son dönemlerde ev eşyalarına gelen zamlar nedeniyle herkes ikinci el eşyaya yöneldi. Yani sıfır eşya ile ikinci el arasında yüzde 70 fiyat farkı var. Maddi durum kötü olduğu için insanlar 20 veya 30 bin TL’ye yatak odası alamıyor. Bu nedenle gelip ikinci el tercih ediyorlar. Ben, 11 yıldır bu işi yapıyorum ilk kez evlenen insanların ikinci el ev eşyası aldığına şahit oldum” diyerek yaşananları özetledi.
Evde ne varsa satıyor
Yine bazı yurttaşların yüksek gelen elektrik ve doğalgaz faturalarını ödeyebilmek için evindeki eşyaları satışa çıkardığını söyleyen Yiğit, “Genellikle daha önce aldıkları koltuk takımı, buzdolabı, çamaşır ve bulaşık makinelerini satıyorlar. Bu durum gün gittikçe artıyor. İnsanlar artık ekmek bulmakta bile zorlanıyor. İnsanlara reva görülenlere bakın, bunun adı kıtlık ve artık insanların dayanacak gücü kalmadı” dedi.
VAN