Ukrayna üzerinden Rusya ile NATO üyeleri arasında yaşanan kriz derinleşince Devlet Başkanı Putin ‘Kolay olmayacak ama bir karar alacağız’ açıklaması yaptı. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da Batı ülkelerine mektup yazdı
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya’nın yakın ülkelerdeki NATO gücü ve NATO üyeliklerine karşı sunduğu “güvenlik garantileri” dosyasına ABD ve NATO’nun verdiği yanıtları eleştirdi.
Kremlin Sarayı’nda 1 Şubat’ta Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile gerçekleştirdiği görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında, Ukrayna krizine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Putin, NATO’nun genişleme konusunda sözlerini tutmadığını yineleyerek “Bizi kandırdılar” dedi.
Vladimir Putin, ABD’nin Rusya’ya güvenlik garantilerine ilişkin verdiği yanıtı cevaplamaya henüz hazır olmadıklarını belirterek “ABD ve NATO’nun 26 Ocak’ta ilettiği yanıtları dikkatlice inceliyoruz. Rusya’nın ana endişelerinin göz ardı edildiği görülüyor. Bu artık net bir şekilde görülüyor. Rusya’nın ana endişelerinin gözardı edildiği görülüyor. Kolay olmayacak ama bir karar alacağız. Bugün nasıl bir yanıt olacağını söylemeye hazır değilim” dedi.
NATO’nun askeri altyapısının doğuya doğru ilerlememesi konusunda kendilerine söz verildiğini dikkati çeken Putin, “Bugün NATO’nun nerede olduğunu görüyoruz; Polonya, Romanya, Baltık ülkeleri. Bizi kandırdılar. Bu durumda, Ukrayna bu hedefe ulaşmak için bir unsurdur” ifadesini kullandı. Rusya dahil tüm ülkelerin çıkarlarının dikkate alınması gerektiğini vurgulayan Putin, Ukrayna’nın NATO’ya alınmasının Rusya’nın güvenliğini “baltalayacağını” savundu.
ABD teçhizatı geri çekmesini istedi
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken de, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
Görüşmeye dair ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, “Blinken, Rusya’nın derhal gerilimi düşürmesini ve Ukrayna sınırlarından askerlerini ve teçhizatını geri çekmesini istedi. Blinken, Ukrayna’nın daha fazla işgal edilmesinin hızlı ve ciddi sonuçları olacağını vurguladı ve Rusya’yı diplomatik bir yol izlemeye çağırdı” ifadeleri kullanıldı.
Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın “ABD’nin Ukrayna’nın toprak bütünlüğü ve egemenliğinin yanı sıra tüm ülkelerin kendi dış politikasını ve ittifaklarını belirleme hakkına olan bağlılığını yinelediği” belirtildi.
Lavrov, Batı ülkelerine mektup yazdı
Rusya Dışişleri Bakanlığı’nın internet sayfasında da Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un Batı ülkelerine gönderdiği mektup yayınlandı.
Sergey Lavrov, yazdığı mektupla Batı ülkelerinden Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) çerçevesindeki güvenlikle ilgili yükümlülükleri konusunda yanıt beklediklerini bildirdi.
Rus sınırlarının yakınlarında askeri siyasi gerginliğin artmasından endişeli olduklarını belirten Lavrov, bu nedenle 15 Aralık 2021’de ABD ile NATO’ya çeşitli güvenlik garantileriyle ilgili teklifleri içeren 2 anlaşma taslağı ilettiğini anımsattı.
Lavrov, ABD ve NATO’nun bu tekliflere yazılı cevap gönderdiğine dikkati çekerek, “ABD ve NATO’nun yanıtları, tüm Avrupa güvenlik mimarisinin temeli olan eşit ve bölünmez güvenlik ilkesi konusunda önemli anlayış farklılıklarını ortaya koyuyor. Diyalog açısından belirleyici olan bu konunun derhal açıklığa kavuşturulmasının gerekli olduğunu düşünüyoruz” ifadesini kullandı.
İstanbul’da 1999’da ve 2010’da da Astana’da düzenlenen Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) zirvelerinin belgelerinde, üye ülkelerin güvenliğin bölünmezliği ile ilgili temel hak ve yükümlülüklerinin yer aldığını aktaran Lavrov, şunları kaydetti: “Batılı ülkeler, ihtiyaç duydukları unsurları seçiyor, yani devletlerin ittifakları özgürce seçme hakkını yalnızca kendi güvenliğini sağlamak için kullanıyor ve bunların gelişimine göre utanç verici şekilde hareket ediyor. Güvenliğin bölünmezliği ilkesi, NATO’nun sorumsuzca genişlemeye yönelik izlediği siyasetin haklı çıkarılması için seçici olarak kullanılıyor. İşler böyle yürümeyecek. Güvenliğin bölünmezliği ile ilgili yapılan anlaşmalar, güvenliğin ya herkes için olduğu ya da hiç kimse için olmadığı anlamına geliyor. İstanbul’da imzalanan belge, sadece NATO ülkeleri değil her bir AGİT ülkesi de eşit güvenlik hakkına sahip olduğunu öngörüyor.”
NATO’nun, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) prensipleri dışında güç kullanma yönünde eylemlerde bulunduğunu belirten Lavrov, bunun temel Avrupa belgelerine aykırı olduğunu vurguladı: “Batı, tüm AGİT ülke liderlerinin bu diplomatik başarılarını tek taraflı olarak kendi lehinde revize etmeye çalışıyor. Bu, derin endişeler yaratıyor. Durum, pozisyonun dürüst bir şekilde açıklanmasını gerektiriyor. Hükümetleriniz, bu yükümlülüğü modern koşullarda pratikte tam olarak ne şekilde yerine getirmeyi planlıyor? Bu sorulara yanıt bekliyoruz. Eğer bu yükümlülükten vazgeçiyorsanız, bunu açıklamanızı istiyoruz. Yanıtı bekliyoruz.”
Boris Johnson: Rus anneleri kanlı bir direniş düşünmeli
Ukrayna krizinde öne çıkan ülkelerden İngiltere’nin Başbakanı Boris Johnson da 1 Şubat’ta Kiev’i ziyaret etti. Johnson Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelensky tarafından Mariyinsky Sarayı’nda ağırlandı.
İkili görüşmenin ardından açıklama yapan Zelensky, Johnson’ın Ukrayna’nın egemenliğine ve bağımsızlığına destek konusunda kendisine güvence verdiğini söyledi. Zelensky, “Başbakan Johnson ile Rusya’yı kontrol altında tutmanın yollarını ele aldık” dedi. Rusya ile bir askeri çatışma sadece Ukrayna’yı kapsamakla kalmayacak, aynı zamanda Avrupa’da tam ölçekli bir savaşa yol açacaktır” ifadesini kullanan Zelensky, Ukrayna’nın Doğu Ukrayna’daki savaşı sona erdirme konusunda Minsk Ateşkes Anlaşması’na bağlı bir yaklaşım izlediğini; ancak anlaşmanın nasıl uygulanacağı konusunda Rusya ile anlaşamadığını belirtti.
Johnson da, Ukrayna sınırında 100 binden fazla Rus askerinin konuşlandığı gerçeğiyle karşı karşıya olduklarını ve muhtemel bir Rus işgalinin Rusya için her anlamda felaket olacağını ifade etti.
Ukrayna’ya karşı herhangi bir saldırı girişimi olursa İngiltere’nin yaptırım paketinin ve diğer hamlelerinin hazır olduğunu belirten Johnson, “Ukrayna’ya desteğimiz tam. Rusya’nın geri adım atması önemli. Hala diplomasiye dönebilirler” dedi.
Rusya’nın tüm stratejik ticari çıkarlarını hedef alabileceklerini belirten Johnson, “Saldırı olduğu dakikada yaptırımlar yürürlüğe girer. Rus anneleri, Ukrayna’nın şiddetli ve kanlı bir direniş göstereceğini düşünmeli” diye konuştu.
MOSKOVA-KİEV
