Hüseyin Aykol
Gazetecilik kökenli yazar Volker Kutscher’in polisiye romanları dizisi için yarattığı baş rol karakteri olan Gereon Rath, Almanya’da önce Köln’de, sonra da Berlin’de çalışan bir polis komiseri. Arada cezalandırılmak üzere çalıştığı şubesi değiştirilse de, cinayet bürosunda çalışıyor. Her ne kadar, hükümetle ilişkileri çok iyi olan emniyet müdürü babası tarafından korunup kollanmaya çalışılan bir komiser olsa da, sanıkları ararken ve yakalamaya çalışırken kullandığı yöntemleri yüzünden üstleriyle pek geçinemeyen bir kişi.
Kutscher’in polisiye roman dizisinin ilk kitabı olan Islak Balık’ta, cinayet şubesinden ahlâk masasına sürülmüş olan Komiser Rath, Berlin’in canlı pornografi piyasasının, çılgın gece hayatının cürümleriyle meşgul olurken, daha “ciddi” işlere uzanan bir cinayetle karşılaşacaktır. Zaten o yıllarda, Berlin’de yaşanan hemen her hadise Nazi’lerin komünistlere karşı yürüttüğü “sokak savaşına” değmektedir bir ucundan.
Kutscher’in büyük ilgi uyandıran dizisinin ilk kitabında daha sonraki kitaplarda da karşımıza şu ya da bu oranda karşılaşacağımız diğer “kahramanlarımızla” da tanışıyoruz. Örneğin “Buda” lakaplı cinayet masası şefi Gennat’la, sıra dışı polis sekreteri Charlotte’la, karizmatik mafyacı Marlow’la…
1930’ların Almanya’sı
Neredeyse sonuna kadar katilin belli olmadığı ve birbirine geçen çok boyutlu olayların oya gibi zarif bir şekilde işlendiği bu polisiye roman dizisi, adeta hemen filme çekilmek üzere yazılmış. Nitekim kitaplarda geçen kimi olaylardan senaryosu yazılmış bir film çekilmiş bile. Ancak beni (6 kitaplık dizinin dördünü okudum. Diğer ikisini de okumayı düşünüyorum) içine çeken bu polisiye kitapların önemi anlatılan olayların arka planı oldu.
Nitekim tüm kitaplarda, Almanya’da Birinci Dünya Savaşı sonrası kurulan Weimar Cumhuriyeti’nin kırılgan demokrasisi çöküyor, Nazilerin iktidarı yaklaşıyor. Bakanlıkların, emniyet müdürlüğünün, mahkemelerin Naziler tarafından nasıl ele geçirildiğini gösteriyor. Çünkü Volker Kutscher, bu dönemin atmosferini, polisiye edebiyatın dünyası içinden anlatıyor. Yazar, gençliğinde felsefe ve tarih okuduğu için olsa gerek, bunu çok iyi yapıyor. Kitapların birden fazla baskı yapması da, okurun kitapları bu yüzden sevdiğinden olsa gerek.
Kimdir?
Volker Kutscher, 1962 doğumlu. Alman dili ve edebiyatı, felsefe ve tarih öğrenimi gördü. Gazetecilik yaptı. İlk polisiye romanını 1995’te Christian Schnalke’yle beraber yazdı, bunu biri yine aynı yazarla ortak olmak üzere iki roman daha izledi. Ancak hem kendi ülkesinde, hem de daha sonra tüm Avrupa’da tanınmasını sağlayan, 2007 yılında yayınlanan Islak Balık oldu.
Islak Balık (Cem Sey çevirisi) 2017’de, bu kitabın kahramanı Gereon Rath’ın ikinci vakasını ele alan Sessiz Ölüm (Gülçin Wilhelm çevirisi) 2018’de, üçüncü vaka Goldstein (Cem Sey çevirisi) ve dördüncü vaka Vaterland Dosyası (Gülçin Wilhelm çevirisi) 2019’da, beşinci vaka Mart Şehitleri (Cem Sey çevirisi), altıncı vaka Lunapark (Gülçin Wilhelm çevirisi) 2021’de İletişim tarafından yayımlandı. Gereon Rath’ın “vakalarına” dayanarak çekilen Babylon Berlin adlı dizi, dünya çapında ün kazandı.
İçinde bulunduğumuz ortamın nasıl oluştuğunu çözümlememize yardımcı olabileceğini düşündüğüm Almanya’daki 1930’lu yılların atmosferini aktaran bu polisiye romanları yayınlayan İletişim Yayınları’na ve kitapların çevirmenleri Cem Sey ve Gülçin Wilhelm’e teşekkürlerimizle…