İktidar sözcüleri sürekli olarak ‘geçer bunlar geçer’ diyor ama döviz dalgaları ve enflasyon yaşamın en temel alanlarını delip de geçiyor! Eczacılar ve hastalardan kağıtçılara-matbaacılara ve küçük sanayi sitelerine kadar memleket bir uçtan bir uca feryat ediyor
Haziran’dan bu yana devam eden döviz yükselişi ve enflasyonun son yılların en üst düzeyinde seyretmesi, iktidarın sofra düzeninde bir değişiklik yaratmasa da halk kesimlerinin en temel ihtiyaç alanları felç olmuş durumda.İthal ilaçlardaki kriz sürüyor, matbaacılar dövize bağlı kağıt fiyatları yüzünden kilitlenmiş halde, sanayi siteleri ise şaşkın durumda. Türk Lirası’ndaki hızlı değer kaybı, yeni ilaç ithalatını ve eczaneleri de etkilemeye başlamış durumda. Ankara Tabip Odası Başkanı Vedat Bulut BBC Türkçe’ye yaptığı açıklamada, “Depolarda şu an ilaç var ancak 15 Eylül’den itibaren depolar boşalacak ve döviz artışı etkisini gösterecek” derken,İstanbul Eczacı Odası, çoğu kanser ve kronik rahatsızlıklarda kullanılan 1000’e yakın yakın ithal ilacın piyasada bulunamadığını söylüyor. Sağlık Bakanlığı “ilaç sektörünün etkilenmeyeceğini” iddia etse de, eczacılar, depolardan sürekli ‘yok’ yanıtı aldıklarını belirtiyor. Türk Eczacıları Birliği Başkanı Eczacı Erdoğan Çolak, “İlaç firmaları, ilacı piyasadan çekmiyor ama limitli bir şekilde dağıtıyor” ifadelerini kullandı.
Eylül herkesi vuracak
Ancak Ankara Tabip Odası Başkanı Vedat Bulut ise, “Depolar zamanında dövize bağlayarak aldıkları ilacı stoklayıp, yavaş yavaş piyasada eritiyorlar. Ancak bu ilaçlar bittiğinde yeni ilaçları pahalı alacakları için devletin ödeyeceği para karşılığı devlete veremezler” diye uyarıyor. Devletin firmalara ödeme yaptığı Euro/TL seviyesi Şubat ayında 2,69 olarak belirlenmişti. Ancak Euro/TL kuru, Ağustos ayının başından bu yana 7 seviyesinin üzerinde seyrediyor. Bulut, mevcut sabit kur seviyesinin ilaç sanayisinin beklentisini karşılamadığını vurguluyor ve firmaların, bazı ilaçları yeniden ithal etmeyebileceği belirtiyor.
Matbaacılar kara kara düşünüyor
Ekonomik kriz İstanbul Topkapı’da bulunan Matbaacılar Sitesi’ni de vurdu. Alımların Dolar, satışların ise TL üzerinden yapıldığı Matbaacılar Sitesi’nde, esnaf maliyetlerin çok yükseldiğini ve bu yüzden iş yapamaz duruma geldiklerini söylüyor. Matbaa çalışanı Kenan Ak, maliyetlerin döviz kurundan kaynaklı çok yükseldiğini belirterek, “Baskı makineleri ve kağıtta yurt dışına bağlıyız. 1 liraya aldığımız kağıt, şu anda 2 lira oldu. Makinelerimizin aylık ödemeleri 55 bin TL idi. Dolar’ın yükselmesiyle beraber 127 bin TL oldu. Biz 55 bini zor ödüyorduk. Şimdi bunu nasıl ödeyeceğiz? Eğer piyasa normale dönmezse gidişatımız çok zor. Bu maliyetlere dayanamayız” diyor. Matbaada muhasebeci olan Tuba Tezcan ise, Dolar artışından kaynaklı üreticilerin ciddi bir zarar içerisinde olduğunu, dolayısıyla krizin iyi yönetilmesi gerektiğini ifade ediyor. Sitede makine, mürekkep ve kağıt alımlarının Dolar, satışların ise TL üzerinden yapıldığını aktaran Tezcan, “İç piyasada peşin para dönmediği için her an herkes ipin ucunda. Herkes gümbürtüye gidebilir” diye belirtiyor.
İlişkiler bozuldu
Kağıt ithalatçısı Birol Aydın ise vadeli satışları durdurmak zorunda kaldıklarını söylüyor. Kendilerini zarardan korumak için döviz kuru üzerinde satış yaptıklarını aktaran Aydın, “Müşterilerimiz bizi fırsatçılıkla suçluyor” diye yakınıyor. Aydın, yılbaşından bu yana yüzde 40 zarar ettiğini dile getirerek, “Yeni yıla doğru kapatmalar olacak. Kağıt ithalat eden birçok büyük firma, şimdiden işten çıkartmalara başladı” bilgisini paylaşıyor.
EKONOMİ SERVİSİ