Divriği’de OYAK-ERDEMİR işletmelerinin alt taşeronu ERMADEN ve bunun da alt taşeronu olan ÇİFTAY Madencilikte çalışan 400’ü yeraltı, 200’ü de yerüstünde çalışan 600 sendikasız demir madeni işçisi sosyal haklarını maaşlarını günün şartlarına göre düzenlemek için üretimi durdurdu.
İki haftadır alt taşeron ÇİFTAY Firması ile haklarını aramak için görüşen sendikasız işçiler işveren temsilcisi ile anlayamayınca 17 Ocak 2022 günü üretimi durdurdu. İşçiler yürüyüş yaptı.
Divriği gazetesinin haberine göre Divpelet üretim galerisi önünde toplanan demir madeni işçileri Cürek-Divriği Karayolunu bir süre trafiğe kapattı. İşçiler daha sonra Karayolunu trafiğe açarak yol güzergahından Divriği’ye doğru yürüyüşe geçti. Polis, ERMADEN idari merkezine görüşmek için gitmek isteyen işçilerin önünü kesti.
Yürüyüşü engellenen demir madeni işçileri temsilcileri Divriği İlçe Emniyet Müdürlüğü yetkililerine, “Haklarımızı aramak için, yürüyoruz. ERMADEN ve ÇİFTAY yetkilileri ile görüşmek istiyoruz” dedi.
Divriği İlçe Emniyet Müdürlüğü yetkilileri ile maden işçileri arasında kısa bir görüşme yapıldı. Görüşmenin ardından işçiler arasından bazı kişilerin işletme yetkilileri ile görüşmesi için imkan sağlanacağı bildirildi.
Teklif kabul edilmedi
İşçilerin eylemi üzerine taşeron ÇİFTAY Şirketi, direnişe öncülük eden işyeri temsilcileriyle görüşme yaptı. İşçilere yüzde 51 zam teklif eden işveren, sosyal haklarda da bazı iyileştirmelerin yapılacağını taahhüt etti. İşyeri temsilcileri ise patronun önerdiği yüzde 51 oranındaki zamma ilaveten, maaşlara her ay bin lira seyyanen ek ücret ödenmesini, ikramiye ve yemek ücretleri ile birlikte işçilerin işten atılmalarının önlenmesi şartını bildirdi. Patronun tekilifini kabul etmeyen işçi temsilcileri, talepleri kabul edilene kadar direnişe devam edeceklerini bildirdi.
Gözdağı verdiler
Üretimi durduran, galerilere inmeyerek direnişe geçen işçilerin cep telefonuna tehdit ve gözdağı içeren WhatsApp mesajları gönderdi. Mesajlarda şu ifadeler yer aldı: “Bugün iş sözleşmesi ve yasaya aykırı olarak işe çıkmadığınız tespit edilmiştir. İşe başlamamanız halinde son çare olarak iş akdinizin feshi dahil, tüm yasal haklarımızı kullanacağımızı ihtar ederiz. Yeraltı işletmesi için yeni vardiya ekipleri kurulmaktadır. Görevine devam etmek isteyenlerin vardiyalarında işbaşı yapmaları gerekmektedir. Vardiya başlangıç saatlerinde işbaşı yapan çalışanların ücret ve primlerinden kesinti olmayacak ve üretim kayıpları ile ilgili işlem yapılmayacaktır.”
50 yıl sonra
Gece mesaisinden önce atılan bu mesajların ardından işçiler direnişini sürdürerek galerilere inmedi. Divriği demir madenlerinde yaklaşık 50 yıl aradan sonra ilk defa galeriler direniş sebebiyle boş kaldı, üretim tamamen durdu.
1997’de özelleştirildi, işçiler sendikasızlığa zorlandı
Divriği Demir Madeni 1997 yılında özelleştirildi. Divriği Demir Çelik İşletmelerinin 1997 yılında OYAK-ERDEMİR’e verilmesinin ardından işveren, işçileri sendikasız olmaya zorladı. Daha Önce DİSK’e bağlı Yeraltı Maden İş Sendikası’nda örgütlü olan Divriği Demir Çelik Madeni İşçileri, TÜRK-İŞ’e yönlendirildi.
İşyerinde TÜRK-İŞ’e bağlı Cevher-İş Sendikası toplu sözleşme görüşmelerinde yetkili iken 1997 yılında OYAK-ERDEMİR’e tahsis edildi. Özelleştirmedne bir süre sonra Divriği Demir Madeni İşçileri sendikasız bırakıldı. Sendikayı ortadan kaldıran işveren alt taşeron ERMADEN ve ÇİFTAY aracılığı ile üretimi sürdürdü.
‘Bakanlık görmezden geliyor’
Divriği gazetesi haberinde şunlar kaydedildi: “AB Uyum Yasalarına göre işçi hakları ve çalışma hayatını düzenleyen yasaya göre bir işyerinde sendikanın zorunlu olması gerekirken, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bu yasayı uygulamayan işyerlerini görmezden geliyor. Çalışma Bakanlığı, 4857 Sayılı Çalışma Yasası ve 8423 Sayılı İş Mevzuatını ihlal ediyor. Bir işyerinde zorunlu olan sendika hakkı sorumlu Çalışma ve Sosyal Güvenlik bakanlığınca uygulanmıyor.”
Bağımsız Maden-İş bölgeye gitti
Bağımsız Maden-İş sendikası eylem sornası işçilerle dayanışmak için bölgeye gitti. Sendikanın örgütlenme uzmanı Başaran Aksu ve sendika heyeti işçilerle beraber toplantı gerçekleştirdi. İŞçilere hitaben bir konuşma yapan Aksu, “İşçinin iş güvencesi kendi arkadaşlarıdır, kardeşleridir, işçilerin birliğidir. Yasa değildir iş güvencesi. Hiç bir güç buna dokunamaz!” ifadelerini kullandı
SİVAS