TÜİK’in bayramı atlayarak hesapladığı enflasyon rakamlarının gerçekliği tartışılırken, rakam oyunlarının enflasyonu önlemeyeceği belirtiliyor. Büyük gıda zamları kapıda, enerji zammı müjdesini ise MB verdi bile
Türkiye İstatistikKurumu (TÜİK)tarafından önceki gün açıklanan yüksek enflasyon rakamlarının bile manipülatif olduğunu belirten iktisatçılar, bayram dönemi hesaplanmadan düzenlenen rakamların sorunu hafifletmeye çalıştığını, ancak bunun çare olmadığını açıkladı. Açıklanan rakamlarla pazardaki fiyatların farklıa olduğunu belirten iktisatçılar, özellikle üretici enflasyonunun ve ara malları fiyatlarının yüzde 40’lara ulaşan düzeyinin önümüzdeki günlerde yeni zam dalgalarına yol açacağını bildiriyor.
Gıdada yeni dalgalar
Gıda üreticileri önümüzdeki dönemde yeni zamların geleceğini belirtiyor. Üreticilere göre döviz kurundaki artışla birlikte ithal ürünlere gelen zam yerli ürünlerin fiyat artışını da tetikliyor. Enflasyon rakamlarında artış durdurulamazken gıda üreticileri önümüzdeki dönemde yeni zamların kapıda olduğunu belirtiyor. Dünya gazetesinin haberine göre, Seyidoğlu Gıda Genel Müdürü Mehmet Göksu, “Henüz raflara yansımamış zamlar var” derken, Reis Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Reis de enflasyondaki artışın yüksek belirsizlik ortamından kaynaklandığını belirterek, üretici fiyatlarının yüksek olmasından kaynaklı, raf fiyatlarının kademeli olarak artacağını ifade ediyor.
MB: Üşüyeceksiniz!
Öte yandan, Merkez Bankası da bir itirafta bulunarak iki aydır yapılan enerji fiyatındaki artışın Eylül ayında da devam etmesini beklediğini açıkladı. Açıklamada, enflasyondaki artışın ana sürükleyicilerinin temel mal ve enerji fiyatları olduğu vurgulanırken, “Enerji fiyatlarındaki güçlü artış eğiliminin Eylül ayında da devam etmesi beklenmektedir” denildi. Bu arada, hükümet akaryakıt zamlarını pompaya yansıtmadan hazineye yükleme politikasını sürdürüyor. Son olarak benzinde 51, motorinde 56, LPG otogazda 28 kuruş olarak belirlenen yeni zamların ÖTV oranından karşılanacağı için pompa fiyatlarına yansımayacak.
Oto pazarı felç
Bütün bu gelişmeler sürerken, ekonominin sürükleyici sektörlerinden otomobilde kriz derinleşiyor. Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD), Ağustos ayında oto pazarının toplamda yüzde 53 daraldığını açıkladı. ODD açıklamasında otomobil pazarının yüzde 51, hafifticari araç pazarının yüzde 58 daraldığı belirtildi. Yılın ilk 8 ayında ise oto pazarı yüzde 21 daraldı.
Döviz durdurulamıyor
Açıklanan enflasyon verisi ve Merkez Bankası’nın açıklamasıyla gerileyen ancak kalıcı olamayan dolar/TL dün yükselişini sürdürdü. Önceki gün erken saatlerde 6.67’li seviyelere yükselen Dolar/TL, 6.52’lere çekilmişti. Dün ise dolar yeniden artışa geçerek 6.72’yi aştı.
Bakkala övgü AKP’ye destek 
Türkiye tarihinin en çok AVM yapılan dönemi yaşandığı halde AKP iktidarını savunmaya devam eden Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, kriz koşullarında bir bir kapanan bakkalları pohpohlamayı dün de sürdürdü. Palandöken, dövizde yaşanan spekülatif artış bahane edilerek yapılan zamların önündeki en büyük engelin bakkallar olduğunu belirterek, “Fiyat artırmayıp kahramanlığını bir kez daha gösteren bakkallarımız halkımızın haklı olarak takdirini almıştır” ifadesini kullandı.
Artık samanın da borsası var
Besiciliğin en önemli hammaddesi saman fiyatlarındaki artış, Tahtakale’deki borsasının bir benzerini oluşturdu. Adı tam konulmasa da saman artık borsa usulü alınıp satılıyor. Çukurova başta olmak üzere Türkiye’nin birçok bölgesinde sadece saman üretimi yapan çiftlikler ve tesisler kuruldu. Saman serbest piyasada alınıp satılırken, borsasının da temelleri atılmış oldu.
‘Maaşlar her ay artırılsın’
CHP’li Aykut Erdoğdu, enflasyona uyum sağlanması için maaşlara her ay zam yapılması gerektiğini söyledi. Parti genel merkezinde düzenlediği basın toplantısında konuşan Erdoğdu, “TÜİK yetkililerini, enflasyonu doğru ölçmek ve açıklamak konusunda uyarıyoruz” diyerek sözlerini şöyle sürdürdü: “Türkiye’de çalışanların ücretleri enflasyon oranında artırılmaktadır. En son kamu çalışanlarına, ‘Bu yılın ikinci yarısında enflasyonun yüzde 3 artacağı ve maaşlarında yüzde 3,5 zam yapılacağı’ söylenmişti. Şu an itibarıyla bir ay içerisinde neredeyse 6 aylık enflasyon gerçeklemiş ve ücretli çalışanlar enflasyon altında ezilmiştir. Türkiye ekonomisinin sokulduğu bu kriz içerisinde, artık ücretlerin aylık olarak enflasyona uyum sağlaması gerekmektedir. Yani aylık olarak ‘Eşel/Mobil sistemine’ geri dönülmeli, hem asgari ücretlinin hem özel sektör hem kamu çalışanlarının aylıkları her ay enflasyon oranında artırılmalıdır.”
EKONOMİ SERVİSİ
