CHP Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, “10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü”ne dair hazırladığı raporda AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılından bu yana en az 811 gazeteci tutuklandığına dikkat çekti. Sadece 2021’de 41 tutuklu gazeteci, yazar, yayıncı olduğu, 62 gazetecinin gözaltına alındığı vurgulandı
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Meclis İnsan Hakları İnceleme Komisyon Başkanvekili Sezgin Tanrıkulu “10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü”ne dair rapor hazırladı.
Sezgin Tanrıkulu tarafından “Suç: Gazetecilik” başlığıyla hazırlanan raporda, “Gazeteciler Günü’nün kutlanmasına vesile olan 212 sayılı Basın Kanunu, gazetecilerin çalışma koşullarında önemli gelişmeler ve ilerlemeler getiriyordu. Kanununun kabul edildiği 1961 yılından bugüne geçen 61 yılda (20 yılı AKP iktidarı döneminde) ise gazetecilerin çalışma koşulları inanılmaz derecede kötüleşti” denildi.
12 Eylül darbesi döneminde başlayan basını sermayenin kontrolüne alma çabalarının AKP döneminde ivme kazandığı ve etik değerlerin yok edildiğine dikkat çekilen raporda, “Muhalif olmasına gerek yok, gerçeği yazıyorsa, biat etmemişse, bizden değilse teröristtir” yaklaşımının hâkim kılındığı vurgulandı.
Türkiye Gazeteciler Sendikası’nın (TGS) verilerine göre, en az 130 davada 250 gazeteci haberleri nedeniyle yargılandı. En az 50 gazeteci gazetecilik faaliyeti nedeniyle gözaltına alındı. RTÜK, 71 kararla televizyonlara 21 milyon 500 bin lira idari para cezası verdi. (Basın İlan Kurumu; Cumhuriyet, Evrensel, BirGün ve Sözcü başta olmak üzere gazetelere 115 gün ilan kesme cezası uyguladı.)
Tanrıkulu tarafından hazırlanan raporda, 2021 yılında tutuklu gazeteci, yazar, yayıncı sayısının 41, tutuklanan gazeteci sayısının 3, gözaltına alınan 62 gazeteci olduğu ve 36 gazeteci hakkında da dava açıldığı bilgileri yer aldı. 2021 yılında biri Almanya olmak üzere gazetecilere yönelik 20 saldırı, 2 gazete/dergi/ajans ofisine baskın olduğu belirtildi. Toplatma, erişim engelleme, cezanın 1660 olduğu, bir yılda düşünceyi ifade nedeniyle gözaltına alınan, tutuklananların 353 kişi, düşünceyi ifade nedeniyle mahkum olan (sanal medya dahil) 51 kişi, düşünce ifade nedeniyle açılan sanal medya soruşturması açılanların 386 kişi olduğu kaydedildi.
20 yıllık iktidarda 811 gazeteci tutuklandı
TGS verilerine göre 34, Bağımsız Gazetecilik Platformu verilerine göre ise 59 gazeteci halen cezaevinde bulunduğu verilerinin de yer aldığı raporda, AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılından 2021 yılı sonuna kadar en az 811 gazeteci tutuklandığı vurgulandı.
Raporda, “Geçen yıl Eylül ayında yayınlanan ‘Düşünceyi İfade Özgürlüğü İhlal Raporu’nda dediğimiz gibi, ‘Yani aslında ‘düşünceyi ifade özgürlüğü ihlali’ kapsamındaki durumlara, olaylara ilişkin verilere ulaşmanın zorluğunun, hatta imkansızlığının da ‘düşünceyi ifade özgürlüğünün ihlali’ olarak kabul edilmesi gerekmektedir” diye belirtildi.
408 bin 808 farklı kararla erişim engeli
İfade Özgürlüğü Derneğinin EngelliWeb 2020 Raporu’ndaki verilere de yer verilen raporda şunlar kaydedildi: “Ağustos Ayında yayınlandı. Rapora göre, 2020 sonu itibarıyla Türkiye’de 467 bin 11 web sitesi 764 farklı kurum (mahkemeler ve idari kurumlar) tarafından verilen 408 bin 808 farklı kararla erişime engellendiği belirtildi. Raporda, 2020 sonu itibarı ile 150 bin URL adresine, 7 bin 500 Twitter hesabına, 50 bin tweete, 12 bin YouTube videosuna, 8 bin Facebook içeriğine ve 6 bin 800 Instagram içeriğine de 5651 sayılı Kanun ve diğer hükümlere istinaden erişimin engellendi. EngelliWeb projesi kapsamında 2020 sonuna kadar 5651 Sayılı Kanunun 9. Maddesi kapsamında 468 farklı Hakimlik tarafından verilen 5 bin 136 farklı kararla erişimi engellenmiş 22.554 haber (URL adresi) ve kaldırılan, çıkartılan veya silinen 15 bin 832 haber (URL adresi) tespit edildi.”
ANKARA
