Kadın ve çocuğa yönelik şiddettekki artışa dikkat çeken Cizre Kantonu İnsan Hakları Komitesi Yönetiminden Evin Cuma, ‘Bu alanlarda kadınlar toprakları için direndikleri için hedef alınmakta’ dedi
Kadın ve çocuk başta olmak üzere halklara yönelik erkek-devlet şiddeti bu yıl koronavirüs (Covid-19) pandemisinin de etkisiyle daha fazla arttı. Erkek-devlet şiddetinin kendini gösterdiği yerlerden biri olan Kuzey ve Doğu Suriye’de bulunan Uluslararası İnsan Hakları Komitesi, Türkiye ve ona bağlı gruplar, Efrîn, Eyn İsa ve Gire Sipi’ye yönelik saldırılarına dikkat çekerken, uluslararası güçlerin ise sessiz kaldığı ve insan haklarına uymadığı da yıl boyunca komite tarafından gözlemlendi.
Cizre Kantonu’ndan İnsan Hakları Komitesi Yönetiminden Evin Cuma, Kuzey ve Doğu Suriye ‘de yaşanan savaş suçları, kadına ve çocuğa yönelik şiddete ilişkin Jinnews’ten Dîcle Demhat’a değerlendirmelerde bulundu.
Kadınlar hedef alınıyor
Kuzey ve Doğu Suriye’nin geneline bakıldığında kadına yönelik şiddetteki artışa birçok etkenin yol açtığını kaydeden Evin, bu etkenleri şu sözlerle özetledi: “Elimize ulaşan belgelere baktığımızda yaklaşık 38 kadın yaşamını yitirmiştir. Birçoğunun namus, aile içi olan anlaşmazlıklar ve benzeri konuları göstererek kadınlar ya intihara sürüklenmiş ya da öldürülmüştür. Kuzey ve Doğu Suriye topraklarına yönelik olan saldırılar ve Covid-19 virüsünden kaynaklı başlayan sokağa çıkma yasakları da kadına şiddet üzerinde etkili olmuştur. Sokağa çıkma yasaklarıyla beraber ev içi şiddette yüzde 14 artış yaşanmıştır. Kadınların yüzde 25’i yaşamına son verdi. Elimizdeki belgelere baktığımızda kadına yönelik şiddet eğilimleri artmakta ve buna yönelik de iyi bir çalışma yürütülmesi gerekiyor.
Kadına yönelik şiddet eğilimleri sadece Kuzey ve Doğu Suriye’de değil, işgal alanlarında da artmış. Serêkaniye ve Gire Sipî bölgelerinde savaşın başlarında kadın hedef alınmıştı. İlk başlarda 24 kadın yaşamını yitirirken, 4 kadın da alana yönelik hava saldırılarında hedef alınarak yaşamını yitirdi. 12 kadın kaçırıldı. İnsan Hakları Komitesi’nin araştırmalarına göre Gire Sipi’de savaşın ilk günlerinde Türkiye ve ona bağlı paramiliter gruplar tarafından yüzde 30 kadın hedef alınmış ve tecavüze uğramış.”
‘Kadınlar yaşamın zorlu koşullarıyla yüz yüze’
Kadınların erkek-devlet şiddetine maruz kaldığı bölgelere işaret eden Evîn, işgal altındaki bölgelerde kadınların kaçırıldığı, tecavüze uğradığını ve katledildiğini vurguladı. İşkal alanlarında kadınların normal yaşam koşullarına sahip olmadığını belirten Evîn, “İnsan Hakları Komitesi olarak elde ettiğimiz bilgiler sonucunda işgal alanlarında Efrîn, Serekaniye ve Gire Sipi gibi bölgelerde kadına yönelik şiddet, taciz, tecavüz ve diğer şiddet eğilimleri gün geçtikçe daha da artmaktadır. Diğer yıllara oranla Kuzey ve Doğu Suriye alanında da 2020’de kadına yönelik şiddet artmıştır” dedi.
‘Aile içi şiddet arttı’
Mala Jin Komitesi’ne yıl içinde toplamda bin 278 başvuru olduğunu söyleyen Evîn, devamında şunları dile getirdi: “Mala Jin, kadın sorunlarıyla beraber sulh komitesi ve diğer çalışmaları da yürüttüğü için bin 278 sorun sadece kadına yönelik şiddet, aile içi anlaşmazlıklar değildir. Aynı zamanda sulh, toprak paylaşımı, aşiret içi anlaşmazlıkları da içerir. Bu sorunların içinde yüzde 32’si kadına yönelik şiddet eğilimidir. Yüzde 50’si de çocuk yaşta evlendirmeler”
Belgeler uluslararası kurumlara gönderiliyor
2020 yılında hem aile içi şiddet eğilimleri hem de savaş suçları Kuzey ve Doğu Suriye ile işgal alanlarında arttığını kaydeden Evîn, 25 Kasım gününde işgal alanlarında şiddete uğrayan, kaçırılan ve saldırılar sonucu Kuzey ve Doğu Suriye’de yaşamını yitirmiş kadınların belgelerini çıkartıp ilgili uluslararası kurumlara gönderdiklerini ve bu belgeleri aynı zamanda basın yolu ile sosyal medyada da yayınladıklarını kaydetti. Evin, Kuzey ve Doğu Suriye’de bulunan Uluslararası İnsan Hakları Komitesi’ne de aynı belgeleri gönderdiklerini Kuzey ve Doğu Suriye’de insan Hakları Komitesi, gönderilen belgeler üzerinde duracaklarını belirttiklerini kaydetti.
Kadınlar topraklarını savunduğu için hedef alınıyor
Eyn İsa ve Zırgan bölgesine yönelik saldırılara da değinen Evin son olarak şu şekilde konuştu: “Bu alanlara yönelik saldırıları takip etmekteyiz. Bu temelde sivil halkın zorlandığı ve saldırıların hedefi olduğu bilgilerine ulaştık. Birçok sivil yurttaş, Eyn İsa ve Zırgan alanlarında saldırılar sonucu yaşamını yitirdi. Halk her saldırı sonucunda çocuklarının psikolojilerini ve uyku düzenleri için çaba harcadıklarını ve 2012’den beri Kuzey ve Doğu Suriye topraklarına yönelik saldırılar sonucunda halk hep bir göç içindedir. Oluşan devrim süreciyle beraber rahat ve güvenli bir alanda yaşayan halk şu an tekrardan saldırılarla yüz yüze kalmış”
Evin, halkın artık göç etmek istemediğini ve bu nedenle saldırı altında olduğunu belirterek, en çok kadın ve çocukların zorlandığını ve kadınların kendi topraklarını savunduğu için saldırılara özellikle hedef olduklarını vurguladı.
Evin son olarak şunları söyledi: Biz İnsan Hakları Komitesi olarak da Kuzey ve Doğu Suriye alanlarında ve işgal alanlarında kadın ve insan haklarına ilişkin yapılan suçları belgelemek, işgal alanlarında yaşananları uluslararası insan hakları mahkemelerine taşımaktadır. Bu belgelendirme çalışmalarımızı yaparken aynı zamanda kadınlar için de nasıl bir çalışma yürütülebilir, kadın şiddetini nasıl durdurabiliriz konuları üzerinde de çalışmalarımız olmaktadır.”
QAMIŞLO
