Scientific American dergisi, 2020’in en önemli 10 teknolojik gelişmesini seçti
2020 yılında dünyanın geleceğini şekillendirme potansiyeline sahip teknolojik gelişmeler yaşandı. Scientific American dergisi 2020’nin en önemli 10 teknolojik gelişmesini seçti.
İşte o 10 teknoloji şöyle:
1- Mikroiğneler
Çoğumuz için doktor ziyaretleri iğneler yüzünden sıkıntılı olabiliyor. Ancak ABD’de geliştirilen mikro iğneler ağrısız bir şekilde kan örneği almak hatta hastaya serum bağlama şansı tanıyor.
Çok yakın bir gelecekte kullanıma girecek olan iğneler ABD’de geliştirildi. 50-2000 mikron uzunluk ve sadece 100 mikron (bir kağıt kalınlığı) kalınlığa sahip olan iğnelerle yapılan deneyler oldukça başarılı sonuçlar verdi. Mikro iğnelerle kan örneği alma, serum bağlama, aşı ve iğne yapmak gibi işlemler tamamen ağrısız bir şekilde gerçekleşiyor.
Mikro iğneler cilt üzerinde ve ya cildin hemen altındaki kitlelerden örnekler alınması işleminde de kullanılabiliyor. İğneler ağrılı işlemler olan omurilikten sıvı çekme, karaciğer ve ya bağırsaktan sıvı almak gibi işlemler için de deneniyor.
2- Karbondiyoksit’in başka metaryallere dönüştürülmesi
Atmosferde artan karbondiyoksit oranları iklim değişikliğinin en önemli nedenlerinden biri. Bilim insanları atmosferdeki karbondiyoksiti güneş ışığıyla birlikte kullanarak, gaz moleküllerini başka moleküllere dönüştürüyor.
Bu teknolojiyle yapıştırıcılar, köpükler, kontrplak, yer döşemeleri ve dezenfektanlar gibi ürünler üretilebiliyor. Bilim insanları karbondiyoksitin bu şekilde kullanılarak iklim değişikliğinin de önüne geçilebileceği konusunda umutlu.
3- Sanal hastalar
Günümüzde tıbbi deneyler son derece sıkı prosedürler ve denetimlerle yapılıyor. Bilim insanları bilgisayar programlarıyla sanal hastaları modelleyip simülasyonlarla yeni ilaçların klinik deneylerini yapmak için çalışmalara başladı. Deneylerin başarıyla sonuçlanması durumunda hastalıklar için geliştirilen yeni ilaçlar son derece kısa bir süre içinde kullanıma sunulabilecek.
4- Mekansal bilgisayarlar
Mekansal bilgisayarlar geleceğin yaşam alanının teknolojisi olarak kabul ediliyor. Özellikle engelli insanlar için geliştirilen yeni yaşam alanı modellerinde mekanlar bireyin hareketlerine göre kendini ayarlama yeteneğine sahip olacak.
Örneğin tekerlekli sandalyede olan bir kişi evinde hareket edince hareket yönüne doğru ışıklar yanacak, buzdolabı ve ocak gibi aletler onun erişebileceği yüksekliğe göre hareketli olacak, bir düşme anında korunması için mobilyalar çekilecek vs.
5- Dijital Tıp
Belki şu anda bize çok uzak gelebilir ama bir cep telefonu uygulamasının bize reçete yazacağı günler oldukça yakın. Halihazırda birçok mobil cihaz kullanıcılarının uyku, egzersiz, kalp ritmi gibi verileri sürekli olarak takip ediyor. Hatta bazı cihazlar kalp ritm bozukluğunu bile takip edebiliyor. Mobil cihazların sağladığı verilerin boyutu arttıkça bu verileri değerlendirip size sağlık tavsiyeleri sunacak hatta reçete yazacak uygulamaların önümüzde 5 sene içinde kullanımda olması bekleniyor.
6- Elektrikli uçaklar
2019 yılında havayolu taşımacılığı dünyadaki sera etkisi yapan gazlar salınımının yüzde 2.5’ini gerçekleştirdi. Bu rakamın 2050 yılında üç katına çıkması bekleniyor. Airbus, Ampaire, MagniX ve Eviation adlı şirketler elektrikli yolcu uçağı üzerinde çalışıyorlar. Yakıtlı uçak motorlarına göre çok daha uzun ömre sahip olması beklenen elektrikli yolcu uçağı motorları çevre için de büyük bir kazanım olacak.
7- Düşük karbonlu çimento
Çimento üretimi dünyadaki karbon diyoksit salınımının yüzde 8’inden sorumlu. Şu anda dünyada her sene 4 milyar ton çimento üretiliyor. Ama artan şehirleşme nedeniyle bu rakamın önümüzdeki 30 sene içinde yıllık 5 milyar tona ulaşması bekleniyor. Bilim insanları düşük karbonlu bir çimento çeşidi geliştirdi. Bu çimentonun kullanıma geçmesiyle atmosfere karbondiyoksit salınımı da ciddi şekilde azalacak.
8- Kuantum sensörleri araçların gözlerini açacak
Otonom arabalar halihazırda birçok ülkede kullanılmaya başlandı. Halen bir şoför denetimde kullanılmasına izin verilen otonom arabalar için geliştirilen bir sensör heyecan yarattı. Kuantum teknolojisini kullanan bu sensör standart sensörlere göre çok daha hızlı bir şekilde değişen trafik koşullarını değerlendirebiliyor.
9 – Hidrojen enerjisi
Uzun yıllardan beri Hidrojen enerjisi kullanımı konusunda birçok spekülasyon yapıldı. Aslında halihazırda hidrojen yakıtı kullanan ve süper çevre dostu arabalar yollarda dolaşıyor. Fakat bu tür arabalar henüz istenilen yaygınlığa ulaşamadı.
Bilim insanları yakıldığı zaman atık olarak sadece su veren hidrojeni elektrik üretiminde yaygın bir şekilde kullanma konusunda çalışmalar yaptı. Karbondiyoksitin işlenmesi sonucu elde edilen hidrojenle çalışan enerji üretim araçları, hem atmosferdeki karbondiyoksit seviyelerini dengede tutacak hem de sıfır atıkla çalışacak.
10 – Gen teknolojisi
2020’deki koronavirüs için ilk geliştirilen aşı, virüsün hiç içeri girmediği bir laboratuvarda gerçekleştirildi. Çinli bilim insanlarından virüsün RNA dizinini alan uzmanlar, mRNA türü bir aşıyı günler içinde planladı.
Bilim insanlar gen teknolojisindeki gelişmeler ile insanlarda özellikle kanser gibi hastalıklarda ciddi tedavi yöntemlerinin geliştirilebileceğini düşünüyor. Nitekim gen teknolojisinin kullanıldığı ve hayvanlar üzerinde gerçekleştirilen klinik bir deneyde ölümcül kanserler tedavi edilebildi. Bu teknolojinin önümüzdeki yıllarda insanlarda kullanılmaya başlanması bekleniyor.
HABER MERKEZİ
