Çocuk hakları savunucusu Mehmet Onur Yılmaz, sorumluluğu olanların hesap vermemek için enkazdan çıkan çocukları “umut” adı altında araçsallaştırdığını ve o görüntülerin görüntülerin kullanılmaması gerektiğini söyledi
İzmir’de yaşanan depremden saatler sonra kurtarılan Elif ve Ayda bebeklerin görüntüleri topluma “umut” olarak sunulması tartışma yarattı.
Çocukların ve onları kurtaran ekiplerin görüntüleri ana akım medyada geniş bir yer alırken, kimi alternatif medya organları ve muhalif siyasetçiler de aynı hataya düştü.
Gazetecilerin çocuk haberlerini servis ederken eksikliklerini, çocukların yüzlerinin görsel olarak sürekli kullanılmasını ve bu durumun neden olduğu hak ihlallerini gazeteci-çocuk hakları savunucusu Mehmet Onur Yılmaz MA’dan Eylem Akdağ ve Emrullah Acar’a değerlendirdi
Yılmaz, söz konusu haberlerin sunumunun etik olmadığını, sorumluların hesap vermemek için çocukları araçsallaştırdığını söyledi.
Dengesi şaşan bir durum var
Şuana kadar hayatını kaybedenlerin kaçının çocuk olduğunun açıklanmadığına dikkati çeken Yılmaz, “Ama hayatı kurtarılan iki çocuk medyada göz önüne alınıyor. Sanki depremin olması değil de o çocukların kurtarılması, o binaların yıkılması değil de çocukların ekipler tarafından canlı çıkarılması daha önemli bir haber gibi gösteriliyor. Burada dengesini şaşan bir durum var, elbette bu sevindirici bir şey ama öncelikle sorulması gereken şey bu binalar neden yıkıldı? Binalar yıkılmadan önce neden tedbir alınmadı? Bu depremin geleceği biliniyordu, hiç kimse için sürpriz değildi, sürece bir ‘doğal felaketmiş’ gibi bakmamak gerekiyor” diye konuştu.
Bu işin ağrısını çocuklar çekti
Yılmaz, çocuk hakları konusunda demokrasi güçlerinin yetersiz kaldığını, iktidar sorunu kadar muhalefet sorununun da önemli bir noktada olduğunu dile getirdi. Depremin sonuçlarıyla kendini medyada görünür kılan kişileri eleştiren Yılmaz, şöyle devam etti: “İster muhalefet olsun ister gazeteci kimliği adı altında olsun kabul edilemez. Her toplumsal sorun gibi yine bu işin ağrısını, sızısını çeken çocuklar oldu. Ne yazık ki bu tuzağa muhalefetin de düşüyor olması çok üzücü.”
Görüntüler kullanılmamalı
Gazetecilik açısından kaç çocuğun hayatını kaybettiğinin sorgulanmasının önemine değinen Yılmaz, “Kaç çocuğu yitirdik, bu görünür kılınmalı. Kurtarılan çocukların haberleri elbette önemli ama onların görüntüleri bu kadar hunharca kullanılmamalı. Kurtarıldıkları andan hastanede annesine kavuştuğu ana kadarki görüntüleri bu kadar kolay sahiplenip kullanmamalıyız. Bu görüntülerin kullanılıyor olması hatta çocukların aileleri ile buluştuğu karelerde siyasilerin de o kareye girmeye çalışıyor olması tek kelimeyle mide bulandırıcı” dedi.
Çocuklar aciz değil
Çocukların toplumda “yardıma muhtaç ve aciz” olarak görülmesine değinen Yılmaz, şöyle dedi: “Söz konusu deprem olduğunda zaten böyle bir algı olduğu için bu durumdan kaçmaları söz konusu olmuyor. Ama çocuklar deprem olgusunu anlamak ve anlatmak konusunda en az yetişkinler kadar yetkinler, sadece onlara bu fırsatı vermek lazım. Onlar aciz varlıklar değiller, hepimiz gibi hak sahibi insanlar. Bizle eşit konumundalar bu süreçte onları ihmal etmeme, bu süreci bizimle yaşadıklarının fark edip söz hakkı vermek, hem bu süreci onlar açısından anlaşılır kılmak için yetişkinler olarak üstümüze düşenler var. Bunu anlamak, kavramak ona göre hareket etmek gerekiyor.”
