Her yaz olduğu gibi bu yaz da bazı çocuklar için işbaşı mevsimi oldu. Urfa’da, Karadeniz’de binlerce çocuk kızgın güneşin altında çalışıyor. Onlara soran yok, çalışmak isteyip istemediklerini. Sorsalar ‘Hayır’ diyecekler
Urfa’nın Halfeti ilçesine bağlı Ömerli köyünde her toprak parçasında kadın ve çocuk tarım işçileriyle karşılaşmak mümkün. Fıstık toplamak için sabahın erken saatlerinde traktör kasalarında tarlalara yolculuğu başlayan tarım işçilerini kavurucu yaz sıcakları karşılıyor. Heybelerinde getirdikleri domates, peynir ve zeytini katık ediyorlar ekmeklerine. Sıcakların kavurucu etkisinden korunmak için soğuk sulardan yudumlayıp derin bir “ohh” çekiyorlar.
Büyük bir fıstık ağacı gölgesinde dinlenen 3 çocuğun hikayesi tablonun görünen yüzü. Saçlarında yazmaları, güneşten korunmak için giyindikleri uzun gömlekleri, eldivenleri ve şalvarları ile ağaca yaslanıp dinlenmeye çalışan Kevser, Dilan ve Sanem hayallerini “Arkadaşlarımızın yanında olmak istiyoruz” diye özetliyor. “Çalışmak istemiyoruz” diyen çocuklar, “Patron görse kızar, tekrar çalışmalıyız” diyerek ağaca tırmanıyor yeniden.
Paydos anında tekrar çocukların yanına giderek yarım kalan sohbetimize devam ediyoruz. Okuldan cinsel istismar söylemlerinin yayılmasından sonra ayrıldıklarını söylüyorlar. Duydukları istismar olaylarının onlarda korku yarattığını ve okuldan ayrıldıklarını ifade ediyorlar. Kayısı, sarımsak, fıstık ve birçok tarım ürününün toplanmasında çalışan çocuklar, 11 yaşlarında başladıkları tarım işçiliğine 15-16 yaşlarında halen devam ediyor.
Çocuk işçiler ülkesi
Esnek ve güvencesiz çalışmanın en yoğun olduğu alan olan tarım işçiliğinin yükü sadece kadınların değil çocukların da omuzlarında. Özellikle yaz aylarında bir ilden diğerine göç eden mevsimlik tarım işçisi kadınlar çadırlarda zorlu yaşam mücadelesi verirken bir de çocuklar taşımak zorunda kalıyor bu yükü. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2012 raporuna göre Türkiye’de 6-18 yaş arasında ekonomik faaliyette bulunan 893 bin çocuğun yüzde 44’ü mevsimlik tarım işinde çalışıyor. Tarım işçiliği yapan çocuklar sadece eğitim haklarından, sağlıklı bir çevrede büyüme haklarından değil, oyun haklarından da mahrum bırakılıyor. ILO ‘nun 2013 yılında yayımladığı verilere göre, dünyada 168 milyon çocuk işçinin yarıdan fazlası yani 98 milyon çocuk, tarım işçiliği yapıyor.
JINNEWS/URFA