Yeni açıklanan ekonomik paket ile birlikte uzmanlar kaçak işçiliğin artık yasallaşacağını söylüyor. Konuya ilişkin konuşan sendika uzmanı Alparslan Savaş ‘Mültecilerin kötü koşullarda çalıştırılmasına yasal statü getiriliyor’ dedi
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, ekonomide gelecek üç yılın yol haritası niteliğinde olan Yeni Ekonomik Programı’nı (YEP) “Yeni Dengelenme”, “Yeni Normal” ve “Yeni Ekonomi” temasıyla açıkladı.
Ancak yeni program ile birlikte ekonomistler tahminlerin tutmayacağını, 2023 için koyulan hedeflerden vazgeçildiğini ve yeni bir şey olmayacağını söylüyor. Program ekonomik tahminlerin yanı dışında esnek çalışma gibi işçi haklarının törpülenebileceği yeni çalışma modelleri de öneriyor.
MA’dan Kadir Güney yeni açıklanan tartışmalı programa ilişkin sendika uzamanı Alparslan Savaş ile konuştu. Savaş program için ‘2018’in bile gerisinde’ yorumunda bulundu
Daralma kabul edilmiş
Sendika uzmanı Alparslan Savaş, YEP’in yeni olmadığını, ilk olarak 2018’de açıklandığına dikkat çekerek, programın söylemde bile çok farklılık taşımadığını söyledi. Programın ekonomide vites küçültmenin olduğunu yorumunda bulunan Savaş, “İhracat hedefleri gerilemiş, büyüme hedefleri inandırıcı değil. Aslında topyekun 2018’de açıklanan programın bile gerisinde olan bir program açıklandı. Ekonomide vites küçülttükçe, sermaye sınıfının karlılığını süreklileştirmek ve küresel rekabetteki konumunu güçlü tutabilmek için ucuz emek üzerinden yürünecek gibi görülüyor” dedi.
Esnek çalışma ve işçi hakları
Programla istihdam ve işgücünde esnekliğin hedeflendiğini belirten Savaş, esnek çalışmanın geliştirilmesi ve yaygınlaştırılmasının planlandığına işaret etti. Yaz aylarında karşılarına çıkan 25 yaş altı ve 50 yaş üzeri işçilerin esnek istihdamının desteklenmesinin ayrıntılarının pakette var olduğunu dile getiren Savaş, “Bu gruptaki işçileri aslında tümüyle değişik biçimlerde esnek istihdam edileceği bir model öngörülüyor. Bu şekilde 25 yaş altı ve 50 yaş üstü işçilerin belirli süreli hizmet akdi ile çalıştırılmasının önü açılacak. Bu işçiler kıdem ve ihbar tazminatına erişemiyorlar. Bu durum ise düşük ücret ve güvencesiz çalışma demek. Bunun dışında 50 yaş üzeri işçiler için kısmi çalışmadan söz ediliyor. Bu işçilerin 1 ayda, haftalık çalışma süresinden daha az çalıştırılmasının teşvik edileceği söyleniyor. 25 yaş altı için ise ayda 10 günün altında çalıştırılma teşvik edilecek. Bu durumlar ise o gruptaki çalışanlar için normal çalışma biçimlerine erişemeyecekleri anlamına geliyor” diye konuştu.
Mültecilerin kaçak çalışmasına statü
Programda göçmen işçilerle ilgili bir maddenin olduğuna değinen Savaş, bu maddenin de gözden kaçtığını söyledi. Göçmen işçilerin çalışma izinlerinin geliştirileceğinin söylendiğini ifade eden Savaş, “Fakat gerçek böyle değil. Şuan var olan göçmenlerin kaçak ve eşitsiz koşullarda çalıştırılmasının yasal statü haline gelecektir. Bu durumun izlenmesi gerektir. Sendikaların üzerine düşen görevler var” diye belirtti.
İstihdamdaki kayıp
YEP’te istihdam ve işsizlik hedeflerinin de var olduğuna işaret eden Savaş, şunları söyledi: “3 yılda 1,3 milyon istihdam hedeflenmiş. Bu ise son 2 yılda 3 milyona varan istihdam kaybının bile telafi edilemeyeceği anlamına geliyor. İşsizlikle ilgili ise bu yılın sonunda yüzde 13,8 olarak hedef konmuş. Bu rakam bugünkü işsizlikten daha yüksek ve 2023’ün sonunda yüzde 10,9’luk bir oran kabul ediliyor. YEP’le birlikte istihdamda ki kaybı telafi etmeyeceğini, işsizlik oranını da bugünkü oranın altına çekemeyeceğini itiraf ediyorlar.”
Gündem olması gerekiyor
Yapılan düzenlemeyi sadece esnek çalışma biçimi olarak ele almamak gerektiğinin altını çizen Savaş, belirli süreli hizmet akdi üzerinden kıdem tazminatı meselesinin gündeme getirilmeye çalışıldığını dile getirdi. Savaş, “ Bu yapılanı kıdem tazminatına ilk ve en önemli saldırı olarak gündeme almak gerekir. Bu durumu kamuoyu önünde tutmamız gerekiyor. Göçmen işçiler üzerindeki düzenleme için ise bu durumu tersine çevirmek gerekir. Göçmen işçilerle beraber örgütlenmek gerekiyor” ifadelerine yer verdi.
