Türkiye’nin dışarıda nasıl algılandığına dair çarpıcı bir örnek. Demokrat Partili Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Trump’a ABD’yi Türkiye, Rusya, Suudi Arabistan ve Kuzey Kore’ye benzetemeyeceğini söyledi
ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, 3 Kasım 2020 başkanlık seçimlerinin ardından yarışı kaybetmesi halinde barışçıl bir devir teslimi kabul etme taahhüdünde bulunmayı reddeden Donald Trump’a, Türkiye üzerinden yanıt verdi: “Türkiye’de değilsin.”
Türkiye’deki yönetim biçimi, genel ve yerel seçimler sırasındaki uygulamaları, muhalefete yönelik baskı, başka ülkelerdeki iç siyasi atışmalarda da olumsuz örnek olarak gösteriliyor. Yer ABD, konu seçimler. ABD Başkanı Donald Trump Beyaz Saray’da Çarşamba günü düzenlediği basın toplantısında, bir gazetecinin, “Seçimlerden sonra barışçıl bir geçiş süreci olacağına söz veriyor musunuz?” sorusuna, postayla oy kullanma sisteminin sıkıntılara yol açacağı gerekçesiyle “Ne olacağını görmemiz lazım. Oy pusulaları hakkında çok fazla şikayetim var, oy pusulaları bir felaket” yanıtını verdi. Bu cevabı, rakibi Demokrat Partili Başkan adayı Joe Biden’ın seçimi kazanması durumunda Trump’ın sonucu kabul etmeyeceğine yönelik tartışmaları alevlendirdi.
VOA ve Euronews’in haberine göre Trump’ın seçim ve sonrasına dair açıklamalarına dair Demokrat Partili Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi de Perşembe günü basın toplantısı gerçekleştirdi. Pelosi, “Barışçıl bir geçiş süreci istiyoruz. Bu soruyu sormak zorunda kalmak bile çok üzücü. Trump kaybederse barışçıl bir devir teslimini taahhüt etmeyi reddediyor. Sürpriz değil. Çünkü bilimi ve yönetimi küçümsüyor. Ancak Amerikan halkına güveniyorum ve Başkan Trump bundan kaçamayacak” dedi.
“Sakin olun Sayın Başkan” diye sürdüren Pelosi, Trump’ın dünyanın dört bir yanındaki diktatörlere hayranlık duyduğunu söyledi ve görevde olduğu sürece yönetimi küçümsediğini kaydetti.
ABD’nin Kuzey Kore, Rusya, Suudi Arabistan ya da Türkiye olmadığını kaydeden Nancy Pelosi, “Kimlere hayranlık duyduğunu biliyoruz. Putin’e, Kim Jong Un’a, Türkiye’de Erdoğan’a hayranlık duyuyor. Ancak kendisine hatırlatırım. Türkiye’de değilsiniz, Kuzey Kore’de değilsiniz. Rusya’da ve Suudi Arabistan’da da değilsiniz. Sayın Başkan Amerika Birleşik Devletleri’ndesiniz ve burası bir demokrasi ülkesidir. Neden ABD Anayasası’na göre ettiğiniz yemine bağlı kalmaya çalışmıyorsunuz?” şeklinde konuştu.
Senato da, iktidarın barışçı biçimde devrine desteğini yeniden doğrulayan bir tasarı geçirdi. Demokrat Senatör Joe Manchin tarafından sunulan tasarı, hızlandırılmış yöntemle oya sunuldu ve Cumhuriyetçiler dahil hiçbir senatörden itiraz gelmemesi üzerine kabul edildi.
Cenazede protesto
Trump ise 18 Eylül’de yaşamını yitiren ABD Yüksek Mahkemesi Yargıcı Ruth Bader Ginsburg’un Washington’da mahkeme önündeki cenaze töreni sırasında yuhalanarak protesto edildi. Bir grup “Ona oy vermeyin” diye bağırdı. Trump, korona günlerinde insanların sandığa gitmek yerine posta yoluyla oy kullanmasından çok korkuyor. Çünkü araştırmalara göre genellikle sandığa gitmeyenler Demokratlar. Demokratlar da posta yoluyla oy kullanırsa kaybedeceğini düşünüyor.
Rusya raporda
Washington Post’un haberine göre, CIA’in en üst seviyede “gizli” “CIA Dünya Geneli İstihbarat Değerlendirmesi” raporunda, Rusya’nın 2020 başkanlık seçimlerine Demokrat aday Joseph Biden’ın aleyhine müdahale çabalarının “muhtemelen Vladimir Putin ve en yakın yardımcıları” tarafından yönetildiği iddia edildi. Raporda Trump’ın kişisel avukatı Rudy Giuliani’yle bağlantılı Ukraynalı parlamenter Andrey Derkaç’ın da bu sürece dahil olduğu iddia ediliyor, Derkaç “Rus ajanı” olarak nitelendiriliyor. Derkaç, Moskova adına ajanlık yaptığı iddialarını yalanladı.
Ekonomi karnesi
BBC Reality Check ekibi Trump’ın kendisinin yönetiminde tarihinin en iyi performansını sergilediğini iddia ettiği ekonomiyi masaya yatırdı. Buna göre Trump, Beyaz Saray’daki ilk 3 yılında ortalama % 2.5 oranında ekonomik büyüme yakaladı. Obama döneminde 2014 ortasındaki ekonomik büyüme % 5.5 idi. Ve Trump döneminde koronavirüs salgını, kayıtların tutulmaya başlanmasından bu yanaki en büyük ekonomik daralmaya yol açtı. Nisan, mayıs ve haziran aylarını kapsayan 2020’nin ikinci çeyreğinde, ekonomi %30’dan fazla daraldı. Bu oran 1958’deki %10’luk daralmanın üç katından daha fazla. 1950’li yılların başlarında, yıllık GSYİH büyümesi % 10’ları aşıyordu. Trump yönetiminde, salgından önceki üç yılda 6.4 milyon istihdam yaratıldı. Obama’nın son üç yılındaysa 7 milyon istihdam yaratıldı. ABD’deki işsizlik, Nisan ayında % 14.7 ile 1930’lardaki Büyük Bunalım’dan bu yana en yüksek seviyesine çıktı. Salgından önce gerçek ücret artışı, Şubat 2019’da yıllık % 2.1’e ulaşmıştı. Bu, Obama’nın 2015’te elde ettiği %2.4’ten daha düşük. 2019’da nüfusun % 10.5’i yoksulluk içinde yaşarken siyah Amerikalılar’ın % 18.8’i, beyazların ise (Latin Amerikalı olmayan) % 7.3’ü yoksuldu.
Çavuşoğlu’ndan tepki
Bu arada Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, seçimleri kaybetmesi halinde görevi barışçı şekilde devretme taahhüdü vermeyi reddeden ABD Başkanı Donald Trump’a yönelik eleştirileri sırasında “Türkiye’de değilsiniz” diyen Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’ye tepki gösterdi.
Çavuşoğlu, Türkçe ve İngilizce olarak paylaştığı ve Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’yi de etiketlediği mesajında “İbretlik cehaletiyle @SpeakerPelosi’nin ABD Temsilciler Meclisi Başkanlığına kadar yükselmesi esas Amerikan demokrasisi adına kaygı vericidir. Türk Milletinin iradesine saygı duymayı öğreneceksiniz” ifadelerini kullandı.
WASHINGTON
