Dünyanın dört bir yanında ortaya çıkan yangınların bir kısmı kundaklama ile yaşanırken, diğer kısmı ise iklim değişimine bağlanıyor. ABD’de halen süren orman yangınında 1 milyon 250 bin hektar orman kül oldu
ABD’nin Pasifik okyanusu kıyısındaki eyaletlerde yüzlerce orman yangını devam ederken, sadece Oregon’da yarım milyonu aşkın insanın canını kurtarmak için kaçtığı açıklandı. Havadaki nem oranı normalin çok altına düşmüş durumda. Rüzgarlar da eyaleti bir uçtan bir uca etkileyen yangınları güçlendiriyor. Yangınların bir kısmında kundaklama iddiaları gündemde. Oregon Eyalet Valisi Kate Brown, can kaybının henüz bilinmediğini söyledi. Şu anda ABD’nin 12 eyaletinde 100’ü aşkın orman yangını devam ediyor. Oregon, Kaliforniya ve Washington yangınlardan en çok etkilenen eyaletler. Bu eyaletlerde bazı kasabalar tamamıyla kül olurken birçok insan yaşamını yitirdi. Ulusal Kurumlararası Yangın Merkezi’nin açıklamasına göre şu ana kadar ABD’de iki milyon hektara yakın bir alan yandı.
Bin 300 mahkum serbest bırakıldı
Oregon Eyalet İtfaiye Gücü sözcüsü Rich Tyler, New York Times gazetesinde yer alan açıklamasında, “Evleri ve işyerlerini de saran bir yangında, açık doğalgaz hatları da yangını besliyor” dedi. Oregon’un Demokrat partili Valisi Kate Brown, düzenlediği basın toplantısında, “Hiçbir zaman bu kadar çok sayıda kontrolsüz yangının eyaleti sardığını görmemiştik. Bu bir kez yaşanan bir durum olmayacak. Ne yazık ki gelecek için de tehlike çanları bunlar. İklim değişikliğinin sert etkilerini hissediyoruz” dedi. Wilsonville’deki Coffee Creek Cezaevi birleşmek üzere olan 2 yangın nedeniyle cezaevinde tutulan bin 300’ü aşkın kadın tutuklu ve hükümlü serbet bırakıldı. Oregon’da yarım milyon insan evlerini terk etti.
Kundaklama şüphesi
Kaliforniya eyaleti sınırı yakınlarındaki Ashland’de çıkan Almeda yangınının kundaklama sonucu çıkmış olabileceği düşünülüyor. Bu yangın şu ana kadar gelen bilgilere göre en az iki kişinin ölümüne ve Phoenix ve Talent kentlerinde yüzlerce binanın kül olmasına sebep oldu. Ashland Emniyet Müdürü Tighe O’Meara, “Bu yangında insan parmağı olduğunu düşünmemize yol açacak kuvvetli sebepler var” dedi. Yangınlar Portland’ın banliyolerinin bir kısmının da tahliye edilmesine yol açtı. Portland Tribune gazetesinin haberine göre Perşembe günü şehirdeki hava kirliliği oranı Endonezya’da Jakarta, Hindistan’da Delhi ve Pakistan’da Lahor gibi dünyanın en kirli kentlerini geride bıraktı.
Kaliforniya’da 25 noktada yangın
Kaliforniya eyaleti, orman yangını kayıtlarının tutulmaya başladığı 1987 yılından bu yana yaşanan en büyük yangınlarla yüz yüze. Eyaletteki en büyük yangın olan Creek bölgesindeki orman yangınında mahsur kalan onlarca kişi hava yoluyla kurtarıldı. Geçtiğimiz haftasonunda yangın öncesi bölgeye yürüyüşe giden 200 kişi helikopterle kurtarılmıştı. Rekor düzeydeki sıcak havalarla artan yangınlar eyaletin dört bir yanını sarmış durumda. Eyalette 25 noktada süren yangınlara son eklenen bölge olan, Sierra Dağları’ndaki Creek’te geçen 1 hafta önce başlayan yangında şu ana kadar 60 bin hektara yakın orman yandı.
Hava sıcaklığı 50 dereceye ulaştı!
Kaliforniya’da 15 Ağustos’tan bu yana çıkan yaklaşık bin yangında 1 milyon 250 bin hektardan büyük alan ve 3 bin 300’den fazla yapı yanarak kül oldu. Eyaletteki 22 bölgede enerji hatlarından yangın çıkmasını engellemek için elektrik kesintilerine gidiliyor. Eyalette 2018’deki yangınlarda yaklaşık 790 bin hektar alan yanmıştı. Ağustos ayı ortasında dünya üzerinde şu ana dek güvenilir araçlarla ölçülen en yüksek olduğu belirtilen 54.4 derecelik sıcaklık, Kaliforniya’daki Ölüm Vadisi Ulusal Parkı’nda kayıtlara geçmişti. Los Angeles kentinde geçen pazar günü sıcaklık 49.4 dereceye çıkarken, kentte şu ana kadar ölçülen en yüksek sıcaklıktı.
En büyük yangınların 6’sı bu yıl!
Washington eyaletinde yetkililer kuzeydeki Okanogan bölgesini saran dev alevlerden kaçmaya çalışan bir yaşındaki bir çocuğun öldüğünü, anne ve babasının durumunun da ağır olduğunu açıkladılar. Washington eyaletinin doğusundaki eski demir yolu kasabası Malden’da, alevler giderek yaklaşırken, polisler sokaklarda halka evlerini terk edip kaçarak canlarını kurtarma çağrısı yaptı. Kaliforniya eyaletinde Sacramento’nun kuzeyindeki Butte’deki yetkililer son iki gün içinde yangınlarda ölen 10 kişinin bedenlerine ulaştıklarını, 16 kişinin kayıp olduğunu ve can kaybının artmasından endişe ettiklerini söylüyorlar. Eyalette 64 bin kişinin tahliye edilmesine karar verilirken, 29 büyük yangını söndürmek için 14 bin itfaiyeci çalışıyor. Kaliforniya tarihinin 20 en büyük yangınından 6’sı bu yıl yaşandı.
İklim değişimi dünyayı yakacak
2008 yılında yayınlanan ‘İklim Değişikliği Raporu’, 2020 yılında küresel yangınlar olacağını öngörüyordu. Raporun öngördüğü gibi, 2020’nin başlarında önce Avustralya’da başlayan, sonrasında ABD’nin batısında görülen şiddetli yangın iklimi, yaygınlığını ve verdiği hasarı giderek arttırıyor. Avustralya’nın gerekli önlemleri almaması halinde, 2013 yılına kadar ortalama sıcaklıklar 0.4 santigrat derece, 2034 yılın kadar 1 santigrat derece, 2067 yılına kadarsa 2.9 santigrat derece artması raporda belirtildi. Raporda, sıcaklık artışına bağlı olarak çok yüksek ve ekstrem yangın riski olan günlerin sayısı 2013’e kadar sırasıyla yüzde 2-13 ve yüzde 5-25 arası olacağı belirtilirken, 2034 yılına kadar yüzde 10-30 ve yüzde 15- 65 arasına yükseleceği ve 2067 yılına ulaşana kadarsa yüzde 20-100 ve yüzde 100-300 arası artış göstereceği yer almıştı.
EKOLOJİ SERVİSİ
