Belarus’ta başlayan protestolar devam ederken, Lukaşenko Putin’den ‘kapsamlı destek’ istedi
Belarus’ta 9 Ağustos’taki başkanlık seçimlerinde hile yapıldığını söyleyen muhalefetin öfkesi ve gösterileri hafta sonu sürdü. 26 yıldır iktidarda olan Cumhurbaşkanı Alexander Lukaşenko protesto edildi. Polis müdahalelerine ve gözaltında işkenceye rağmen binlerce muhalif eylemciler adalet için alanlara çıktı. Eylemciler başkent Minsk’te geçen haftaki protestolarda hayatını kaybeden protestocuyu da andı. Pazartesi günü hayatını kaybeden protestocu Alexander Taraikovsky’nin öldüğü yerde toplananlar buraya çiçek bırakıp mumlar yakarken, Lukaşenko’ya karşı sloganlar da atıldı. Lukaşenko’nun istifası istendi. Bazı göstericiler üzerlerindeki tişörtlerini çıkararak polisten gördükleri şiddet sonucu oluştuğunu öne sürdükleri morlukları gösterdiler. Bazı göstericiler de polis şiddeti mağdurlarının fotoğraflarını taşıdı.
Tepkiler Lukaşenko’nun iktidara geldiği 1994 yılından bu yana en büyük hükümet karşıtı protestolara dönüştü. Devlete bağlı fabrikalarda çalışan işçiler de son gösterilere katıldı. Eylemler, adaylardan Svetlana Tikhanovskaya’nın, ülke çapında barışçıl eylemler yapılması çağrısını izliyor. Tihanovskaya, “Tüm belediye başkanlarından 15 ve 16 Ağustos’ta her ilde barışçıl kitlesel mitingler düzenlemelerini rica ediyorum” demişti. 34 yaşındaki Alexander Taraikovsky için de cenaze töreni düzenlendi. Taraikovsky’nin kız arkadaşı Elena German göğsünde de kurşun yarası olduğunu düşündüğü bir deliğin bulunduğunu söyledi.
Baltık ülkelerinden çağrı
Baltık ülkeleri Letonya, Litvanya ve Estonya liderleri, Belarus’taki (Beyaz Rusya) tartışmalı cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından, yeni bir “özgür ve adil” seçim düzenlenmesi çağrısında bulundu. Üç ülkenin başbakanı ortak açıklamalarında, yeni seçimlerin uluslararası gözlemcilerle yapılması gerektiğini belirtti.
İşkence yapıyorlar
Kadınların öne çıktığı gösterilede 2 kişi öldürüldü. Tartışmalı seçim öncesi ve sonrasında 6 bin 700 kişi tutuklandı ve birçok eylemci güvenlik güçlerinin kendilerine işkence yaptığını söyledi. Uluslararası Af Örgütü, gözaltına alınan kişilerin ifadelerinin “yaygın işkenceye” işaret ettiğini açıkladı.
Putin’den destek
Aleksandr Lukaşenko sıkışınca Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile telefonda görüştü. Moskova’ya sarılan Lukaşenko, “Putin ile ilk talebimiz üzerine Belarus’un güvenliği için kapsamlı destek sağlanması konusunda anlaştık” dedi. Lukaşenko, gözaltında bulunan 33 Rus paramiliterden (Wagner) 32’sini Putin’le görüşme öncesi Rusya’ya vermiş, 1’i Belarus vatandaşı da olduğu için ülkede kalmıştı. Rusya, Belaruslu muhalif başkan adayı Valeriy Tsepkalo ve Nexta Telegram kanalının kurucusu Stepan Putilo’yu arananlar listesine aldı. Rusya, Belarus’u NATO ve AB’ye karşı stratejik bir tampon olarak addediyor. Putin 2036’ya kadar koltukta kalmak için anayasayı değiştirmişti. Putin de Lukaşenko gibi seçimler öncesi muhalif liderleri tutuklatmış, gösterileri polis zoruyla engelletmişti.
MİNSK
