Türkiye tarafından 24 Haziran’da Kobanê’ye yapılan saldırıda 3 kadın yaşamını yitirdi. Konuya dair konuşan Ayşe Efendî, ‘Yitirdiğimiz her canın anısına bu mücadeleyi daha büyüten bir yapıyız. Kadınlar geri adım atmadı, atmayacak’ diyor
Fatma Koçak/Kobanê
Kobanê… Çok değil bundan 8 yıl öncesine kadar kimsenin bilmediği sınırlar arasında sıkışmış kadim küçük bir kasabaydı. Mart 2011’de başlayan Suriye iç savaşında taraf olmak yerine üçüncü yolu benimseyen Rojava halkları özyönetimlerini oluşturdu. Özyönetimini ilan ederek kanton oluşturan kentlerden biriydi Kobanê. Ataerkil emperyalist sistemin maşası olan IŞİD’in coğrafyaya korku saldığı günlerdi o günler…
‘Miladın başlangıcı’
Sırtını egemen güçlere dayayan bu çetelerin hedef aldığı yerlerden biri de Kobanê oldu. Ve o günlerde tarihe ‘mucize’ olarak geçen kadın eksenli bir direniş başladı. Artık adını herkes biliyordu Kobane’nin ve Kobane’de insanlık adına direnen kadınların… Yıkılan bir şehirden geriye, adı umut ve direnişle anılan bir miras kaldı. Kadınlar için yeni bir miladın başlangıcıydı bu.
Minbic, Tabqa, Rakka ve son olarak Derazor’da toprak hakimiyeti bitirilen bu karanlık yapı kadınlar eliyle yenilgiye uğratıldı. Aterkil erkek devlet sistemlerinin besleyip büyüttüğü bu yapının yenilgisi, halklar ve özelde kadınlar için zaferdi. ‘Düştü düşecek’ diyenlere inat düşmeyen Kobane direnenlerin gönlünde umut, egemenlerin gönlünde ise bir hüsranla anılmaya başlandı.
‘Kobanê sadece Kobanê değil’
Çünkü Kobanê sadece Kobanê değildi; özgürlüğü kadınlar eliyle inşa edilen Rojava Devrimi’nin bir sonucuydu. Dünyanın bir ucunda yakılan özgürlük ateşi ve umut tüm coğrafya ve dünya için umudu tazeleyecekti. Bu nedenle her fırsatta saldırı tehditlerine maruz kalan Kobanê’de son olarak 24 Haziran’da Türkiye’ye ait SİHA’lar, uluslararası güçlerin göz yumması ile KobanÊ kadın direnişinin üç öncüsü kadını hedef aldı. Saldırıda Kongreya Star Fırat Bölge Koordinasyonu üyeleri Zehra Berkel ile Hebûn Mela Xelil ve Rojava Devrimi emektarlarından Emine Weysi yaşamını yitirdi.
‘İntikam almaya çalışıyorlar’
Bu saldırının amacını ve Kobanêli kadınların buna cevabını Kobanê’nin simge isimlerinden Ayşe Efendî’ye sorduk. Ayşe Efendî, IŞİD’in yenilgisinin intikamını almak için Türkiye’nin kenti yeniden hedef yapmaya çalıştığına dikkat çekiyor.
Kobanê’nin Türkiye Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın özellikle hedef aldığı yerlerin başında geldiğini dile getiren Ayşe Efendî, sözlerini şöyle sürdürüyor: “Hatırlarsanız, arkasında duran devletlerin yardımı ile Musul’da, Şengal’de, Rakka’da korku iklimi ile kadınları esir alan katleden IŞİD’in ilk kırılmayı yaşadığı yer Kobane olmuştu. IŞİD’i destekleyenlerin uzun vadeli amaçları da böylece yıkılmış oldu. İşte onlardan biri de Erdoğan’dı. Şimdi bu kırılmanın intikamını almak için Kuzey Doğu Suriye özel de ise Kobanê’yi tehdit ederek, saldırıları için zemin yokluyor. Erdoğan bir kez daha Kobanê’ye geçmeye çalışıyor.”
‘İflasını örtmek için’
Varlığını Kürt düşmanlığı üzerine inşa etmek isteyen bir devlet geleneğiyle karşı karşıya olduklarını dile getiren Ayşe Efendî, Türkiye’nin askeri ve ekonomik iflasını örtmek için savaşı her daim Kürtlerin kapısında tuttuğunu söyledi. “Türkiye’de şuan askeri, ekonomik ve siyasi açıdan bir iflas durumu söz konusu. Erdoğan hükümeti bu yüzden elinden ne gelirse yapacaktır. Hangi tarzda olursa olsun saldırılar gerçekleştirecektir. Önümüzdeki süreçte askeri bir saldırı da olabilir” diyen Efendî, ABD ve Rusya’nın da bu saldırılara onay verdiğini savundu.
‘Ruslar ve ABD destekliyor’
Rus yetkililer ile yaptıkları görüşmede “Haberimiz yoktu” şeklinde beyanlarda bulunduklarını ancak bunun doğru olmadığını belirten Efendî, “Bölgede Amerika ve Ruslar var. Rus yetkililer bir bilgileri olmadığını öne sürdü. Rus yetkililer Türkiye’nin kendilerine saldırıyı gerçekleştirmediğini belirttiğini ve soruşturmanın devam ettiğini söyledi. Ama biz bunun doğru olmadığını biliyoruz. Çünkü hava sahasında onların bilgisi olmadan Türkiye kolay kolay böyle bir şeye yeltenemez. Amerika, Rusya, İran ve Suriye Rejimi bu bölgede var. Sınır güvenliğini onlar sağlıyor. Bugün hepsi Kürtlere karşı Türkiye ile ittifak halindedir” diyor.
‘Kobanê’nin ittifakı dünya halkları’
Kobanê ve dahası Rojava Devrimi’nin temel ittifakının ise dünya halkları, dünya kadınları olduğunu dile getiren Efendî, “Kobanê’ye dönük geçen yıl da bir saldırı oldu. Ama buna karşı dünyadaki halklar ve Rojava halkının tamamı ayaklandı. Çünkü Kobanê bütün dünya için IŞİD ile savaştı. Özelde de kadınlar üzerinden yürütülen savaş. Kobanê’de erkek iktidarının temsilcisi IŞİD’in kırılması ile Rojava Devrimi kadın devrimi olarak adlandırıldı. Bu yüzden Kobanê şahsında kadın iradesini kırmaya çalışıyorlar. Kobanê’den intikam almak istiyorlar. Bu yüzden de Kobanê’yi saldırıların hedefi yaptılar” diye belirtiyor.
‘Kadın iradesine saldırı var’
Ayşe Efendî; Kongreya Star Fırat Bölge Koordinasyonu üyeleri Zehra Berkel ve Hebûn Mela Xelil ile Rojava Devrimi emektarı Emine Weysi’nin katledilmesinin bilinçli, planlı bir saldırı olduğunu söyledi. Efendî, “Kadınlar hedef alındı, çünkü bu kadınlar direnen, öncülük yapan kadınlardı. IŞİD’in saldırıları kadının eli ile kırılmaya uğratıldı. Bu yüzden Rojava Devrimi kadının adı ile tanındı. Siyasetçi, diplomat, savaşçı yaşamın her alanında kadınlar inşayı gerçekleştiriyor. Daha önce Kobane şahsında kadına saldırıyordu. Ama şimdi kadın şahsında Kobanê’ye saldırıyor. Bu yüzdendir ki kadının iradesini kırmaya çalışıyor” diyor.
“Girê Spî’de, Serêkaniyê’de, Efrîn’de, Kobanê’de, Heleb’de nerede olursa olsun Türkiye ve IŞİD’in kadınlar üzerinde bir saldırısı var ve biz bunun bilincindeyiz” diyen Efendî, “Bu yüzden kadın inşa açısından sistemini daha da büyütüyor, geliştiriyor. Daha birçok büyük adımlar da atılacaktır. Yoldaşlarımızı yitirmek bize acı veriyor, sarsılıyoruz ama aynı zamanda biz yitirdiğimiz her canın anısına bu mücadeleyi daha büyüten bir yapıyız. Kadınlar geri adım atmadı, atmayacak. Bugüne kadar böyleydi, bundan sonra da böyle olacak” diye kaydediyor.
“Bu devrimin başından beri biz savaştayız, saldırılar çok yönlü gelişti. Başından itibaren Türk devleti bizim devrimimizi boğmak için elinden geleni ardına koymadı, bundan sonra da koymayacak, biz de bunu bilerek önlemlerimizi alıyoruz” diyen Efendî, “Kendi varlığını Kürtlerin yok edilmesinden gören Erdoğan, zaten her fırsatta Kürtlerin bitirilmesi gerektiğini söylüyor. Bundan dolayı saldırıların devam edeceğini düşünüyoruz” diyor.
‘Biz varsak direniş de vardır’
Ayşe Efendî son olarak sözlerini şöyle noktalıyor: “Kobanê kadınının önünde direnmekten başka bir şey yok. Bizler şehitlerimize söz verdik. Çocuklarımıza söz verdik. Bu direnişi asla bırakmayacağımızın sözünü verdik. Daha önce kazandık, yine kazanacağız. Kobanê tüm insanlık adına savaştı ve insanlığın, kadınların mirası olarak tarihte yerini aldı. 50-60 yaşındaki annelerimiz evlerinin savunmasını yapıyor. Siyasi, diplomasi alanında çalışmalar yapan arkadaşlarımız var. Önümüzde direnmekten başka bir seçenek yok. Bizler varsak direniş de vardır.”
