AKP iktidarı ticarileştirmediği hiçbir alan bırakmamış durumda. Son uygulama ile meralar da ticarileştirilerek, meralarda otlatılan hayvan başına ücret alınacağı öğrenildi
Geçtiğimiz yılın başında çıkarılan torba yasa ile Mera Kanunu’nda değişikliğe gidilerek, meraların vasfının değiştirilme yetkisi valilere verilmişti. Kırklareli Valiliği İl Tarım ve Orman Müdürlüğü eliyle duyurduğu genelge ile köylünün ortak kullanım alanı olan mera, kışlak ve yaylaklarda hayvan otlatanlardan hayvan başına para alınacağını duyurdu. Meralarda otlatılan büyükbaş hayvan için 10 lira, küçükbaş hayvan içinse 2.25 lira ücret ödeneceği ve belirtilen sayıdan daha fazla hayvan otlatanlara, sınırı aşan her hayvan için ücretin 3 katı cezai işlem uygulanacağı bildirildi.
Mera işgalleri affa uğradı
AKP hükümeti meralara yönelik adeta düşmanlık içeren ilk adımı 30 Ekim 2015 tarihinde atmıştı. Aynı gün 29517 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan yönetmelik değişikliği ile birinci sınıf mera alanları dahil tüm mera ve otlakların 20 yıllık ot parası karşılığında yapılaşmaya açılması sağlanmıştı. 1930’larda 44 milyon hektar olan mera ve çayır alanlar, 2014 yılı verilerine göre 12.6 milyon hektara geriledi. Mera alanlarındaki bu ciddi gerileme, söz konusu tasarı ile büyümüş ve adeta hayvancılığın canına ot tıkanmıştı. 3194 sayılı İmar Kanunu’na, 2018 yılında çıkarılan 7143 sayılı torba yasayla “Afet risklerine hazırlık kapsamında ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapıların kayıt altına alınması ve imar barışının sağlanması amacı” gerekçe gösterilerek mera ve yaylaları işgal etmiş yapılar af kapsamına alınarak işgal yasallaştırıldı.
Meralar valilerin iki dudağı arasında
4342 sayılı Mera Kanunu’nun 4. maddesinde, “Mera, yaylak ve kışlakların; özel mülkiyete geçirilemeyeceği, amacı dışında kullanılamayacağı, zaman aşımı uygulanamayacağı, sınırlarının daraltılamayacağı” yer alırken, 20. maddesinde ise “Yaylak ve kışlaklarda ev, ahır ve benzeri inşaatlar yapılamayacağı” ifadeleri bulunmasına karşın kanunun 14. maddesinde, tahsis amacı değiştirilmedikçe mera, yaylak ve kışlaktan Mera Kanunu’nda gösterilenden başka şekilde yararlanılamayacağı belirtiliyordu. 2019’da çıkarılan torba yasa ile bu alanların tahsis amacının değiştirilme yetkisi valilerin iki dudağı arasına sokularak meraların yağmalanması önünde hiçbir engel kalmadı.
Meralar nedir?
Meralar, hayvanların otlatılması ve otundan faydalanılması için tahsisli ve alışılagelmiş, geçmişten bu yana (kadimden) bu amaçla kullanılan yerlerdir. Bir yerin mera olarak kabulü için tapuya mera tescili gerekmekte olup, tescil edilmese de eskiden beri mera olarak kullanılan otlaklar da tarım dışı kullanım için tescilli mera ile aynı hukuki değere sahip olduğu bilinmektedir. Otlak, yaylak ve kışlaklar da mera ile aynı fonksiyona sahip olup, hayvan otlatılma amacıyla kullanılan arazileri ifade etmektedir. Ancak iktidarın uygulamaları enerji ve maden şirketlerine meralar, bedava ve teşvikler eşliğinde verilmeye başlandı. En son 4 bin 200 hektar bir alan Çanakkale Ayvacık’ta bir JES şirketine tahsis edildi.
EKOLOJİ SERVİSİ