Makina Mühendisleri Odası’nın 59. bülteninde korkutan bir veri paylaşıldı. Bu verilerde işsizliğin 16 milyona ulaştığı belirtildi
Ekonomik kriz ile birlikte son iki yılda hızla artan işsizlik verileri salgın süreci ile birlikte korkutan seviyelere ulaştı. Salgın sürecinin verileri henüz resmi rakamlara yansıtılmasa da tahminler halihazırda geniş tanımlı 7 milyonu aşan işsizliğin çok yükseldiği yönünde. TMMOB Makina Mühendisleri Odası’nın raporu da bu oranı gözler önüne serdi. Makina Mühendisleri Odası’nın Sanayinin Sorunları bülteninin 59. sayısında işsizliğin 16 milyona ulaştığı belirtildi.
Kamu borcu artıyor
Her ay iktisatçı-yazar Mustafa Sönmez’in katkısıyla hazırlanan Sanayinin Sorunları bülteninin 59’uncusunu salgının etkisiyle ekonomide büyüyen tahribata, bütçe ve ödemeler dengesinde artan açığa, hizmetler ile sanayide yaşanan büyük düşüş konularına ayrıldı. IMF, OECD, TÜİK, Merkez Bankası, Hazine ve Maliye Bakanlığı, DHMİ, Kültür ve Turizm Bakanlığı verileri kullanılarak yapılan analizde, hizmetlerde sert bir daralmayı getiren krizin sanayi alanına da sıçrayarak büyüdüğü, bunun en ürkütücü sonucunun ise sayıları 16 milyona ulaşan işsizler ordusu olduğu belirtildi. Krizin kamu maliyesinde yaratmakta olduğu büyük açığın yanı sıra döviz kazandıran sektörlerde yarattığı kayıplara da değinilen analizde, Merkez Bankası rezervlerindeki erimeye ve kamu borçlanmasındaki tırmanışa da dikkat çekildi.
‘Normalleşme’ ağır olacak
Analizde erken olmasına rağmen hükümetin 11 Mayıs’ta başlattığı “normalleşme” sürecinin salgında ikinci dalga riski ile ekonomiye daha çok yük getirebileceği vurgulandı. Alınan önlemler kapsamında yurttaşların “evde kal” ve “sosyal mesafe” uygulamaları ile toplu üretim ve tüketimden uzaklaşıldığı, böylece üretim ve tüketimin azalarak, firmaların ayakta kalmakta zorlandığı vurgulanan analizde, birçok ülkede bunu önlemek için destek paketleri açıklandığı ancak Türkiye’de açıklananın yetersiz olduğunun altı çizildi.
Sosyal yardıma erişim yok
Hizmet sektörünün ağır darbe alacağı vurgulanan analizde, “Sanayi üretimi, pandeminin başladığı Mart’ta, Şubat’a göre yüzde 7 azaldı. İmalatta ortalama düşüş yüzde 7.5 iken, bazı alt dallarda daha derin düşüşler görüldü Tekstildeki daralma yüzde 14’e yaklaşırken, makine üretiminde de ona yakın daralma yaşandı” denilen analizde işsizliğe dikkat çekilerek şunlar denildi: “Kısa çalışma, işsizlik ve ücretsiz izin ödeneklerine başvuranlar ile istihdamda olup sokağa çıkması yasaklanan 65+ ile 15-17 yaş çalışanlar, kendi hesabına çalışanlar ile kentsel kayıt dışı istihdamdan işsiz kalanlar dikkate alındığında, işsiz sayısının 16 milyonu bulduğu söylenebilir. Bu işsiz kitlenin ancak dörtte birine asgari ücret dolayında ve 3 aylık destek sağlanabiliyor, geri kalan dörtte üçlük kesim herhangi bir sosyal korumadan yoksun durumda.” “Henüz kontrol altına alınamayan pandemiye ve beraberinde büyüttüğü krize karşı AKP hükümetinin müdahaleleri yetersiz kalırken, bütçe açıkları da her ay biraz daha büyüyor” denilen analizde, bütçe açığının her ay arttığı ve yine Merkez Bankası rezervlerinin de hızla tükendiği vurgulandı.
EKONOMİ SERVİSİ