Kocaeli; havası, denizi en kirli sanayi kentlerinden biriyken 43 yeni sanayi tesisi için teşvik verilmesi Kocaeli’nin idam fermanı gibi. Demir-çelik gibi tesislerle kent dahada yaşanmaz hale gelecek
Türkiye’nin en büyük kirletici sanayilerinin yer aldığı Kocaeli’ye 43 yeni tesisi için teşvik verilmesi dikkat çekti. Kocaeli’de hayata geçirilmesi planlanan ve sabit yatırım tutarı 1 milyar 844 milyon 284 bin lira olarak öngörülen 43 komple yeni yatırım projesi içinde demir-çelik tesisleri ve savunma sanayi gibi yatırımlar yer alıyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı verilerine göre, ocakmart döneminde başta imalat sanayi olmak üzere, eğitim, sağlık ve enerji sektörlerinde faaliyet gösteren kuruluşlar tarafından komple yeni yatırım olarak inşa edilecek 43 proje için yatırım teşvik belgesi düzenlendiği bilgisi yer alıyor.
Demir-çelik ve savunma sanayi
Teşvik kapsamında imalat sanayisine yönelik desteklerin çoğunlukta olduğu görülüyor. Yatırım teşviklerinden faydalanacakların 38’ini imalat sanayi, 2’sini deniz taşımacılığı, diğerlerini de eğitim, enerji ve sağlık sektörü projeleri oluşturuyor. Teşvik verilen komple yeni yatırım projeleri; devletin sağladığı sigorta primi işveren hissesi, yüzde 80’e varan vergi indirimi, faiz yardımı, gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası gibi desteklerden faydalanacak. Sanayi yatırımları arasında bir demir-çelik firması tarafından kurulacak tel ve parlak çubuk fabrikası ile havacılık, uzay ve savunma sanayi başta olmak üzere çeşitli sektörlerde hizmet veren bir firmanın teşvik belgesi düzenlenen savunma sanayi projesi, yatırım büyüklüğü bakımından ikinci sırada bulunuyor.
Hafta sonları daha kirli
Sanayinin yoğun olduğu Kocaeli yıllardır çevre kirliliği sorunuyla gündeme geliyor. Sanayi bu kentte denizi, karayı ve havayı kirletiyor. Yoğun sanayi sebebiyle kent çok ciddi kirlilik tehdidi altında. Türkiye’nin sanayi kentlerinden her zaman karşılaşılan hafta sonları filtrelerin çalıştırılmaması vakası Kocaeli’de de yaşanıyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın İzmit’te kurulu 3 Hava Kalitesi İzleme İstasyonu bulunuyor. İzmit’te merkezde bulunan istasyonun 7 günlük değerleri incelendiğinde salı günü gece 02:00’den çarşamba günü saat 03:00’e kadar orta değerde kirlilik yaşanırken, cuma günü saat 22:00’den pazartesiye kadar hava inanılmaz biçimde kirlenmekte.
Hamzaoğlu kirliliği raporladı
2011 yılında Prof. Dr. Onur Hamzaoğlu, Kocaeli’nin ilçesi olan Dilovası’ndaki kimyasal kirliliğin anne ve bebeklerin vücutlarına sağlığa zararlı ağır metallerin birikmesine neden olduğunu açıklamıştı. Bu açıklama nedeniyle suçlamalara maruz kalan ve hakkında dava açılan Hamzaoğlu, 2016’da üniversitedeki görevinden KHK ile çıkarılırken, ardından tutuklanmıştı. Hamzaoğlu’nun araştırmasına konu olan Kocaeli’nin gayri safi yurt içi hâsılasında sanayinin payı yüzde 70’in üzerinde olduğu, Türkiye’deki imalat sanayi üretiminin son yıllarda yaklaşık yüzde 15’i, boya ve kimya sanayi üretiminin yüzde 30’a yakını, metal ve metal eşya üretiminin yüzde 20’si Kocaeli’de gerçekleştirildiği belirlendi. Onur Hamzaoğlu, organize sanayi bölgelerini (OSB) ‘patronların özerklik bölgeleri’ olarak nitelemişti.
100 ölümden 33’ü kanserden
Kocaeli genelinde yaşananları gösterebilmek için önce 2004 yılında Dilovası ilçesindeki ölümlerin nedenlerini araştırdı ve 1995-2004 yılları arasındaki ölümlerin yüzde 32’sinin kanser nedenli olduğunu saptadı. Dünyada ve Türkiye’de kanser nedenli ölümlerin yüzde 13’ten az olduğu bilindiği için elde edilen sonuçlar hem üniversite hem de il yöneticileri ile resmi olarak paylaşıldı. 2005 yılının hemen başında gerçekleştirilen araştırma sonuçlarına göre de Dilovası’nda 100 ölümden 33’ünün kanser nedenli olduğu saptandı. Bununla birlikte, Dilovası’nda 10 yıl ve daha uzun süre yaşayanlarda kanserden ölme riskinin daha kısa süre yaşayanlara göre 4.4 kat fazla olduğu ortaya konuldu. Dilovası ve Kandıra ilçelerinde gerçekleştirilen araştırmada, annelerin sütünde Dünya Sağlık Örgütü tarafından tanımlanmış sınır değerlerin üzerinde ağır metal saptandı. Bebekler daha doğmadan, annelerinin karnındayken kirlilikten etkilenmeye başlamaktaydı.
Ölüm kusan bir kente sanayi teşviği
Doğan bebeklerin ilk kakasından alınan örneklerde de kurşun, cıva, kadmiyum, arsenik, alüminyum gibi ağır metalleri saptayan Onur Hamzaoğlu raporunu 2011’de hazırlamıştı. Son 9 yıldır bölgede iyiye doğru bir gidiş olmadığı gibi kirliliğin giderek daha da arttığını kent merkezinde görülen aşırı hava kirliliğinden anlamak mümkün. Sermaye kesimlerinin bu kenti özellikle seçme nedenlerinin başında tedarikin ve satışın, ihracat olanaklarının olması geliyor. Ancak Kocaeli ‘istihab haddini’ çoktan aşmış olan bir kent. İstanbul Metropolitan Planları (İMP) yapıldığında Kocaeli, Bursa ve Tekirdağ’a İstanbul’un tüm kirletici üretimleri kaydırıldı. İstanbul, inşaat rantına açılırken bu bölgeler sanayiler ile aşırı kirliliğe maruz bırakıldı. İktidarın hazırladığı tüm planlarda, rantiyeci ve sadece sermaye kesimlerinin çıkarlarını düzenleyen özellikte olduğu, halkın ve doğanın bu durumdan nasıl etkileneceğine yönelik herhangi bir dertlerinin olmadığı açıkça görülmektedir. Kocaeli için verileceği açıklanan teşvikler kentin idam fermanı olarak karşımıza çıkmakta.
EKOLOJİ SERVİSİ
