İngiltere hükümetinin, on binlerce kişinin ölümüne yol açabilecek salgına karşı geçen yıl uyarıldığı ortaya çıktı. Basına sızdırılan gizli bir belgeye göre hükümete, alınması gereken önlemler ulaştırılmış
İngiltere’de Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 20 bine yaklaştı. İngiltere Sağlık Hizmetleri (NHS) Medikal Direktörü Prof. Stephen Powis, “Eğer ölü sayısını 20 binin altında tutabilirsek, bu salgında çok iyi bir sınav vermiş olacağız” demişti.
Hükümete yönelik gerekli tedbirlerin zamanında alınmadığı eleştirileri yapılırken dikkat çekii bir bilgi ortaya çıktı. İngiliz Guardian gazetesi, İngiltere’de bakanların geçen yıl bir bilgilendirme metniyle, büyük sosyal ve ekonomik sonuçlara yol açacak dirençli bir virüs salgınına karşı hazırlıklı olmaları konusunda uyarıldıklarını ortaya koydu.
Gazeteye sızdırılan gizli belgede, hafif seyreden bir salgında bile on binlerce kişinin hayatını kaybedebileceği belirtiliyor ve hükümetin salgın ihtimaline karşı alması gereken önlemler ile bu önlemleri almaması halinde olabilecekler sıralanıyor.
Önlem alınması talep edilmiş
BBC Türkçe’de yer alan habere göre belgede yer alan hükümete yönelik öneriler arasında koruyucu ekipman stoklanması, diğer temel araç gereçleri satın alma anlaşmaları yapması, filyasyon prosedürlerini hazır hale getirmesi ve ölüm sayısında aşırı artış yaşanması durumunda atacağı adımlara yönelik bir plan hazırlaması tavsiye ediliyor.
Yurt dışındaki İngilizlere yardım etme ve onları ülkeye geri getirmeye yönelik planlar yapılması da öncelikler arasında sıralanıyor.
‘Yüksek oranda öldürücü’
600 sayfadan fazla olan belgede, sadece bulaşıcı bir grip salgınının olası etkileri değil, spesifik olarak bir koronavirüs salgınının (yakın zamanda görülen SARS ve MERS de koronavirüstü) olası etkileri de inceleniyor. Geçmişteki güvenlik ve sağlık riski kayıtlarından yola çıkılan belgede, “Yeni bir virüs salgını hem yüksek oranda bulaşıcı hem de yüksek oranda öldürücü olabilir” deniyor.
Hükümet: doğru zamanda adım attık
Guardian gazetesi hükümetin salgın öncesindeki dönemde yaptıkları hazırlıklara ilişkin detaylı bilgi vermediğini yazdı. Ancak habere göre hükümet, ‘sıfırdan başladıklarını söylemenin de haksızlık olacağını’ ifade etti ve son yıllarda tatbikat planlamaları yaptıklarını belirtti.
Bir hükümet sözcüsü, “Bu beklenmedik küresel bir salgın ve onunla mücadele için, en iyi bilimsel tavsiyeler eşliğinde, doğru adımları doğru zamanda attık” dedi. Sözcü, hükümetin gerekli yasaları geçirmek, emekli sağlık çalışanlarını ve gönüllülerini görevlendirmek ve aşırı can kaybı durumunda atılacak adımları planlamak gibi önlemleri hayata geçirdiğini söyledi.
Ancak Kabine’ye gönderilen belgeyle ilgili bilgisi olan bir kişi gazeteye, İngiltere’nin pandemi tehdidine gerektiği gibi odaklanmadığını ve gafil avlandığını söyledi: “En sinir bozucu olan şu ki, halihazırda planlar vardı. Ancak son birkaç yılda acil planlama siyasi etmenler üzerine odaklandı, Brexit ve sel baskınları gibi.”
Nick Hopkins imzalı habere göre belgede şu öngörüler yer aldı:
- Bir pandemi üç dalga halinde oluşabilir ve her dalganın 15 haftaya kadar sürmesi beklenir. Salgının zirve noktalarının her bir dalgada 6 ve 7’inci haftada meydana gelmesi beklenir.
- Nüfusun yüzde 50’si enfekte olacaktır ve bir ya da daha fazla dalgada belirtiler gösterecektir. Belirti göstermeyen vakalar olabileceği için gerçekte enfekte olan kişi sayısı daha yüksek olabilir.
- Orta derece şiddetteki bir salgın 65 bin kişinin ölümüne yol açabilir.
- İngiltere’ye muhtemel maliyeti 2,35 trilyon sterlin olabilir.
- Salgın sonlansa bile, sağlık ve sosyal hizmetlerin eski haline dönmesi aylar ve hatta yıllar alabilir.
- Hükümetin acil duruma hazırlıksız yakalandığının ya da yetersiz yanıt verdiğinin düşünülmesi halinde kamuda yoğun bir tepki oluşabilir.
Muhalefetten tepki
Hükümet üzerindeki baskı artıyor. Ana muhalefetteki İşçi Partisi’nin gölge kabinesinden Rachel Reeves, ifşaların “endişe verici olduğunu ve hükümetin koronavirüs kaynaklı bir pandemiye karşı planlama ve hazırlık konularında soru işareti yarattığını” söyledi. Reeves, kabine işlerinden sorumlu Bakan Michael Gove’dan Pazartesi günü Parlamento’da “bu belgenin okunup okunmadığına ve hangi hazırlıkların yapıldığına dair” bir açıklama yapmasını talep etti.
LONDRA
