Kürt edebiyatının unutulmaz şairlerinden biri olan Seydayê Tîrêj’in ölümünün üzerinden 19 yıl geçmesine rağmen şiirleri hala dillerde
Kürt edebiyatına ve şiirine büyük katkılar sunan, çağdaş Kürt edebiyatçılarına zengin bir edebi miras bırakan Seydayê Tîrêj’in ölümünün üzerinden 19 yıl geçti. Seydayê Tîrêj takma adıyla tanınan Şair Mele Nayif Heso, Kürt edebiyatının unutulmaz şairlerinden biri oldu. 1923 yılında Qamişlo’nun Necmûk köyünde dünyaya gelen Seydayê Tîrêj, Kürt edebiyatı kütüphanesine yüzlerce eser kazandırdı. Seydayê Tîrêj 6 yaşında ailesiyle birlikte Amûdê’nin Sê Mitkê Newaf köyüne göç eder. Burada köy imamından okuma yazma öğrenen Seydayê Tîrêj, Kur’an’ı ezberler, Arapça öğrenir ve İslam’la ilgili kitaplar okur. 1937 yılında Amûdê’ye giden Seydayê Tîrêj, burada 5 yıl eğitim görür. Amudê’de Cegerxwin, Nuredin Zaza, Helen Heşyar ve Qedri Can gibi ünlü Kürt sanatçılarla tanışan Seydayê Tîrêj, Kürtçe şiirler yazmaya başlar.
Yüzlerce şiir yazdı
1952 yılında Baas rejiminin güvenlik güçleri tarafından tutuklanan Seydayê Tîrêj’in eserlerinin bulunduğu kitaba el konulur. Seydayê Tîrêj eserlerinde milli duyguların yanı sıra, coğrafyasının doğasını ve aşk konularını da eserlerinde işler. Yüzlerce şiir yazan Seydayê Tîrêj’in Xelat, Zozan ve Cûdî isminde 3 şiir kitabı bulunuyor.
Şiirlerinde kadınlar
Kürt destanlarını da eserlerine konu eden, “Siyabend û Xecê” destanı üzerine 335 beyit yazan Seydayê Tîrêj, Peygamber’in doğumunu anlatan mevlidi de Kürtçe’ye çevirir ve birçok eseri de basılmadığı için kaybolur. Birçok eserinde Kürt gençlerine serhildan çağrısı yapan Tîrej, korkuyu yenmelerini ister ve yine eserlerinde kadınlara önemli bir yer ayırır. Edebiyat yolculuğunu 79 yıl boyunca sürdüren Seydayê Tîrêj, ardında büyük bir kültürel miras bıraktı. Kürt Dili Öğretmeni Ezîz Hecî Mûrad, Seydayê Tîrêj’in Kürt dili için büyük bir okul olduğunu ifade etti. Seydayê Tîrêj sayesinde Kürtçe okuyup yazdığını söyleyen Mûrad, Seydayê Tîrêj’in ardında bıraktığı eserlerin büyük bir miras olduğunu ifade etti. 23 Mart 2002 günü 79 yaşında hayata veda eden Seydayê Tîrêj, Kürt edebiyatında emek veren sanatçılar için ardında zengin bir miras bıraktı.
KOBANÊ