Bütün ülkelerden yüzlerce şairin temsilcisi olan Dünya Şiir Hareketi, 20. yüzyılın en büyük şairlerinden Vladimir Mayakovski’nin, doğumunun 125. yıldönümü nedeniyle “Halka Dönüş” başlığıyla bir bildiri yayınlayarak bugün (19 Temmuz Perşembe) bütün ülkelerde düzenlenecek şiir dinletilerinde şairleri barış, özgürlük ve adalet için seslerini yükseltmeye çağırıyor.
İstanbul’da Türkiye Yazarlar Sendikası ve Nâzım Hikmet Kültür Merkezi birlikteliğinde düzenlenecek dinletide Dünya Şiir Hareketi’nin bildirisini okumasının ardından, şairler Mayakovski şiirleri okuyacaklar. Yine bugün Ankara’da Nâzım Hikmet Kültür Merkezi’nde de programa uygun etkinlikler var.
Dünya Şiir Hareketi’nin ‘Halka Dönüş’ başlıklı bildirisi şu şekilde: “Halka Dönüş, büyük çıkar çevrelerinin toplumsal yaşamda ve ekonomide başat bir etkiye sahip olması demek olan korporatizm, bütün dünya ülkeleri hükümetlerinde şoven ve popülist liderler ve güçlü savaş aygıtları yaratarak kendini gösteriyor. Dünya Şiir Hareketi bedenleri ve ruhları yoksullaştıran bu düzene hayır diyor. İnsan emeğinin değerini yok sayan kapitalizmin, otomatizasyon ve robotlaştırma yoluyla intihar etmekte olduğunu biliyoruz.İnsanlığın kurtuluşu ve geleceği için nükleer silahların bütünüyle yok edilmesinden başka seçenek olmadığı herkesçe bilinen bir gerçektir. Dünya Şiir Hareketi’nin temsil ettiği yüzlerce dünya şairi bu gerçeği bilmekte ve bütün ülkelerde, 20. yüzyılın ilk sokak şairi ve aynı zamanda da geçen yüzyılın ilk halk devrimini kucaklamış ilk şair olan Vladimir Mayakovski’nin doğum tarihi olan 19 Temmuz Perşembe günü, ‘Halka Dönüş’ sloganıyla savaş karşıtı şiir okumaları düzenlemeye çağırmaktadır. O gün şairler bütün ülkelerde bu şiir okumalarında bir araya gelmeli ve halkın acılarını ve umutlarını dile getiren şiirler, yarının özgürlüğünün güçlü sesi olmalıdır.”
***
Dünya Şiir Hareketi (World Poetry Movement), 8 Temmuz 2011’de, Colombia’nın Medelline kentinde, 37. Uluslararası Medelline Şiir Festivali sonrasında, pek çok ülkeden elliye yakın şair ve şiir festivali yöneticisi tarafından kuruldu. O günden bu güne, Türkiye de içinde olmak üzere dünyanın pek çok ülkesinde şiir festivalleri düzenlenmesine katkıda bulunmakta ve yine dünya ölçeğinde savaş-ırkçılık-sömürü karşıtı eş zamanlı şiir etkinlikleri düzenlenmesine öncülük yapmaktadır. Bu yıl, 19 Temmuz etkinliklerinin yanı sıra, yine WPM çağrısıyla, Ağustos ayı süresince bütün ülkelerde “Şiirin Halka Dönüşü” başlığı altında şiir etkinlikleri düzenleyecektir.
***
Bu yılki etkinlikler Vladimir Mayakovski’ye adanmış. Mayakovski 1893’te Gürcistan’da yoksul köylü bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Rus kökenli Mayakovski, şair ve oyun yazarı olmasının yanı sıra sinema ve tiyatro oyunculuğu da yapmıştır. Daha lise öğrenimi sırasında sanat ile fazlaca ilgilidir. Sanata olan bu yakınlığı öğretmeni tarafından fark edilir ve Mayakovskiye çeşitli sanat dersleri verilmeye başlanır. Şiire karşı yoğun bir ilgi duymaktadır ve bunun yanı sıra sosyalizm düşleri kurmaya başlayan Bolşevik partinin eylemlerine katıldığı için defalarca tutuklanır. Bu olaylar sırasında henüz 15 yaşındadır.
Sonrasında Moskova Resim ve Heykel Okulu’na yazılır ve sanatçı kişiliğini, özgünlüğünü burada da kanıtlamayı başarır. Mayakovski, bu dönemde Rusyadaki Fütürizm akımının en sağlam temsilcilerinden olur. Sıradan düşünce biçimlerini bir kenara atan bu akım geleceğin, sanata en büyük yansımasıdır. Rus fütürizmini devrimle kurulacak yeni bir düzenle resme yansıtan Mayakovski, bir yandan da şiirleri ile insanları etkilemektedir. Yine bu sıralarda Mayakovski, yazdığı oyunların yanı sıra tiyatro oyunculuğuyla da anılmaktadır. Dünya ise bu sırada büyük bir savaşa hazırlanmaktadır. Takvimlerin 1914’ü gösterdiği sıralarda I. Dünya Savaşı başlar. 3 yıl sonra ise Mayakovski’nin de hayalini kurduğu Ekim Devrimi gerçekleşir. Hayalleri gerçekleşen Mayakovski, 36 yıllık yaşamı süresince sanatı ve politikayı birlikte yürütmeyi tercih etmiştir. Propaganda konusunda fazlasıyla iyi olan, kalemini oldukça iyi kullanan Mayakovski’nin bu özelliği dikkatleri onun üzerine çekmektedir. 1920’li yıllarda Mayakovski, çeşitli gazete ve dergilerde yazmaya başlar. Rus şair Sergey Yesenin’in intiharı ile sarsılan Mayakovski, dostu için bir şiir yazar ve bu şiir Ruslar tarafından olumsuz bir şekilde karşılanır. 1930 yılında ise Mayakovski, silah ile yaşamına son verir. Mayakovski, kısacık ömrüne büyük bir mücadele ve özgün bir sanat sığdırmayı başarmıştır.
Dünya Şiir Hareketi’ne selam… Mayakovski’nin anısına saygıyla.
