Haziran ayında ‘Kadınların sesi yaşamın yüzü’ sloganıyla yayın hayatına başlayan Jin Tv, yüz yıllık Kürt kadın yayıncılığının mirasıyla yoluna devam ediyor
Kürt kadın gazetecilerin emeği ile okuyucuya ve izleyiciye ulaşan ve bugüne kadar yüzden fazla yayın organına imza atılan mirasa 30 Haziran’da Jin Tv’de katıldı. ‘Kadınların sesi yaşamın yüzü’ sloganı ile yayın hayatına giren Jin Tv’yi diğer televizyonlardan ayıran önemli bir özelliği, kameramanından rejisine, sunucusundan konuğuna her şeyin kadın olduğu ve kadının özneleştirildiği bir yayın kuruluşu olması. Çok dilli, çok kültürlü, çok yönlü bir yayın çizgisini esas alan Jin Tv’yi Kürt kadınların yüzyıllık basın deneyiminin ve birikiminin bir parçası olarak değerlendirmek gerekiyor.
İlk yayın 1898’de çıktı
Bölgede basın geleneği 22 Nisan 1898’da sürgünde çıkarılan ‘Kürdistan Gazetesi’ ile başladı. Sadece 20 yıl sonra ,1918’de yayınlanan ‘Jîn Dergisi’ kadın gazeteciler için bir milat olur. Yine burada belirtilebilecek bir başka mecra ise, Osmanlı İmparatorluğu içinde yer alan bütün etnik unsurlardan kadınların ortaklaşmasıyla kurulan ‘Kadınlar Dünyası’ isimli dergidir. Genel bir derleme yapıldığında 1950-2018 yılları arasında bölgenin dört parçasında ve diasporada kadınların çıkardığı 106 dergi, gazete, ajans ve internet sitesine rastlamak mümkün.
90’larda ivme kazandı
1990’lı yılların başından itibaren kadın basın-yayıncılığının gelişmesi açısından daha güçlü bir zemin yaratıldı. İlk kadın ideolojik dergisi ‘Jina Serbilind’ 1993 yılının baharında Avrupa’da yayına başladı. İlk kadın gazetesi olan “Jiyana Azad” ise, 8 Mart 1997 yılında haftalık olarak çıkıyordu. 1998 yılında ise “Özgür Kadın” dergisi yayına başladı. ilk kez merkezi bir ideolojik dergi olan Tanrıça Zilan 2001 yılında çıkartıldı. Avrupa’da ise bu dönemde kadınların sesi olmayı amaçlayan Newaya Jin, 4 Nisan 2005 yılında Kürt kadınları tarafından çıkarıldı.
Cinsiyetçiliğe alternatif
Eril, cinsiyetçi haber dilinin bir alternatifini oluşturmak adına ilk adımı atan Kürt kadınları haberin cinsiyetçi doğasını değiştirmeyi amaç edinen bir kadın haber ajansı kurdu. Jin Haber Ajansı (JINHA) 8 Mart 2012 yılında kuruluşunu ilan etti. “Ve yazıyoruz. Erkekler ne der diye düşünmeden yazıyoruz” sloganı ile yola çıkan JINHA, 2016 yılında kapatıldı. Ardından internetten yayın yapan Gazete Şujin’de bir yılını doldurmadan 27 Ağustos 2017’de kapatıldı. Kendine ait medyanın açtığı yolun gerekliliğine inanan kadınlar yollarına Jinnews ile devam ediyor. Sakine Cansız, Fidan Doğan ve Leyla Şaylemez’in katledilişinin yıldönümü olan 9 Ocak’ta kurulan Jin Tv ise, 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü’nde yayına başlayarak aynı yoldan ilerliyor.
İSTANBUL
