İran’da rejimin 176 kişiyi öldürüp yalan söylemesi üzerine başlayan protestolar devam ediyor. Göstericilere müdahale eden devlet güçleriyle eylemciler zaman zaman çatıştı. İktidar Kerrubi’nin oğlunu da gözaltına aldı
İran rejimi; klasikleşen ‘idam’, ‘hapis’, ‘işkence’ , ‘eleştiri ve ‘gösteri yasağı’ politikasını yeniden tedavüle çıkardı. Rejiminin beceriksizliğini eleştirip dini liderin yetersiz olduğu eleştirisi yapan cumhurbaşkanı adaylarından ve meclis eski başkanı Mehdi Kerrubi’nin oğlu gözaltına alınarak gözdağı verildi. İran Anayasayı Koruyucular Konseyi de İran Meclis seçimleri için adaylık başvurusu yapan 90 kişinin adaylıklarını reddetti. Birçok ülkeden yolcuların olduğu uçağı füze sandıkları gerekçesiyle düşürdükleri halde yalan söyleyip “teknik arızadan düştü” diyen rejimin dini lideri Ayetullah Hamaney’in rehberlik kabiliyeti olmadığını söyleyen muhalefet liderlerinden Mehdi Kerrubi’nin oğlu Hüseyin Kerrubi, gözaltına alındı.
İran’ın yarı resmi ajansı Fars’ın haberine göre, Hüseyin Kerrubi evine baskında gözaltına alındı. Ulusal Güven Partisi Merkez Konseyi Üyesi de olan Kerrubi’nin gözaltı nedeninin, 11 Ocak’tan beri devam eden gösterilere verdiği destek olduğu belirtiliyor. İran’da 12 Haziran 2009’da yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerine Mahmud Ahmedinejad, Mir Hüseyin Musevi (1989’da başbakanlık kaldırılınca son başbakandı), meclis eski başkanı Mehdi Kerrubi, Muhsin Rızai aday olmuştu. Reformcu adaylar Musevi ve Kerrubi şaibe olduğunu söyleyp eylemlere destek verince 2011’de ev hapsine mahkum edilmişlerdi. Hasan Ruhani de hapsi sürdürüyor. Kerrubi, benzin zammı protestoları sırasında “Sahamnews” haber sitesinde yayınlanan açıklamasında devlet güçlerinin gösterilerde ölümlere yol açan müdahalelerini “facia” olarak nitelendirmiş, bağımsız bir soruşturma istemişti. Kerrubi, protestoların sebeplerinin ülkedeki “yolsuzluk, ayrımcılık, halkı küçümseme ve eşitsizlikten” kaynaklandığını ifade etmişti. Rejimin yolcu uçağı düşürmesi sonrası da Mehdi Kerrubi, Kaleme adlı internet sitesinde yayınlanan mektubunda Ali Hamaney’in “rehberlik” için yeterli şartlara sahip olmadığını kaydetmiş, “Bu olaylar katliam zincirinin halkalarını oluşturuyor… Çok açıktır ki kudret, cesaret, yönetim ve siyaset yönünden rehberlik için yeterli şartlara sahip değilsiniz” demişti.
Süleymani’nin posteri indirildi
Tahran’dan kalkan Ukrayna’ya ait yolcu uçağını 8 Ocak’ta ABD füzesi sanıp düşüren İran rejimine karşı protestolar devam ediyor. Göstericiler yer yer devlet güçleriyle çatışıp “diktatöre ölüm” sloganı attı. Rejimin gövde gösterisine dönüştürdüğü ve günlerce sürdürüdüğü Kasım Süleymani’nin cenaze töreni sonrası İran’da muhalefetin protestolarının duracağı yorumları yapılırken eylemciler günlerdir rejime öfkesini dini lider dahil yönetimin istifasını isteyerek ortaya koyuyor. Sosyal medyada yayınlanan bir videoda ABD suikasti sonucu ölen Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’nin (Qassem Soleimani) posteri tekmelenip indiriliyor. Göstericiler ABD tarafından öldürülen Süleymani’nin posterlerini de yaktı. İlk temas mı? Öte yandan The Independent haberine göre Umman Sultanı Kabus bin Said’in ölümü sonrası törenlerin yapıldığı Umman’ın başkenti Maskat’taki ABD ve İran büyükelçiliklerinin, Süleymani krizinin ardından ilk temasta bulundu.
‘Özel bir mahkeme kurulmalı’
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, “trajik” olarak tanımladığı uçak düşürmenin detaylı şekilde araştırılacağını ve tüm sorumluların cezalandırılacağını kaydetti. Ruhani, “Bu affedilemez bir hataydı. Uçağın düşürülmesinden tek bir kişi sorumlu tutulamaz. Yargı erki, bir yüksek yargıç ve onlarca uzmandan oluşan özel bir mahkeme kurmalıdır” dedi. Uçakta 176 kişi katledilmişti.
Büyükelçilik krizi tırmanıyor
İran ile İngiltere arasındaki büyükelçi krizi devam ediyor. İran Dışişleri, İngiltere’nin Tahran Büyükelçisi Rob Macaire’in olaylara müdahalesini sürdürmesi halinde, elçiliğin kapatılabileceği sinyalini verdi. İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab ise ülkesinin Macaire’in gözaltına alınmasıyla ilgili İran’dan özür talep edeceklerini söyledi. Macaire sadece ölenler için anmaya katıldığını vurgulamıştı.
Vekil adaylarına yine tırpan atıldı
İran rejimi milletvekili adayı olmasını istemediği isimleri elemeyi devam ettiriyor. İran Anayasayı Koruyucular Konseyi Sözcüsü Abbas Ali Kedhudayi, İran Meclisi’ndeki 90 milletvekilinin genel seçim aday adaylıklarının reddedildiğini söyledi. İran’da 11. dönem milletvekili ve 5. dönemin ilk uzmanlar meclis seçimlerinin, 21 Şubat’ta yapılması planlanıyor.
Johnson: Anlaşma değiştirilsin
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, İran’la nükleer anlaşmayı ABD Başkanı Donald Trump’ın isteklerini karşılayacak bir anlaşmayla değiştirme çağrısı yaptı. BBC’ye değerlendirmede bulunan Johnson, “Gelmiş geçmiş en kötü anlaşma. Gelin anlaşmayı değiştirmek için birlikte çalışalım ve yerine bir Trump anlaşması koyalım” dedi.
DIŞ HABERLER