İran, ABD’nin Irak’ta bulunan 2 üssüne füze saldırısı düzenledi. ABD Başkanı Trump “her şey yolunda” açıklamasında bulunurken, ülkelerden ilk tepkiler gelmeye başladı
İran, ABD’nin general Kasım Süleymani’yi öldürmesinin ardından gece yarısı Irak’ta ABD önderliğindeki uluslararası güçlerin kullandığı iki üsse füze saldırısı düzenleyerek misillemede bulundu.
İran, Süleymani’nin intikamının “doğru zamanda, doğru yerde, en ağır şekilde alınacağını” söylemiş ve üç günlük yas ilan etmişti.
ABD ordusundan yapılan açıklamada ABD önderliğindeki koalisyonun askeri personelinin konuşlu olduğu Irak’taki en az iki üsse İran topraklarından en az 12 adet balistik füze fırlatıldığı belirtildi. Saldırılar Türkiye saati ile ile 01.30 sıralarında gerçekleşti.
İran: 80 ABD’li öldü
İran devlet televizyonu ise, Irak’taki hedeflere 15 balistik füze gönderildiğini ve 80 ABD’linin öldüğünü iddia etti. Bunun yanında ABD’nin saldırıya yanıt vermesi halinde İran’ın çok daha sert ve ezici şekilde karşılık verileceği uyarısında bulunuldu..
Saldırılarda El Esad hava üssü ve Erbil’deki bir üssün hedef alındığı bildirildi. Irak’ta 5 bin civarında ABD askeri bulunuyor.
Irak’ta askerleri bulunan Almanya, Danimarka, Norveç, Polonya ve İngiltere, ülkelerine ait kuvvetler arasında herhangi bir ölen ya da yaralanan olmadığını açıkladı. Iraklı yetkililer de kendi askerlerinin saldırıdan zarar görmediğini duyurdu.
Pentagon: ‘Tüm tedbirler alındı’
Pentagon Sözcüsü Jonathan Hoffman yaptığı yazılı açıklamada, “7 Ocak’ta ABD Doğu Yakası saatiyle akşam 5.30 sularında İran, Irak’taki ABD ve koalisyon kuvvetlerine bir düzineden fazla füze ile saldırı düzenledi. Bu füzelerin İran’dan fırlatıldığı ve ABD ve koalisyon askerlerinin konuşlandırıldığı El Esed üssü ile Erbil üslerini hedef aldığı açıktır. İlk hasarları değerlendirmeye çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.
Hoffman, İran’ın muhtemel saldırılarına karşı Pentagon’un tüm tedbirleri aldığını ve söz konusu iki üssün de İran’ın saldıracağına yönelik belirtiler üzerine teyakkuza geçirilmiş olduğunu kaydetti.
Trump: Her şey yolunda
ABD Başkanı Donald Trump, ABD saati ile dün gece Twitter’da hasar tespit çalışmalarının devam ettiğini ve açıklama yapacağını ifade etti. Saldırının düzenlendiği el-Esad hava üssünü Aralık 2018’de ziyaret etmiş olan Trump, “Her şey yolunda!” dedi.
İran’dan BMGK’ya mektup
İran devlet medyasının haberine göre, Tahran yönetimi Devrim Muhafızları Ordusu’nun ABD’nin Irak’taki Ayn el-Esed Hava Üssü’nü onlarca balistik füzeyle vurmasının ardından Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne (BMGK) ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’e mektup gönderdi. Mektupta, “Savaş peşinde değiliz. Bize karşı yapılacak her türlü askeri maceracılığa karşı uyarıda bulunuyoruz” ifadelerine yer verildi
İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, “İran’ın Birleşmiş Milletler (BM) Şartı’nın 51. maddesi kapsamında kendini savunmak için orantılı önlem” aldığını kaydetti. Zarif İran vatandaşları ile üst düzey yetkililerine saldırı düzenlenen üslerin hedef alındığını belirtti. Zarif savaşı tırmandırmak istemediklerini ancak saldırılara karşı kendilerini savunacaklarını söyledi.
İran Devrim Muhafızları, devlet televizyonunda yayımlanan açıklamalarında Kasım Süleymani’nin geçen hafta ABD tarafından öldürülmesine karşılık olarak füze fırlattıklarını teyit etti.
İran televizyonunda yer alan İran’ın ruhani liderinin makamından üst düzey bir yetkili tarafından yapılan açıklamada füze saldırısının ele alınan birkaç misilleme senaryosundan “en hafifi” olduğunu ifade etti.
Hamaney: Tokadı indirdik
İran’ın dini lideri Ali Hamaney, İran’ın Irak’taki Amerikan üslerini füzeyle vurmasını “yüzlerine tokadı indirdik” şeklinde nitelendirdi, Kasım Süleymani’nin öldürülmesinin “direnişe yol açtığını” söyleyerek, “Onun şehitliğinin yol açtıkları karşısında eğiliyorum” dedi. Hamaney Kasım Süleymani’nin cenazesi sonrası yaptığı ve canlı yayınlanan ilk konuşmasında “Büyük değişimler gerçekleşecek. Dünyanın gidişatı etkilendi” ifadelerini kullandı.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise “misilleme” sonrası devlet televizyonunda yaptığı açıklamada Süleymani’nin öldürülüşüne işaret ederek ABD’ye, “Kolumuzu kestiler, biz onların bölgedeki bacaklarını keseceğiz” sözleriyle seslendi.
Haşdi Şabi’den tehdit
Diğer taraftan Süleymani’ye düzenlenen saldırıda hayatını kaybeden İran destekli Irak Şii milis gücü Haşdi Şabi’nin Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi el Mühendis için Haşdi Şabi’den intikam tehdidi geldi.
Haşdi Şabi Komutanlarından Kais el Khazali Twitter’dan yaptığı açıklamada İran’ın füze saldırısı ile Süleymani’nin öldürülmesine ilk tepkisini verdiğini söyledi. “Şimdi Ebu Mehdi el Mühendis’in katline Irak’ın ilk cevabını verme vakti gelmiştir” dedi ve bu saldırının İran’ın füze saldırısından aşağı kalmayacağını da sözlerine ekledi.
IRAK: İran bizi önceden bilgilendirdi
Irak Başbakanı Adil Abdülmehdi de, İran’ın dün geceki saldırılardan önce kendilerine sözlü olarak bilgi verdiğini açıkladı. Abdülmehdi, Irak’taki Amerikan askerlerinin hedef alınacağını öğrendiklerini ancak Tahran’ın hangi noktalara saldıracağına dair bilgi vermediğini söyledi. Saldırıdan haberdar olur olmaz Irak güçlerini uyardığını söyleyen Abdülmehdi, Irak veya koalisyon güçlerinden yaralanan asker olmadığını belirtti. Abdülmehdi, Irak’n egemenliğinin ihlalini reddettiğini söyleyerek, itidal çağrısında bulundu. Irak Başbakanı, krizin topyekun savaş potansiyeli içerdiği uyarısı yaptı.
IKBY: Endişeliyiz
Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi, bölgede yükselen gerilim nedeniyle endişeli olduklarını açıkladı. Açıklamada, ‘Kürdistan bölgesinde ve Irak’ta ABD liderliğindeki IŞİD’le mücadele koalisyonuna desteğin bir gereklilik olduğu’ belirtildi.
İngiltere kınadı
İngiltere, İran’ın Irak’taki Amerikan üslerine yönelik füze saldırılarını kınadı, tansiyonu azaltma çağrısı yaptı.
İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab, “İngiliz güçlerinin de aralarında olduğu Koalisyona ev sahipliği yapan Irak askeri üslerine yönelik İran’ın bu füze saldırısını kınıyoruz” dedi.
Bakan Raab sözlerini, “İran’a bu pervasız ve tehlikeli saldırılarını tekrarlamama ve acilen tansiyonu azaltma çağrısı yapıyoruz” şeklinde sürdürdü.
Almanya’dan ilk resmi açıklama
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas İran’ın ‘meşru müdafaa yaptık’ dediği füze saldırısını kınadıklarını açıklarken itidal çağrısını yineledi. Maas, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “İran’ın koalisyon güçlerini de içeren Irak askeri üslerine yönelik füze saldırısını kınıyoruz. İran’ı, daha fazla tırmanmaya yol açabilecek herhangi bir adımdan kaçınmaya çağırıyoruz. Durumu sakinleştirmeye çalışmak için günlerdir tüm taraflarla temas halindeyiz. Herkesin bu durumda ihtiyatlı ve soğukkanlı davranmasını talep ediyoruz” dedi.
AB’den “şiddete son ver” çağrısı
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, İran’ın saldırısının ardından bölgede şiddetin tırmanmaması konusunda uyarıda bulundu. Von der Leyen Brüksel’de yaptığı açıklamada, “Diyaloğa yer açmak için silahların kullanılmasına artık son verilmeli” dedi. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ise konuyla ilgili açıklamasında, İran’ın saldırısının “gerilimin tırmanmasının başka bir örneği” olduğunu söyledi. Irak’ta IŞİD ile mücadele için oluşturulan uluslararası koalisyona işaret eden Borrell, “Şu andaki durum geçen yıllarda gösterilen çabaları tehlikeye atıyor” ifadesini kullandı. Borrell, bölgede şiddetin artmasının hiç kimsenin çıkarına olmadığını vurguladı. Bu arada Avrupa Birliği dışişleri bakanları Cuma günü Brüksel’de İran gündemi ile bir araya gelecek.
Stoltenberg kınadı
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Twitter’dan paylaştığı mesajında, NATO’nun İran’a şiddetten kaçınması için çağrıda bulunduğunu ifade etti. NATO müttefiklerinin, Irak’taki eğitim misyonuna ilişkin görüşmeler yürüttüğünü ve bu bağlamda kararlılığını koruduğunu aktaran Stoltenberg, İran’ın Irak’taki ABD ve koalisyon güçlerine yönelik saldırısını kınadığını bildirdi.
Fransa’dan ‘gerilimi azaltma’ çağrısı
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, saldırıyı kınayarak, artık “önceliğin gerilimin azaltılmasında” olması gerektiğini vurguladı. Fransız Bakan, “Şiddet sarmalına son verilmesi” gerektiğini belirterek, “itidal ve sorumluluğu desteklemek için” tüm taraflarla temas halinde olduklarını kaydetti.
Netanyahu İran’ı uyardı
İran’ın Irak’taki Amerikan üslerine yönelik füze saldırıları ardından bir açıklamada bulunan Netanyahu, “Kim bize saldırmaya kalkışırsa, en güçlü misillemeyi beklemeli” dedi. ABD’nin 3 Ocak günü Bağdat’ta öldürdüğü İranlı general Kasım Süleymani için “terörist şefi” ve Ortadoğu’daki “terör kampanyasının mimarı” tanımını yapan Netanyahu, ABD ile dayanışma içerisinde olduğunu ifade etti.
Netanyahu’ya göre Amerikan Başkanı Donald Trump’ı “hemen, gözüpek ve kararlı” kararından dolayı kutlamak gerekiyor. İran’ı İsrail’in temel düşmanı olarak değerlendiren Netanyahu, Arap ülkelerinin de İsrail ile “büyüyen ilişkilere” sahip olduğuna dikkat çekti.
İran ve Irak’a uçuşlar iptal
Bu arada Fransız Havayolu firması Air France, bölgede yükselen gerilim nedeniyle İran ve Irak hava sahasını kullanan uçuşlarının askıya alındığını duyurdu. Alman havayolu firması Lufthansa ise, her gün yapılan Frankfurt-Tahran uçuşunu iptal ettiğini açıkladı. Lufthansa, cumartesi günlerin yapılan Erbil uçuşunun da gerçekleşmeyeceğini duyurdu.
DIŞ HABERLER
