Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı kabine ve çıkardığı kararnamelerle uygulamaya koyduğu yeni sistemin yetkileri dudak uçuklattı. Yargı, yürütme, yasama, bütçe ve bakanlıkların yetkisi tek kişide
Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı’nı düzenleyen 1, 2 ve 3 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, önceki gün Resmi Gazete’de yayınlanmıştı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın yayınladığı kararnamelerin ayrıntıları, tüm yetkilerin tekkelleştiğini ortaya koyuyor. Yeni sisteme göre Cumhurbaşkanı tüm kamuyu 9 kurul üzerinden yönetecek. Oluşturulan 9 politika geliştirme kurulu, Cumhurbaşkanı’nın kamu üzerindeki gözü olacak. Kurullar bakanlıklar için politika geliştirecek, bakanlıkların uygulamalarını Cumhurbaşkanı’na rapor edecek. En az 3 üyeden oluşan 9 kurulda Cumhurbaşkanı tarafından atanacak en az 27 kişi, 16 bakanlık için politika geliştirecek, geliştirdiği politikanın uygulanmasını Cumhurbaşkanı adına denetleyecek. Ofisler ise bu politikaların geliştirilmesine ve uygulanmasına yardımcı olacak. Genelkurmay Başkanlığı, MİT, Diyanet İşleri Başkanlığı gibi çok önemli kurumlar, bürokrasinin içinde “Cumhurbaşkanlığı’na bağlı kurum ve kuruluş” olarak tanımlanacak. Yeni sistemin ilk kararnamesine göre sadece tek adama bağlı yönetim sisteminin ayrıntıları:
İşte yetkilerin bır kısmı
Cumhurbaşkanlığı Genel Sekterliği’nin yerine, İdari İşler Başkanlığı kuruldu. İdari İşler Başkanı, Cumhurbaşkanı’nın TBMM ile olan koordinasyonunu sağlayacak, bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılacak mevzuata ilişkin hazırlama usul ve esaslarını belirleyecek. İdari İşler Başkanı; “iç güvenlik, dış güvenlik ve terörle mücadele” konusunda koordinasyonu da sağlayacak. Cumhurbaşkanlığı’nın bütün birimlerini, işlemlerini ve hesaplarını İdari İşler Başkanlığı denetleyecek. En yüksek devlet memuru olan İdari İşler Başkanı bir tek Cumhurbaşkanı’na karşı sorumlu olacak.
- Milletvekillerinin dokunulmazlıklarının kaldırılmasına ait işlemler yapma görevi Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı’na devredildi.
- Devletin sevk ve idaresinde görevli üst kademe yöneticiler hakkında bilgi toplamak, sicil özetlerini ve biyografilerini toplamak İdari İşler Başkanlığı’na bağlı Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü’nün görev alanına girecek.
- Kamu kurum ve kuruluşlarında, kamu bankalarında çalışanlar; adli ve idari yargı mensupları, hakim ve savcılar üç yıl süreyle cumhurbaşkanlığında görevlendirilebilecek.
- Erdoğan, Cumhurbaşkanı Yardımcılığı makamını ilk etapta bir kişi ile sınırlı tuttu. Ancak kararnamede bu makam “Cumhurbaşkanlığı Yardımcıları” olarak tanımlandı.
- Cumhurbaşkanlığı’nda “Bilim, Teknoloji ve Yenilik”, “Eğitim ve Öğretim”, “Ekonomi”, “Güvenlik ve Dışpolitikalar”, “Hukuk”, “Kültür ve Sanat”, “Sağlık ve Gıda”, “Sosyal Politikalar” ve “Yerel Yönetim” alanlarında 9 politika kurulu oluşturuldu. Cumhurbaşkanı, tüm bu kurulların başkanı oldu. Kurullar en az 3 üyeden oluşacak. Kurul üyeleri Cumhurbaşkanı tarafından atanacak.
- Kurullar, doğrudan Cumhurbaşkanı ile çalışacak, Cumhurbaşkanı’nın talimatlarını yerine getirecek. Kurullar, her türlü bilgi ve belgeyi, bakanlıklar ve kamu kurum ve kuruluşlarından talep edebilecek.
- Hukuk Politikaları Kurulu ise Türkiye’nin neredeyse tüm sorunları ile ilgili politika geliştirecek. Adalet de tek kişiye bağlandı. Cumhurbaşkanı Anayasa Mahkemesi’nin 15 üyesinden 12’sini atarken, yüksek yargının (Danıştay, Yargıray vb.) diğer atamalarında da cumhurbaşkanlığı ezici çoğunlukla atama yapıyor, Meclis’e sembolik atama sayısı verildi.
- Şehir politikaları, imar, inşaat, çevre, enerji, sağlık, eğitim başta olmak üzere tüm başlıklarda rant dağıtma mekanizması cumhurbaşkanına geçerken, yetkiler tekelleşti.
- 4 ofis: Cumhurbaşkanlığı’nda 4 tane ofis kurulacak. Bu ofisler, “Dijital Dönüşüm”, “Finans”, “İnsan Kaynakları” ve “Yatırım” alanlarında çalışacak.
İçişleri’ne idari bölme yetkisi
Hürriyet’in haberine göre, İçişleri Bakanlığı’nın, görev tanımına, “yurdun iç politikasına, il ve ilçelerin genel ve özel durumları ile ilgili değerlendirmeler yapmak ve cumhurbaşkanına teklifte bulunmak” ve “ülkenin idari bölümlere ayrılması, il ve ilçelerin genel idarelerini düzenlemek” eklendi. Çözüm sürecinde rol oynayan Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı da kapatıldı.
HABER MERKEZİ
