Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, bakanlığın bütçe görüşmelerinde milletvekillerinin Afrin’deki zeytinlerle ilgili sorularının hiçbirini cevaplamadı.
Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, Ticaret Bakanlığı 2020 yılı bütçesi görüşüldü. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, komisyon üyelerinin Afrin’deki zeytinyağı ticareti ile ilgili sordukları soruların hiçbirine yanıt vermedi. Pekcan, komisyonda yaptığı sunumda gümrüklere pekçok yenilik getirildiğini belirterek, Afrin’de açılan Zeytin Dalı Gümrük Kapısı’nın faaliyete geçirdikleri bilgisini verdi.
’52 bin ton zeytinin hangi rejime göre alındı’
Pekcan’ın sunumu sonrası söz alan HDP Plan ve Bütçe Komisyon Üyesi Erol Katırcıoğlu, Afrin’den ithal edilen 52 bin ton zeytinin hangi rejime göre alındığını sordu. Katırcıoğlu, “İçerideki zeytin üreticilerinin iddiasına göre bu zeytinler Türkiye’ye getirilmiş ve Türkiye’de işlenerek yurt dışına satılmış. Şimdi, bunun nasıl bir mekanizma içerdiğini doğrusu merak ediyoruz, bunu da cevaplarsanız sevinirim” dedi.
Tarım Kredi Kooperatifine özel izin verilmiş
CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakıroğlu, Afrin ile ilgili Bakanlığa defalarca soru önergesi verdiğini fakat doğru bir cevap alamadığını söyledi. Bakıroğlu, “Bu yağı bildiğiniz gibi, Tarım Kredi Kooperatifleri getiriyor. En son bize doğru bilgiyi, doğru olduğuna inandığımız bilgiyi daha doğrusu, Tarım Kredi Kooperatifleri verdi. 26 bin ton 2019 yılında Suriye’den zeytinyağı gelmiş. Oysa Tarım Bakanımız 5 bin ton zeytinyağı geleceğini söylemişti. Yani söylenen rakamın 5 katından daha fazla bir zeytinyağı girmiş. Ama burada kafamıza takılan birtakım sorular var: Mesela, bu ihraç kaydıyla ithalat yapılıyor fakat bu hangi rejime uymakta? Tarım Kredi Kooperatifine özel izin verilmiş” diye konuştu.
‘Afrin’de ticaret kiminle yapılıyor?’
HDP İstanbul Milletvekili Ali Kenanoğlu, Afrin’den getirilen zeytinlerin ÖSO tarafından yağmalandığını belirterek, şunları sordu: “Afrin’deki köylerdeki zeytinlerin yağmalanıp zeytinyağına çevrilmesi ve zeytinyağı olarak da Türkiye’ye gönderilmesi anlamına geliyor. Şimdi, karşımızda bir ülke yok. Bu kitapçığın 54’üncü sayfasında da şöyle bir cümle var: ‘5 Kasım 2019’da Zeytin Dalı Gümrük Müdürlüğünü ticaret faaliyetine açtık’ deniliyor. Karşımızda Suriye devletiyle bu konuda herhangi bir ilişki olmadığına göre bu ticaret kiminle yapılıyor? Yani bu Afrin’den yapılan ticaret kiminle yapılıyor? Bununla ilgili olarak Türk malı menşei vurularak yurt dışına satıldığı iddiaları var. Bu konuyla ilgili olarak yurt dışından Türkiye’deki herhangi bir firmaya ya da Türkiye Cumhuriyeti’nin herhangi bir kurumuna açılmış dava var mıdır?”
‘Başka ürün getirilip getirilmediğini biliyor musunuz?’
CHP Balıkesir Milletvekili Ahmet Akın ise, “Ülkemizde zeytinyağı üretimi ne şekilde azalmıştır ki Afrin’den zeytinyağı alıp -yerli üretim olan- dış piyasaya gönderilmektedir? Afrin’den zeytinyağı adı altında başka ürün getirilip getirilmediğini biliyor musunuz? Örneğin, ‘zeytinyağı’ deyip kaçak mazot getirilmesi söz konusu mudur?” diye sordu.
Patates de getirilmişti
Türkiye tarafından 20 Ocak 2018’de Afrin’e yapılan saldırı sonrası AKP’li birçok isim Afrin’den zeytin ve patates getirdiklerini itiraf etmişti. Dönemin Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, saldırıların yapıldığı bölgeden 4 bin ton patates ithal edildiğini açıklamıştı. Türkiye 2011 öncesi Suriye’ye patates ihraç ederken saldırılar sonrası “ithal” duruma gelmişti.
‘Çaldıklarını işleyip İsviçre’ye satıyorlar’
2019 yılının ilk aylarından da elde edilen zeytinyağının Türkiye etiketi ile İsviçre’ye ve birçok AB ülkesine satılması dünya gündeminde yer edinmişti. İsviçre’de Muhafazakar Demokrat Partili milletvekili Bernhard Guhl, zeytinin Türkiye tarafından işlenip AB ülkerilen satılmasını parlementoya getirerek, “Türkiye işgalindeki Afrin’de zeytinlikler, Türk güçleri ve desteklediği militanlar tarafından yağmalanıyor. Çaldıkları zeytini İspanya’ya satıyorlar” demiş, İsviçre Ulusal Parlamentosu’na bu ticaretin ve elde edilen potansiyel gelirin soruşturulması için çağrı yapmıştı.
Kaynak: MA
