Suriye Başkanı Esad’ın danışmanı Buseyna Şaban, Türkiye’nin Morek’teki gözlem noktasını imha edebileceklerini söyledi. Erdoğan ise İdlib’de durumun kötüleşmesi üzerine Putin ile görüşmek için Moskova’ya gitme kararı aldı.
Suriye kara delik haline gelip Türkiye çaresizlik içinde çırpınınca Putin’in telefonla görüştüğü Erdoğan’a, bir kez daha Astana-Soçi mutabakatında yüklenen ödevleri yerine getirme sözü verdirdiği öğrenildi. Putin, Erdoğan’la yüzyüze görüşmek için de çarpıcı bir taktiğe başvurdu. Suriye krizini zamana yayarak çıkarlarını realize eden Putin, Türkiye’ye milyar dolarlarla yeni nesil Su-57E uçakları pazarlamak istediğinin işaretlerini verdi. Resmi Suriye ajansı SANA haberine göre Silahlı Kuvvetler Genel Komutanlığı, Han Şeyhun, Morik, Latamina, Tellet el Sayyad, Depolar, Vadi el Anaz, Vadi el Asal, Kfarzeyta, Latmin, Marik Kibbe, Lahaya Garbiye, Lahaya Şarkiye, Tel Fas, Tel Latmin, Vadi Hasmin, Vadi Kasmin ve Kaab el Faras gibi kasaba, belde ve köyler düşürüldü. TSK’nin Sarman’da 8 No’lu gözlem üssü, Morik’te 9 No’lu gözlem üssü, Zaviye’de 10 No’lu gözlem üssü yer alıyor. Bu bölgeler en çok bombalanan alanlarda yer alıyor. Dolayısıyla bazı TSK gözlem noktaları da kuşatmada kaldı. Ancak İdlib’de TSK boyunduruk altına alınırken Lübnan’da görüşmeler yapan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu “Suriye’deki gözlem noktalarımız mahsur değil. Askerlerimizi kimse mahsur bırakamaz” demesi dikkat çekti.
Rusya önünde el-pençe duruş
Suriye’de Kürt karşıtlığı üzerine dış politikası nedeniyle, birçok ülke karşısında el-pençe duran Ankara, özellikle Suriye denkleminin önemli aktörü Rusya karşısında ezik kalıyor. Rejim ilerleyince 23 Ağustos’ta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, harekatın baş yürütücüsü Rusya Başkanı Vladimir Putin’le telefonla görüştü. Yerel seçim sürecinde sık sık Rusya’yı arayıp tavizler, ihaleler vererek harekata zaman zaman ara verdiren Erdoğan’ın “İdlib’deki ateşkes ihlalleri ve saldırılarının ülke milli güvenliği bakımından da çok ciddi bir tehdide dönüştüğünü belirttiği” vurgulandı. AKP’nin İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre Erdoğan 27 Ağustos 2019’da da Rusya Federasyonu’na günübirlik bir ziyaret gerçekleştirecek.
Görüşmeye ilişkin Kremlin’den de açıklama geldi. Telefon görüşmesinin Türk tarafının talebiyle gerçekleştiği belirtildi. Putin’in bir kez daha Erdoğan’dan bölgedeki gruplardan gelen tehdidin yok edilmesi adına ortaya koyulan ortak çabaların aktif hale getirilmesi ve Soçi mutabakatının yerine getirilmesini istediği, Erdoğan’ın da bu hususta anlaştığı kaydedildi. Astana-Soçi anlaşmasına göre, HTŞ (El Nusra) terörist olarak adlandırılıyordu. Tütkiye 12 gözlem noktası kurarak diğer grupları ayrıştıracaktı, M4-M5 otoyolları etrafı silahsızlandırılacak ve 20 km kadar alan silahtan arındırılmış bölge haline getirilecekti. Ancak Putin “Soçi’de, bölgenin yüzde 50’si teröristler tarafından kontrol ediliyordu. Şimdi yüzde 90’a ulaştı” dedi.
Silah fuarına götürecek
Öte yandan Sputnik’e konuşan Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov Putin ve Erdoğan’ın 27 Ağustos-1 Eylül tarihlerinde Moskova yakınındaki Jukovskiy Havaalanı’nda düzenlenecek olan MAKS2019 Uluslararası Havacılık ve Uzay Fuarı kapsamında bir araya geleceğini ifade etti. Putin’in İdlib’de sıkışan Türkiye’ye, Kürt ve İdlib meselelerini, NATO, ABD, AB ile Türkiye arasında yaşanan gerilimleri kullanarak S-400 satışından sonra yeni silahlar ve uçak pazarlama taktiği yaptığı anlaşılıyor. Çünkü Türkiye’de ilk parti S-400 kurulumu sonrası yaşanan ABD’nin F-35 uçak sisteminden Türkiye’yi dışlaması Putin’in iştahını kabartmıştı. Daha önce Türk Akımı doğalgaz boru hattı, Akkuyu nükleer ihalesi, S-400 ihalesi gibi ihalelerden büyük paralar kazanan Putin, 5. nesil savaş uçağı Su-57’nin ihracat versiyonu Su-57E’yi ilk kez görücüye çıkaracak MAKS-2019 Fuarı kapsamında. İşte Putin, Erdoğan ile bu fuar kapsamında bir araya gelecek. Morik üssüne tank ve mühimat taşıyan TSK konvoyu vurulunca da Ankara seseçıkaramamış, ölen 3 kişinin, yaralanan 12 kişinin sivil olduğunu iddia etmişti.
Ailelerini Afrin’e gönderiyorlar
Rusya hava kuvvetlerinin bombardıman desteğiyle Suriye ordusu Hama’nın kuzeyinde ve İdlib’de önemli yerleri ele geçirince, İdlib’deki bazı gruplar ailelerini Afrin’e gönderdi. Afrin’deki silahlı gruplardan da takviye aldıkları halde İdlib’in köy ve kasabalarından kaçan gruplar, demografik yapısıyla oynanan Afrin’e yerleşmeye çalışıyor. ANHA’nın haberine göre son 3 gün içerisinde bin 800 kişinin ailesi Şêra ilçesine bağlı Mersawa, Mery min ve Kefermeze köylerine yerleştirildi. Daha önce de Şam, Humus ve Dera’dan da Afrin’e getirilip yerleştirilenler olmuştu.
Esadın danışmanı: Gözlem noktalarını imha edebiliriz
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın Danışmanı Buseyna Şaban, gruplara silah tedarik etmek için kullanıldığını öne sürdüğü İdlib’deki TSK gözlem noktalarının Suriye ordusu tarafından imha edilebileceğini söyledi. Rus ajansı Sputnik’in haberine göre Lübnan’da yayın yapan el Mayadin televizyonuna demeç veren Şaban, “Türkiye, Astana görüşmelerinde varılan mutabakatları yerine getirmedi ve gözlem noktalarını silah transfer tesislerine ve Suriye toprakları işgal noktalarına dönüştürdü” dedi ve Türk gözlem noktaları ve El Nusra Cephesi’nin silah alışverişi yaptığını ve Suriyelilere karşı suç işlediğini kaydetti. Şaban, “Morek’teki Türk gözlem noktası kuşatma altında. Suriye ordusu, Türk gözlem noktalarını ve militanları imha edebilir” tehdidinde bulundu.
DIŞ HABERLER
