Farklı yaş ve statüden 7 kadının öykülerinin yer aldığı ‘Lal Hayal’ oyunu 7. Amed Tiyatro Festivali’nde izleyiciyle buluştu. Yönetmen Akay, Lâl Hayal’in Türkiye portresini yansıttığını söyledi
Bu yıl ‘Hakikat Özgür Kılar’ sloganıyla düzenlenen ve geçen yıl yaşamını yitiren Tiyatrocu Mehmet Emin Yalçınkaya’ya adanan 7. Amed Tiyatro Festivali, devam ediyor. Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi (DBB) Kültür ve Kongre Merkezi Çand Amed Tiyatro Salonu’nda süren festivalde, oyuncu Songül Öden’in farklı yaş ve sosyal statüden 7 kadını canlandırdığı tek kişilik oyunu “Lâl Hayal” sahnelendi. Yönetmenliğini Aysel Yıldırım ve Ezel Akay’ın yaptığı, “Lal Hayal” çok sayıda tiyatro takipçisi tarafından beğeniyle izlendi. Oyunun ardından Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Hülya Alökmen Uyanık, ekibe plaket takdim etti. Uyanık, tiyatro oyununda geçen bir kesite değinerek “Kadınlar cehennemi gördü, şimdi cenneti yaratma zamanıdır” dedi. Oyunun bitiminde ise seyirciler, hep bir ağızdan “Biji berxwedana zinandanan” sloganı atarak açlık grevlerine dikkat çekti.
Bir Türkiye portresi
Oyunu Mezopotamya Ajansı’na değerlendiren yönetmen Ezel Akay, farklı yaş ve sosyal statüden 7 kadının traji komik hikayesinin anlatıldığı Lâl Hayal’in Türkiye portresini yansıttığını söyledi. Akay, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Lal Hayal, farklı yaş ve sosyal statüden 7 kadının trajik komik hikayesini anlatır. Birbirinden farklı kadın figürlerinin yolu çözülmeye muhtaç polisiye bir hikayenin geriliminde buluşur” dedi. Sinema ve tiyatro karşılaştırması yapan Akay, tiyatronun daha başarılı bir yerde olduğunu söyleyerek, “Tiyatro bir yeraltı faaliyetidir. Bugün tiyatro salonların yüzde 80’i dolu. İnsanlar sonunda tiyatroya kapak attılar” dile getirdi.
Başşehir Diyarbakır
Diyarbakır’da ilk kez seyirci karşısına çıktıklarını ve izleyiciden etkilendiğini dile getiren Akay, “Seyirci büyük bir enerji ile izledi. İstanbul’da olmadığı kadar reaksiyon verdiler. Diyarbakır’ı yeni bir dünyanın başşehri olarak görüyorum. Ankara, İstanbul ve İzmir’de sanat üretenler Diyarbakır’a mutlaka gelmelidir. Diyarbakır’a yeniden başarılar diyorum” şeklinde konuştu.
‘Hafızası Lal’ı iyileştiriyor’
Boğaziçi Gösteri Sanatları Topluluğu (BGST) tiyatro biriminin “Zabel” oyununda yer alan Aysel Yıldırım da aynı zamanda Lal Hayal’in yönetmenliğini yapıyor. Lal Hayal’in feminist bir oyun olduğunu söyleyen Yıldırım, “Lal tek cümlesini sonda söylüyor. Ölmek istemiyorum. Lal çok küçük yaşta, babası annesi tarafından öldürülmüş, lal olmuş, susturulmuş. Çocukluk travmasını bastırmak için susmuş bir çocuk. Lal’in kurguladığı o bambaşka hayat tasarımına rağmen yine erkeğin en kaba haliyle uyguladığı fiziksel şiddet gelip yine onu buluyor” dedi.
Baskılar hala aynı
Diyarbakır’da izleyicinin çok beğendiği “Zabel” oyuna ilişkin de konuşan Yıldırım, Diyarbakır seyircisiyle bir araya gelmenin çok güzel bir duygu olduğunun altını çizerek sözlerini şöyle tamamladı: “Yesayan’ın sözüyle Diyarbakır seyircisiyle buluşmak çok güzeldi. Yüz yıl önce yaşanmış bir hikaye olarak dursa da aslında bugün de aynı şeyleri yaşıyoruz. Zabel Yasayan, yüz yıl öncesinden bugüne, bugünün sesiyle seslenmeyi başarabilen bir kadın. Çünkü aynı faşizm aynı baskı döneminde geçiyoruz. İnsanların yüreğine bir su serpiyor. Salonda seyircide enerji olduğunu hissettik. Çünkü bunu duymaya ihtiyacımız var. Aynı şekilde sokaklardan evlere kapatılıyoruz. Sözümüzün söylettirilmediği bir dönemdeyiz. Ama yılmak yok mücadeleye devam. Tıpkı içinde bulunduğumuz festivalde olduğu gibi 2 yıllık zorlu süreçten alınlarının akıyla çıktılar.”
Festival kapsamında bugün saat 15.00’da Şa Performans’ın ‘Jı Akademıyê re Raporek’ oyunu izleyiciyle buluşacak.
DİYARBAKIR