Yaşanan yıkımın ardından 12 gün geçti depremin etkilediği illerde halk kentleri terk etmeye başladı. Gidecek yeri olmayanlar yurttaşlar ise sorunlarını dayanışmayla aşıyor
Mereş’ın Elbistan ile Bazarcix (Pazarcık) ilçelerinde gerçekleşen ve 10 ilde yıkıma neden depremin üstünden 12 gün geçti. Son açıklanan resmi verilere göre depremde 39 bin 672 yurttaş hayatını kaybetti.
Deprem bölgelerinde artık enkaz kaldırma çalışmaları başlamış durumda. Kentlerden ise yoğun bir göç yaşanıyor. Halk zarar görmüş evlerinden çevre kentlere göç ediyor.
Mereş, Hatay ve Semsûr’da kent hemen hemen boşalmış durumda. Bu illerde kalmaya devam edenler ise enkaz altında yakınları bulunanlar ve yoksullar.
Öte yandan kayyum atanma tehlikesi ile karşı karşıya kalsa da halk yaralarını HDP’nin öncülüğünde kurulan koordinasyon merkezlerinde sarıyor.
Antakya’da ise sosyalistlerin oluşturduğu koordinasyon merkezleri halkla dayanışma içinde sorunlarına çözüm yaratıyor.
Saat saat yaşananlar:
21:50: İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, yaptığı açıklamada Mereş merkezli depremlerde yaşamını yitirenlerin sayısının 39 bin 672’ye yükseldiğini açıkladı.
19:40: Refakatsiz çocuk sayısı bin 589
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, Mereş merkezli depremlerin ardından refakatsiz kalan, ailelere teslim edilen ve sevgi evleride kalan çocuklar hakkında son bilgileri paylaştı.
Oktay, deprem bölgesinden hastanelere kaldırılan ve ailesi olmayan refakatsiz çocuk sayısının bin 589 olduğunu açıkladı. Bunlardan 953’ünün ailesine teslim edildiğini söyleyen Oktay, çocukların bin 342’sinin kimliğinin belirlendiğini, geri kalan 247’sinin de kimlik tespitinin devam ettiğini söyledi.
19: 30: Hatay’ın Defne ilçesi Elektrik Mahallesi’nde bir binanın enkazından 45 yaşlarında bir kişi, depremin 278. saatinde sağ çıkarıldı.
19:20: Riha’nin Sêwreg (Siverek) ilçesinde Emek ve Demokrasi Platformu’nun depremzedeler için merkez Uludağ kavşağında açtığı yardım standı polislerce kaldırıldı. Standa gelen polisler, yardım toplamanın kaymakam iznine tabi olduğunu belirterek, standı kaldırdı.
Polis, stantta bulunan platform üyesi Fırat Ayebe’ye de 7 bin 370 TL idari para cezası kesti.
17:10: Hatay’a arama-kurtarma faaliyetleri için gelen ve Defne ilçesinde gözaltına alınan Yunanistanlı Panagiotis Masouras, Alexandros Bazoras ve Mihalis Panagiotopoulos Adana Göç İdaresi’ne gönderildi. Haklarında ihbar olduğu gerekçesiyle Armutlu Mahallesi’nde gözaltına alınan 3 Yunanistanlının, sınır dışı edileceği öğrenildi. Avukatlar Yunanistan Konsolosluğu’na da bilgi verdi.
Yunanistanlı yurttaşların gözaltına alınma ve sınır dışı edilme gerekçeleri hakkında bilgi verildi.
15: 28: Hatay’a arama kurtarma faaliyetleri için gelen 3 Yunanistan vatandaşı gözaltına alındı. Defne ilçesinde gözaltına alınan Alexis, Takis ve Michail, Hatay Emniyet Müdürlüğü Yabancılar Şubesi’ne götürüldü. ÇHD’li avukatlar, olayın üzerine emniyete geçti. Emniyet, avukatlara kişilerin ihbar üzerine emniyete getirildiğini söylerken, 3 Yunanistan vatandaşının gözaltında olmadığı, haklarında yalnızca idari sebepler ile işlem yapıldığı bilgisi verildi. Yunanistan vatandaşlarının telefonlarına el konulduğu bildirildi.
15:10: Amed’te Dicle nehri kıyısında 190 bin metrekare alan üzerinde kurulan geçici barınma merkezinde 4 bin 200 çadır kurulacağı duyuruldu. Yaklaşık 15 bin kişinin barınacağı çadır kente, Dicle Nehri’nde olası taşkın ve sel olayları nedeniyle sivil toplum örgütleri karşı çıkıyor. TMMOB Diyarbakır İl Koordinasyon Kurulu, konu ile ilgili açıklama yaparak, Dicle Nehri’nde çadır kent kurmanın riskli olduğuna dikkat çekti. TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Üyesi Özgür Haktan Bozan, alanın riskli olduğunu belirterek “İnsanların hayatlarını veya sağlık durumlarını tehdit eden bölgelerden uzak, güvenli bölgelere yerleşmeleri sağlanmalıdır. Söz konusu alan gibi riskli bir alanda yurttaşların barınma ihtiyaçlarının giderilmeye çalışılması gibi çabalar aslında direkt insan haklarının ihlalidir. Çünkü yaşanan doğa olaylarından deprem sonucu büyük yıkım yaşamış yurttaşlarımızın bu alana yerleştirilmesi aslında yine insanları ölüme mahkûm etmektir. Çünkü söz konusu alan taşkına ve sel olaylarına müsait bir alandır” dedi.
14:50: Öğrenciler üniversitelerin kapatılmasına karşı protestolar düzenlemeye devam ederken YÖK Başkanı üniversitelerin uzaktan eğitime geçmesi ile ilgili yaptığı açıklamada ‘Nisan ayında hibrit eğitim seçeneği yeniden değerlendirilecek’ dedi. Üniversitelerde uzaktan eğitim kararı alınmışken Diyanet ise deprem bölgesinde ‘yüz yüze hafızlık’ eğitimi verecek.
📢YÖK Başkanı Nisan ayında uzaktan eğitimin yeniden değerlendirilebileceğini açıkladı
📷Diyanet'i ise uzaktan eğitim teğet geçti: Deprem bölgelerinde yüz yüze hafızlık eğitimi verilecekhttps://t.co/OppbKYW7U0 pic.twitter.com/LMJk94snU2
— Yeni Yaşam Gazetesi (@yeniyasamgazete) February 17, 2023
14:45: Suriye’de 2011 yılında başlayan iç savaşın ardından Kobanê’den Amed’e göç eden Elî Hemî, ilk evini savaşta, ikincisini ise depremde kaybetti. Deprem anında ve sonrasında yaşadıklarını dile getiren Hemî, “Çocuklar çığlık içerisindeydi. Herkes ayaklandı. Deprem olduğunu, kaçmamızı söylediler. İnsanların hepsi çıktı ama ben çıkamadım. Ölümün bu durumdan daha iyi olduğunu hissettim. Mesela nereye kaçacaktım? Hasta insanlar için bu durum çok zahmetli. Onlar nereye gidecek? Evi yıkılanlar kurtulsa bile şu zamanda yer yok. Ne ev var ne başka bir şey. Millet perişan olmuş durumda” dedi
14:25: Semsûr’da kent merkezinde 9 apartmanda arama kurtarma çalışması devam ediyor. Kentte 1450 binanın çöktüğü. Kent merkezinde 3500 bina acil yıkılması bekleniyor. Birçok hasarlı bina var. Kent merkezindeki tek dayanışma merkezi Yeni Mahalle Cemevi. Burada gönüllülerin katılımı ile halk ihtiyaçlarını gidermeye çalışıyor. Yurttaşlar, 12 gündür ne belediyenin ne devletin ne de AFAD’ı görmediklerini söylüyor. Kentin en büyük sorunu çadır. Yetersiz sayıda olan çadırlardan dolayı iki üç aile aynı çadırda kalıyor.
📍Semsûr (Adıyaman)
📌9 apartmanda arama kurtarma çalışması devam ediyor
📌Kentte 1450 binanın çöktüğü. Kent merkezinde 3500 bina acil yıkılması bekleniyor
📌Kent merkezindeki tek dayanışma merkezi Yeni Mahalle Cemevi
📌Kentin en büyük sorunu çadırhttps://t.co/OppbKYW7U0 pic.twitter.com/zlCAZ9Vbrv
— Yeni Yaşam Gazetesi (@yeniyasamgazete) February 17, 2023
14:03: Hatay depremin yaralarını STÖ’ler ve sosyalistler ile sarmaya çalışıyor. İktidarın yardımları ulaştırmadığı ve günler sonra enkazlarda arama kurtarma çalışmalarının başladığı kentte dayanışma halkı ayakta tutuypr. Kentin farklı bölgelerine koordinasyon merkezleri kuran gönüllüler, kent dışından gelen yardımları depremzedelere ulaştırmaya devam ediyor. AFAD etkisiz kalırken, Türkiye İşçi Partisi (TİP) Defne, Toplumsal Özgürlük Partisi (TÖP) ise Serinyol ilçesinde konteynır kent kurmak için çalışmalara başladı.
Antakya ve Defne ilçelerinde Kaldıraç, Sosyalist Meclisler Federasyonu, Halkevleri Sol Parti, TÖP, TİP, Türkiye Komünist Partisi, İnşaat İşçileri Sendikası, Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP), Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK), Samandağ’da TÖP, Halkların Demokratik Partisi (HDP), TİP, KESK, İskenderun’da ise HDP ve Emek Partisi (EMEP) tarafından kurulan koordinasyon merkezlerinde halkın gıda, kıyafet, sıcak yemek ve barınma ihtiyaçları karşılanıyor.
13:42: Hatay’da, yıkılmayan binaların sakinleri de hasar tespit raporlarıyla mağdur edildiği ifade ediliyor. Sendika.org’un haberine göre Antakya Aşağıokçular Mahallesi’nde Yaman Hotel’in karşısında bulunan Seferoğlu Apartmanı’nda kolonunun ve betonunun patladığı kolaylıkla görülse de binaya hafif hasarlı raporu verildi. Raporun ardından binaya elektrik ve su da verildi. Bina sakinlerine binada oturabilecekleri söylendi.
📍Hatay
📌Depremde kolonu patlayan ve ağır hasar alan Seferoğlu Apartmanı'na 'hafif hasarlı' raporu verildi
📌Yurttaşlara içinde oturmaya devam edebilirsiniz denildihttps://t.co/OppbKYW7U0 pic.twitter.com/kWCXV9Zd8S
— Yeni Yaşam Gazetesi (@yeniyasamgazete) February 17, 2023
13:30: Osmaniye’de çöken binalarla ilgili Cumhuriyet Başsavcılığı talimatıyla soruşturma başlatıldı. Soruşturma sonrası depremde yıkılan binaların müteahhitlerine yönelik operasyonunda 16 kişi yakalanıp gözaltına alındı. Emniyetteki işlemlerinin ardından adliyeye sevk edilen şüphelilerden 6 kişi tutuklandı. Diğer şüpheliler ise adli kontrol şartıyla serbest kaldı.
12:55:Deprem sonra bizzat Erdoğan tarafından yurtların depremzedelere açılacağı ve üniversitelerin kapatılacağı duyurulmuştu. Karar sonrası KYK Malatya Beydağı Kız Öğrenci Yurdu’nda öğrencilerin eşyaları çöp poşetlerine doldurulup kullanılmayan odalara konuldu. Barınamıyoruz Hareketi’nin paylaştığı görüntülerdeki skandal duruma ilişkin herhangi bir açıklama yapılmış değil. Hareket ise “Eşyalarımız sizin çöpünüz değil. Yurtlarımızdan elinizi çekin” denildi.
📍Meletî (Malatya)
Malatya Beydağı Kız Öğrenci KYK Yurdu'nda öğrencilerin eşyaları çöp poşetlerine doldurulduhttps://t.co/OppbKYW7U0 pic.twitter.com/FzmvTQDMHW
— Yeni Yaşam Gazetesi (@yeniyasamgazete) February 17, 2023
12:50: Mereş’in Dulkadiroğlu AKP İlçe Başkanlığı’nı yapan Şahin Avşaroğlu’nun yaptığı inşaatlar depremde çöktü. AKP ise Avşaroğlu’nu görevden aldı. Duruma ilişkin açıklama yapan AKP Parti Genel Başkan Yardımcısı Erkan Kandemir, “Dulkadiroğlu İlçe Başkanlığımızı yapan Şahin Avşaroğlu’nun inşa ettiği yapılarda da yıkımlar olduğunu öğrenince AK Parti olarak derhal görevden el çektirdik ve yerine de bir başka arkadaşımızı görevlendirdik. Bundan sonraki yasal süreci kendisi takip edecek” dedi.
11:28: Emniyet Genel Müdürlüğü yaptığı açıklama ile deprem sonrası yapılan paylaşımları nedeniyle 21 kişinin tutuklandığını duyurdu. Ayrıca yapılan açıklamada “Sosyal medya platformlarında depreme ilişkin provokatif paylaşımlarda bulunan 713 hesap yöneticisi tespit edildi, 377’si hakkında adli işlem başlatıldı, 117’si gözaltına alındı” denildi.
11:20: Dîlok’un İslahiye ilçesinde, hayat tamamen durma noktasına geldi. İslahiye’nin Sulumağara Mahallesi ise ilçenin depremden en çok etkilenen noktası konumunda. İslahiye-Hatay yolunda fay hattı güzergahı konumunda bulunan Sulumağara Mahallesi’nde, deprem nedeniyle 80’in üzerinde kişi yaşamını yitirdi, mahallede bulunan evlerin birçoğu ise tamamen yıkılmış durumda. Halk ise yardımların yetersizliğinden şikayetçi. Depremden şans eseri sağ kurtulduğunu söyleyen ve mahallede yaşayan İsmail Çiftçi, “Biz depremden sonra 2 gün aç susuz kaldık. Bizimle ilgilenen devlet yok. Çadır istiyoruz, çadır yok. Mehmet Fırat adlı bir doktor bize yiyecek ve giyecek getirdi. Biz devletin hiçbir faydasını görmedik.” dedi
11:11: Yaklaşık 200 nüfuslu Semsûr Çelikhan’a bağlı Balıkburnu köyündeki tütün ekili tarlalar, depremin etkisiyle yaklaşık 3 metre yükseldi. Tütünler de kar altında kaldı. Köyde deprem nedneiyle 8 kişinin hayatını kaybettiği belirtildi Çelikhan’da oturan ve Balıkburnu köyündeki durumu görmek için gelen Mahmut Karcı, “Tarla neredeyse 5-6 metre yükselmiş” diye konuştu.
📍Semsûr
Çêlikan'a bağlı Balıkburnu köyündeki tütün ekili tarlalar, depremin etkisiyle yaklaşık 3 metre yükseldihttps://t.co/OppbKYW7U0 pic.twitter.com/7NmLUyQ2Tl
— Yeni Yaşam Gazetesi (@yeniyasamgazete) February 17, 2023
11:00: HDP’nin deprem bölgelerine gönderilen TIR’larına el konulmasından sonra Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu da, deprem bölgesine 100’e yakın yardım TIR’ı gönderdiklerini ancak bunlara el konarak depolara gönderildiğini söyledi.
📢Ahmet Davutoğlu: Deprem bölgesine giden 100’e yakın yardım TIR’na el konulduhttps://t.co/OppbKYW7U0 pic.twitter.com/Mwflu3LtOQ
— Yeni Yaşam Gazetesi (@yeniyasamgazete) February 17, 2023
10:49: Meleti’nin Wêranşar ilçesine (Doğanşehir) bağlı kırsal Mihaciran (Topraktepe) Mahallesi’ndeki binaların yüzde 85’i ya yıkıldı ya da ağır hasar aldı. 11 kişinin yaşamını yitirdiği mahallede 11 gündür ise ne su ne de elektrik sorunu çözülmüş değil. Yoğun kar yağışı nedeniyle yolların kapalı olduğu Mihaciran Mahallesi halkı, destek ulaşmadığı için ilk 2 gün yıkımın yanı sıra açlıkla da mücadele ett.. Yaklaşık 300 haneli mahalleye depremden bir hafta sonra giden AKP Milletvekili Ahmet Hamdi Çamlı’nın sorunları dinlemediği, tepkiler üzerine de “arabasına binip kaçtığını” belirten mahalleliler, Kürt-Alevi oldukları için yalnız bırakıldıklarını düşünüyor. Halk tüm imkânsızlıklarına rağmen dayanışma ağlarından gelen yardımlarla yaşamlarını idame ettiriyor
10:30: Hatay’ın Kırıkhan ilçesine bağlı Bektaşlı köyünde deprem sonrası dağdan kopan kayalar yurttaşların yaşadığı evlerin üzerine düştü. Kayaların altında kalmaktan son anda kurtulanlar köyü terk etti. 250 hanesi olan depremin yıktığı evlerde ise 49 kişi yaşamını yitirdi.
10:25: Depremin hemen ardından kente gelen HDP Gençlik Meclisi üyeleri, enkaz altında kalan yurttaşların kurtarılmasından çadır kent kurulmasına kadar birçok alanda yer aldığı çalışmalarına devam ediyor. Kente gelenler arasında bulunan HDP Gençlik Meclisi’nden Feridun Çelik, kente 400 gencin Semsûr’a geldiğini aktardı. Yayınladıkları video da insan gücüne ihtiyaçları olduğunu söyeyen gençlik üyeleri tüm halkı dayanışmaya çağırdı.
📍Semsûr (Adıyaman)
HDP Gençlik Meclisi yurttaşları deprem bölgesine çağırdı: Dayanışmaya ihtiyacımız var!https://t.co/OppbKYW7U0 pic.twitter.com/QcG49ulFfm
— Yeni Yaşam Gazetesi (@yeniyasamgazete) February 17, 2023
10:10: Depremden etkilenen kesimlere yönelik dayanışma ağları örülmeye devam ediyor. Depremzede kadın ve çocuklar için kolları sıvayanlar arasında bulunan feminist kadınlar, Afet İçin Feminist Dayanışma Grubu çatısı altında toplanarak, cinsiyet odaklı dayanışmayı büyütme kararı aldı.
Afet İçin Feminist Dayanışma Grubu’na ilişkin bilgilendirmeler yapan Selin Top, toplumsal cinsiyet odaklı çalışma yürütülmesinin önemine dikkat çekti. Rant odaklı kentleşme politikalarından ve çıkarılan imar afları nedeniyle yıkımın yaşandığını belirten Top, a “Yaşanan afet, kriz ve savaş durumlarında kadınların toplumsal cinsiyetten kaynaklı süreci çok daha ağır yaşadıklarını biliyoruz. Bu nedenle kadınlarla dayanışmayı önemsiyoruz” dedi
09:35: Deprem yetişkinleri etkilediği kadar çocukları da etkiliyor. Yıkımın ardından okullarından, oyunlarından ve arkadaşlarından olan çocuklar için Semsûr’da HDP önceliğinde oluşturulan ekip oyun alanları oluşturup etkinlikler düzenlemeye başladı.
Bölgeye Muğla’nın Fethiye ilçesinden çocuklar için gelen gönüllülerden resim öğretmeni Özlem Çebi, kurulan özel alanda çocukların moral kaynağı oldu. Depremle birlikte aklına ilk olarak çocukların geldiğini dile getiren Çebi, “Çocuklar için ne yapabiliriz?” sorusuyla harekete geçtiğini söyledi. Resim çizmenin psikoloji üzerindeki etkisine değinen Çebi, doktor, psikolog ve gönüllü olan diğer arkadaşlarıyla organize bir şekilde Semsûr’a geldiklerini anlattı. Çebi, “Çocukları rahatlatmak adına onlarla resim yapma, oyun oynamak ve şarkılar söylemek gibi etkinlikler düzenlemek için buraya geldik” dedi
09:12: CHP Mersin Milletvekili Alpay Antmen’in Twitter’dan yaptığı paylaşıma göre, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan depremden tam 1 yıl önce 4 Şubat 2022’de, İskenderun’un 6 mahallesindeki bazı bölgeleri ‘riskli alan’ ilan eden kararı iptal etmiş. 5 Şubat tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Erdoğan imzalı kararda şu ifadeler yer alıyor: “Hatay ili İskenderun ilçesi Meydan, Cumhuriyet, Modernevler, Numune, Pınarbaşı ve Esentepe mahallerinde bulunan bazı alanların riskli alan ilan edilmesi hakkındaki 16/09/2013 tarihli ve 2013/5382 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının yürürlükten kaldırılmasına…karar verilmiştir.”
📢Erdoğan'ın depremden bir yıl önce binlerce insanın öldüğü Hatay'da 6 mahallenin 'riskli bölge' ilanlarını kaldırdığı ortaya çıktıhttps://t.co/OppbKYW7U0 pic.twitter.com/dHLKMrd0sD
— Yeni Yaşam Gazetesi (@yeniyasamgazete) February 17, 2023
09:00: Dîlok’un Nurdağı ilçesinde depremden etkilenip Konya’ya göçen Suriyeli aile buradaki evlerinde çıkan yangında hayatını kaybetti. Karatay ilçesi Yediler Mahallesi Sırrıağa Sokak’ta, biri misafir iki Suriyeli ailenin kaldığı müstakil evde yangın çıktı. İtfaiye ekiplerinin yangına müdahalesi sırasında, evin çatı katı çöktü. Söndürme çalışmalarının ardından, olay yerine gelen iş makineleriyle evin enkazı kaldırıldı. Nurdağı’nda depreme yakalanan ve buraya göçen aileden 7 kişinin cansız bedenine ulaştı.
