Kaşıkcı’nın öldürülmesine dair Suudilerden gelen açıklamayı Trump inandırıcı buldu. Ancak ABD Kongresi kuşkuyla karşıladı. AKP Genel Başkan Yardımcısı Numan Kurtuluş ise soruşturmanın sürdüğünü ve gerekli açıklamanın yapılacağını söyledi.
ABD Başkanı Trump, Suudi Arabistan’ın Kaşıkçı olayına ilişkin yaptığı açıklamayı “inandırıcı” bulduğunu söyledi. Riyad’ın açıklamasına tepki gösteren bazı ABD’li siyasetçiler ise Kongre’nin harekete geçmesini istedi. CNN Türk’te konuşan Numan Kurtuluş ise olayın ciddi hukuki sorunları olmalı temennisinde bulundu ABD Başkanı Donald Trump, gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın ölümüne ilişkin Suudi Arabistan’ın 18 Suudi vatandaşının gözaltına alındığını duyurmasını “büyük bir ilk adım” olarak nitelendirdi. Trump, ABD’nin bundan sonra alacağı pozisyonla ilgili olarak da Kongre ile birlikte çalışacağını söyledi. Olayla ilgili açıklamada yapan Suudi Arabistan Başsavcısı Şeyh Suud el-Mucib, “Kaşıkçı ile İstanbul’daki Suudi başkonsolosluğunda görüştüğü şahıslar arasında başlayan tartışmanın yumruk yumruğa kavgaya dönüştüğünü ve çıkan arbedenin Kaşıkçı’nın ölümüyle sonuçlandığını” söylemişti. Reuters’a konuşan bir Suudi yetkili ise Kaşıkcı’nın ölümünün müzakere ekibinin bir hatası olduğunu söyledi.
Trump, Arizona eyaletindeki bir etkinlik sırasında gazetecilerin bu açıklamaları inandırıcı bulup bulmadığı şeklindeki sorusuna, “Buluyorum” şeklinde yanıt verdi. Başkan, bir sonraki adımının ne olacağına karar vermeden önce Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile görüşmek istediğini söyledi. Trump, “Suudi Arabistan harika bir müttefik. Ancak olanlar kabul edilemez” dedi. ABD Başkanı, Suudi Arabistan’daki gözaltıları “Büyük bir ilk adım. Bu sadece ilk adım. Ama büyük bir ilk adım” diye niteledi.
“Kongre harekete geçmeli”
Bazı ABD’li siyasetçiler ise Suudi Arabistan’ın açıklamalarına tepki gösterdi. Açıklamaya ilişkin çekincelerini ifade eden Cumhuriyetçi senatör Lindsey Graham, Suudi tarafı ile Türk yetkililerin açıklamaları arasındaki çelişkiye dikkat çekti. Trump’a yakın bir isim olan Graham attığı tweet’te, “Önce bize Sayın Kaşıkçı’nın konsolosluktan ayrıldığının varsayıldığı söylendi; Suudi Arabistan hükümetinin olayla ilişkisi külliyen reddedildi. Şimdi ise Veliaht Prens’n bilgisi haricinde konsoloslukta çıkan arbedede öldürüldüğü (söyleniyor)” ifadelerini kullandı. Virginia senatörü Demokrat Tim Kaine de, “Suudi Arabistan’ın Virginia sakini gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın öldürülmesine ilişkin ‘izahatı’ -ters giden bir yumruklaşma- aşağılayıcı. Trump yönetimi bu vahşete karşı durmayacağından, Kongre’nin bunu yapması şart” diye tweet attı.
Hukuki sonuçları olur
CNN Türk’e konuşan AKP Genel Başkan Yardımcısı Numan Kurtulmuş Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın öldürülmesiyle ilgili şunları söyledi: “Konsolosta işlenen suç üst düzey yetkililerin haberi olmadan işlenemez. Yani konsoloslukta işlenen bir suç bir devletin konsolosluğunda işlenen bir suç üst düzey yetkililerin haberi olmadan işlenemez. Eğer bu suç gerçekten böyleyse deliller bu sonuca götürürse ortada çok vahim bir sonuç olacaktır. Ve bunun gerçekten çok ciddi hukuki sonuçlarının olması lazım.”
Medya ve Kaşıkcı olayı
Kaşıkcı’nın nasıl öldüğü açıklandı. Ancak geriye çok sayıda soru kaldı. Şimdi uluslararası basın bu soruların peşinde. Peş peşe Riad yönetimine soru yağıyor. Kaşıkcı Suudi konsolosluğunda öldürüldüğüne göre bu doğal. Ancak olayın içinde sadece Suudiler yok. Birici derece Türkiye ve ABD’de işin içinde. Onlarında konuşması ve soruları yanıtlamaları gerekiyor. AKP’ye yakın bazı gazeteler Trump’un damadının işin içinde olduğu ve infaz listesinin onun tarafından yapıldığını yazdı. 21 Ekim tarihli Yeni Şafak’ın manşetten verdiği haberinde şunları yazıyordu. “Cemal Kaşıkçı cinayetine ABD Başkanı Trump’ın damadı Jared Kushner’in adı da bulaştı. Kushner’in yakın dostu Veliaht Selman’a, Suudi muhaliflerin isimlerini içeren bir “düşman ve ölüm listesi” verdiği belirtiliyor.” Olaya Türkiye topraklarında oldu, Kaşıkçı Türkiye’de bulunuyordu ve can güvenliğinde birinci derecede Ankara sorumluydu.
Üstelik Suudi gazeteci Erdoğan dahil olmak üzere bazı AKP üst düzey yetkililerin yakın olduğu biliniyor. Buna rağmen olayın başında bu güne Ankara yönetimi düşük sevide tepki göstermeye özen gösterdi. Telefon diplomasi ile durum idare edildi. Buna rağmen Türkiye’ye soru soran yok. ABD Basını Cemal Kaşıkçı’nın köşe yazıları yazdığı ABD merkezli Washington Post gazetesi haberinde, “Ne Kaşıkçı’nın cesedi bulundu, ne de Suudi açıklaması ona ne olduğuna değindi” dedi. Riyad’ın yaptığı açıklamada Veliaht Prens Muhammed bin Selman’a atıfta bulunulmadığını belirten gazete, ancak görevden alınan iki ismin Veliaht Prens Muhammed’e yakınlıklarına işaret etti: ABD merkezli New York Times gazetesi ise, Suudi Arabistan’ın yürüttüğü soruşturmaya yakın bir Suudi yetkilinin Cemal Kaşıkçı’nın ölümüne yol açan olaylarla ilişkin açıklamalarına yer verdi. Soruşturma sürdüğü için ismini vermek istemeyen bu yetkili, Suudi Arabistan’ın yurt dışında yaşayan muhaliflerin dönmesini emrettiğini, Kaşıkçı’nın 2 Ekim’de İstanbul’daki başkonsolosluğa gideceği öğrenildiğinde, istihbarat şefi Ahmet el Asiri’nin onunla yüzleşmeleri için 15 kişilik bir ekip hazırladığını söyledi.
WASHIGTON/ANKARA