Kayıp yakınları, 1996’da Diyarbakır’da Beyaz Toros’la gözaltına alındıktan sonra kendisinden bir daha haber alınamayan Hakkı Kaya’nın akıbetini sordu. Cumartesi Anneleri ise eylemlerinin 808’inci haftasında 36 yıl önce gözaltına kaybedilen Hüseyin Morsümbül’ün akıbetini sordu
Kayıp yakınları ve İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi’nin her hafta düzenledikleri “Kayıplar bulunsun failler yargılansın” eyleminin 606’ncı haftasına ilişkin video yayınladı. Diyarbakır İHD Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Yakup Güven, Diyarbakır’da 1996 yılında gözaltında kaybettirilen Hakkı Kaya’nın hikayesini paylaştı.
Beyaz torosla alındı
Diyarbakır’da nakliyat işiyle geçimini sağlayan Hakkı Kaya’nın 18 Kasım 1996’da Beyaz Toros’la gözaltına alındığını hatırlatan Güven, sonrasında yaşananlara dair şunları anlattı: “18 Kasım 1996’da Ahmet Yaşar ve soy ismi öğrenilemeyen Metin adlı arkadaşlarıyla birlikte Ziya Gökalp Lisesi civarında Tekkapı’ya doğru yürüyüş halindeyken yanlarına Beyaz Toros diye tabir edilen ‘06 EKN 22’ plakalı bir araç yanaşır. Araç içerisinden polis olduğu iddia edilen 3 silahlı kişi inerek Kaya ve arkadaşlarını durdurup üst araması yaparlar. Silahlı 3 kişi, kendilerine bazı sorular sorduktan sonra 3 arkadaşı Beyaz Toros’a bindirip olay yerinden uzaklaşır. Endüstri Meslek Lisesine doğru ilerlerken araç içerisindeki 3 arkadaştan Kaya dışındakiler araçtan indirilir. Arkadaşı Kaya’nın da serbest bırakılmasını isteyen Yaşar, silahlı 3 kişinin ağır hakaretlerine maruz kalır. Beyaz Toros ile Ziya Gökalp Lisesi civarından alınan Kaya’dan bir daha haber alınamaz.”
Soruşturma 23 yıldır sürüyor
Kaya’nın oğlu Efendi Kaya’nın 27 Kasım 1997’de Devlet Güvenlik Mahkemesi (DGM) Cumhuriyet Başsavcılığına başvurması üzerine soruşturmanın başlatıldığını anımsatan Güven, “Başlayan soruşturma halen Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’nda 2009 yılında açılan 2009/688 esas sayılı soruşturma numarası ile devam etmektedir. Olaya ilişkin tanık beyanlarına rağmen soruşturma kapsamında Hakkı Kaya’dan bir bilgi elde edilemez” diye belirtti.
Morsümbül’ün akıbeti soruldu
Cumartesi Anneleri, eylemlerinin 808’inci haftasında 36 yıl önce gözaltına kaybedilen Hüseyin Morsümbül’ün akıbetini sordu.
‘Annem 36 yıl boyunca aradı’
Yapılan açıklamada ilk olarak Hüseyin Morsümbül’ün kardeşi Şahin Morsümbül konuştu. 18 Eylül gecesinde polis ve askerlerin evlerini basıp abisini gözaltına alındığını belirten Morsümbül, “Annem onlara ‘nereye götürüyorsunuz’ diye sordu. ‘Sorgusunu alıp bırakacağız’ denildi. Sonra Jandarma Alay Komutanlığı’ndan kaçtığını duyduk. 36 yıl boyunca annem ağabeyimi aradı. İşkenceden geçti, yerlerde sürüklendi, gözaltına alındı. Her Cumartesi Günü eyleme giderken ağabeyimle buluşuyor gibi heyecanlı heyecanlı gidiyordu. 36 yıl boyunca oğlunu bulamadı. Şimdi bizler oğulları olarak onun mücadelesini devraldık. Bu mücadeleyi sürdüreceğiz” dedi.
Başvurular sonuçsuz
Ardından konuşan Morsümbül ailesinin avukatı İHD Eş Genel Başkanı Eren Keskin, Morsümbül’ün gözaltına alındıktan sonra bir daha kendisinden haber alınamadığını söyledi. Ailesinin defalarca yetkili kurumlara başvurduğunu ancak sonuç alamadıklarını söyledi
‘En uzun barışçıl mücadele’
Cumartesi Anneleri adına bu haftaki açıklamayı ise Cumartesi insanlarından Arzu Ocak okudu. Gözaltında kaybedilen insanların akıbetlerinin açıklanması, faillerinin yargılanarak cezalandırılması için Türkiye’nin en uzun barışçıl mücadelesini yürüttüklerini ifade eden Ocak, “Ancak kaybedilenlerin akıbetlerini açığa çıkartacak, faillerini yargılayıp cezalandıracak siyasi bir irade olmadığı için tüm yasal yolları kullandığımız halde etkili bir başvuru yolu bulamıyor; kayıplarımıza ve adalete ulaşamıyoruz. Hukukun üstünlüğü hak ve özgürlüklerin korunmasında temel bir ilkedir. Yürütmenin etkisine kapalı, bağımsız ve tarafsız bir yargı yapılanması, hukukun üstünlüğünün sağlanabilmesi için şarttır. Kayıp yakınlarının adalete ulaşması ancak Türkiye’nin bir hukuk devletine dönüşmesi ile mümkündür. Bu yüzden bizim mücadelemiz aynı zamanda herkes için adaletin sağlandığı bir hukuk devleti mücadelesidir” diye belirtti.
40 yıldır akıbeti gizlenen, failleri cezasızlıkla korunan Hüseyin Morsümbül dosyasında etkili bir soruşturma ve kovuşturma faaliyetinin gerçekleşmesi için yargı makamlarını göreve çağıran Ocak, şunları söyledi: “Kayıplarımız için adalet istemekten vazgeçmeyeceğiz.”
DİYARBAKIR/İSTANBUL